درد پایین کمر یکی از شایعترین عوامل ناتوانی شغلی است که ممکن است منجر به محدودیتهایی در فعالیتهای روزمره شود.
اکثر دردهای پایین کمر ناشی از آسیبهایی هستند که میتوانند به رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات، یا کشیدگی ناشی از حرکات ناگهانی یا مکانیک ضعیف بدن هنگام بلند کردن اجسام سنگین، بازمیگردند. این نوع آسیبها معمولاً نتیجه فشار و تنش زیادی است که بر روی عضلات و بافتهای اطراف ناحیه پایین کمر اعمال میشود.
عوامل دیگری نیز میتوانند به درد پایین کمر مرتبط باشند، از جمله نشستن طولانی مدت در یک وضعیت نامناسب، فعالیتهای ورزشی یا حرکات تکراری، بیماریهای عفونی و التهابی، و عوامل روانی مانند استرس و اضطراب.
برای پیشگیری از درد پایین کمر و ناتوانیهای شغلی مرتبط، مهم است که به مکانیک صحیح بدن و تکنیکهای بلند کردن اجسام توجه کنیم. همچنین، انجام تمرینات تقویت عضلات پشتی و شکمی، حفظ وزن سالم، استفاده از مبلمان مناسب و استراحت مناسب نیز میتوانند به کاهش خطر بروز این نوع دردها کمک کنند.
در صورت بروز درد پایین کمر یا ناتوانی شغلی مرتبط، مهم است که به پزشک مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید. هرگز نباید خودسرانه به درمان پرداخته شود و باید راهنمایی و مشاوره پزشک را در این زمینه دنبال کرد.
کمر درد حاد میتواند از چند روز تا چند هفته طول بکشد، در حالی که کمردرد مزمن دردی است که بیش از سه ماه طول میکشد.
کمردرد بیشتر در سنین 30 تا 50 سالگی اتفاق میافتد. این امر تا حدودی به دلیل تغییراتی است که با افزایش سن در بدن ایجاد میشود. با افزایش سن، میزان مایع بین مهرههای ستون فقرات کاهش مییابد.
فهرست مطالب
دلایل کمردرد چیست؟
کشیدگی
عضلات و رباطهای کمر میتوانند به دلیل فعالیت بیش از حد، کشش یا پارگی داشته باشند. علائم شامل درد و سفتی در کمر و همچنین اسپاسم عضلات است. استراحت و فیزیوتراپی از جمله روشهای درمانی برای این علائم هستند.
آسیب دیسک
دیسکهای کمر مستعد آسیب هستند. این خطر با زیاد شدن سن افزایش مییابد. قسمت بیرونی دیسک میتواند پاره یا دچار بیرون زدگی شود.
دیسک کمر، که به لغزش یا پارگی دیسک بین مهره ای نیز معروف است، هنگامی اتفاق میافتد که غضروف اطراف دیسک به نخاع یا ریشههای عصب فشار میآورد. بالشتکی که بین مهرههای ستون فقرات قرار دارد از موقعیت طبیعی خود خارج میشود.
این امر میتواند منجر به فشرده سازی ریشه عصب هنگام خروج از نخاع و از طریق استخوانهای مهره شود. آسیب دیسک معمولاً پس از بلند کردن اجسام سنگین یا پیچاندن کمر به طور ناگهانی اتفاق میافتد. برخلاف کشیدگی کمر، درد ناشی از آسیب دیسک معمولاً بیش از 72 ساعت طول میکشد.
سیاتیک
در صورت فشار دیسک به عصب سیاتیک، درد سیاتیک میتواند با دیسک کمر ایجاد شود. عصب سیاتیک ستون فقرات را به پاها متصل میکند. در نتیجه، سیاتیک میتواند باعث درد در پاها و قسمت انتهایی آن شود. این درد معمولاً به صورت احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن حس میکند.
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی زمانی است که ستون فقرات باریک تر میشود و به نخاع و اعصاب نخاعی فشار وارد میکند.
تنگی نخاع بیشتر به دلیل تحلیل رفتن دیسکهای بین مهرهها است. نتیجه فشرده سازی ریشههای عصبی یا نخاع توسط خارهای استخوانی یا بافتهای نرم مانند دیسکها است.
فشار بر اعصاب نخاعی علائمی مانند موارد زیر را به همراه دارد:
- بی حسی
- گرفتگی
- ضعف
این علائم را ممکن است در هر نقطه از بدن احساس کنید. بسیاری از علائم افراد مبتلا به تنگی ستون فقرات هنگام ایستادن یا راه رفتن بدتر میشود.
انحنای غیرطبیعی ستون فقرات
اسکولیوز، کیفوز و لوردوز همگی شرایطی هستند که باعث ایجاد انحناهای غیرطبیعی در ستون فقرات میشوند.
این بیماریها مادرزادی هستند و معمولاً اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی تشخیص داده میشوند. انحنای غیرطبیعی باعث ایجاد درد و وضعیت بد بدن میشود زیرا فشار زیادی را در نقاط زیر را ایجاد میکنند:
- عضلات
- تاندونها
- رباطها
- مهرهها
شرایط دیگر
تعدادی از شرایط دیگر نیز وجود دارد که باعث کمردرد میشود. این شرایط عبارتند از:
- آرتروز و التهاب مفاصل.
- فیبرومیالژیا و درد و حساسیت طولانی مدت در مفاصل ، عضلات و تاندونها.
- اسپوندیلیت که التهاب مفاصل بین استخوانهای نخاع است.
- اسپوندیلوز یک اختلال دژنراتیو است که ممکن است باعث از بین رفتن ساختار و عملکرد طبیعی ستون فقرات شود. اگرچه پیری علت اصلی این بیماری است ، اما محل و میزان از بیت رفتن بافت بدن در هر فرد متفاوت است.
سایر بیماریها و مشکلات در نواحی دیگر بدن که میتوانند باعث کمردرد شوند عبارتند از:
مشکلات کلیه و مثانه
- بارداری
- آندومتریوز
- کیستهای تخمدان
- فیبروئید رحم
- سرطان
کمردرد چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما احتمالاً با درخواست سابقه پزشکی کامل و انجام یک معاینه کامل بدنی برای تعیین محل درد شما شروع میکند. معاینه فیزیکی همچنین میتواند تعیین کند که آیا درد بر دامنه حرکت شما تأثیر میگذارد یا خیر.
پزشک همچنین ممکن است رفلکسها و پاسخهای شما به برخی احساسات را بررسی کند. این کار مشخص میکند که کمردرد روی اعصاب شما تأثیر میگذارد یا خیر.
تا زمانی که علائم نگران کننده یا ناتوان کننده یا از دست دادن نورولوژیک نداشته باشید، پزشک احتمالاً قبل از اعزام برای آزمایش، وضعیت شما را برای چند هفته تحت نظر دارد. دلیل این امر این است که بیشتر کمردردها با استفاده از درمانهای ساده خود مراقبتی برطرف میشوند.
برخی علائم نیاز به آزمایش بیشتر دارند، از جمله:
- عدم کنترل روده
- ضعف
- تب
- کاهش وزن
به همین ترتیب، اگر کمردرد شما بعد از درمان خانگی نیز ادامه یابد، ممکن است پزشک بخواهد آزمایشها اضافی را تجویز کند.
آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن، سونوگرافی و MRI ممکن است لازم باشد تا پزشک بتواند موارد زیر را بررسی کند:
- مشکلات استخوانی
- مشکلات دیسک
- مشکلات در رباطها و تاندونهای پشت شما
اگر پزشک شما مشکوک به مشکل قدرت استخوانهای پشت شما باشد، ممکن است آزمایش اسکن استخوان یا تست تراکم استخوان را انجام دهد. الکترومیوگرافی (EMG) یا آزمایشها هدایت عصبی میتواند به شما در شناسایی هرگونه مشکل عصب کمک کند.
گزینههای درمانی برای کمردرد کدامند؟
مراقبت در منزل
مراقبت از خود در 72 ساعت اول پس از شروع درد میتواند بسیار مفید باشد. اگر درد پس از 72 ساعت درمان در منزل بهبود نیابد، حتماً باید با پزشک مشورت کنید.
در این مدت، بهتر است فعالیتهای بدنی خود را متوقف کرده و یخ را روی ناحیه پایین کمر قرار دهید. پزشکان معمولاً توصیه میکنند که یخ را در 48 تا 72 ساعت اول استفاده کرده و سپس آن را با پدهای گرم جایگزین کنید تا ماهیچهها شل شوند.
برای تسکین درد، میتوانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB) یا استامینوفن (تایلنول) استفاده کنید. همچنین، پروتکل RICE – استراحت، یخ، فشرده سازی و بالا بردن – در 48 ساعت اول نیز توصیه میشود.
گاهی اوقات خوابیدن به پشت باعث ناراحتی بیشتر میشود. اگر چنین است، سعی کنید به پهلو دراز بکشید و زانوها را خم کرده و یک بالش را بین پاها قرار دهید. اگر میتوانید به راحتی به پشت دراز بکشید، یک بالش یا یک حوله رول کرده را در زیر ران خود قرار دهید تا فشار کمر را کاهش دهید.
حمام گرم یا ماساژ اغلب میتواند عضلات سفت و گره خورده در پشت شل کند.
درمان پزشکی
کمردرد میتواند با تعدادی از شرایط مختلف رخ دهد، از جمله:
- کشیدگی و ضعف عضلانی
اعصاب فشرده شده
- عدم انطباق نخاعی
تعدادی از درمانهای پزشکی ممکن وجود دارد از جمله:
- داروها
- وسایل پزشکی
- فیزیوتراپی
پزشک شما دوز مناسب و کاربرد داروها و روشهای درمانی را براساس علائم شما تعیین میکند.
برخی از داروهایی که پزشک ممکن است تجویز کند شامل موارد زیر است:
- شل کننده های عضلانی
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
- داروهای مخدر مانند کدئین برای تسکین درد
- استروئیدها برای کاهش التهاب
- تزریق کورتیکواستروئید
همچنین ممکن است پزشک برای شما حرکات فیزیوتراپی تجویز کند، از جمله:
- ماساژ
- کشش
- تمرینات تقویت کننده
- مالش و ماساژ خفیف پشت و ستون فقرات
عمل جراحی
برای موارد شدید، جراحی ممکن است لازم باشد. جراحی معمولاً فقط در صورت عدم موفقیت در سایر روشهای درمانی، یک گزینه است. با این حال، اگر از دست دادن کنترل روده یا مثانه، یا از دست دادن عصبی پیشرونده وجود داشته باشد، جراحی به یک گزینه اضطراری تبدیل میشود.
دیسککتومی فشار ریشه عصبی را که توسط دیسک برآمده یا خار استخوان تحت فشار قرار گرفته است، کاهش میدهد. جراح قطعه کوچکی از لایه بیرونی و قسمت استخوانی کانال نخاعی را برمی دارد.
فورامینوتومی یک عمل جراحی است که سوراخ استخوانی کانال نخاعی را که محل ریشه عصب است، باز میکند.
درمان الکترو گرمایی داخل دیسک (IDET) شامل قرار دادن یک سوزن از طریق کاتتر در دیسک و گرم شدن آن به مدت 20 دقیقه است. این کار باعث ضخیم شدن دیواره دیسک و برآمدگی و تحریک عصب دیسک داخلی میشود.
در روش نوکلئوپلاستی، از یک دستگاه گرز مانندی استفاده میشود که از طریق سوزن وارد دیسک میشود و سپس مواد دیسک داخلی را از بین میبرد. در مرحله بعد، دستگاه با استفاده از امواج رادیویی بافت را گرم و جمع میکند.
روش توانبخشی یا بهبودی با رادیوفرکانسی از امواج رادیویی برای قطع ارتباط عصبها استفاده میکند. در این روش، یک جراح سوزن خاصی را وارد اعصاب میکند و سپس آن را گرم میکند تا باعث تخریب اعصاب شود.
همچنین، همجوشی ستون فقرات باعث تقویت ستون فقرات و کاهش حرکت دردناک میشود. این روش به دیسکهای بین دو یا چند مهره اعمال میشود و سپس جراح مهرهها را در کنار یکدیگر با پیوند استخوان یا پیچهای فلزی مخصوص فیوز میکند.
در مورد لامینکتومی نخاعی، که به عنوان روش رفع فشار نخاعی شناخته میشود، این روش باعث بزرگتر شدن لایه کانال نخاع میشود. این کار باعث کاهش فشار بر نخاع و اعصاب میشود.
چگونه میتوانم از کمردرد جلوگیری کنم؟
روشهای متعددی برای پیشگیری از کمردرد وجود دارند. در صورتی که مبتلا به آسیب در ناحیه کمر هستید، تمرینات و روشهای پیشگیری میتوانند به کاهش شدت علائم شما کمک کنند.
پیشگیری شامل موارد زیر است:
- تمرین عضلات شکم و کمر: انجام تمریناتی که عضلات شکم و کمر را تقویت میکنند، میتواند کمک کند. این تمرینات شامل تمرینات کوره شکم، پلانک و تمرینات تقویت عضلات پشتی میشوند.
- کاهش وزن: اگر دارای اضافه وزن هستید، تلاش برای کاهش وزن میتواند به کاهش فشار بر روی ناحیه کمر کمک کند.
- بلند کردن صحیح وسایل: هنگام بلند کردن اجسام سنگین، بهتر است با خم شدن در زانوها و بلند کردن با پاها به وسیله نیروی پاها، وزن را بلند کنید. این روش میتواند فشار روی ناحیه کمر را کاهش دهد.
- حفظ وضعیت مناسب بدن: در هنگام نشستن یا ایستادن، حفظ وضعیت صحیح بدن اهمیت دارد. باید به حفظ قوس طبیعی ناحیه کمر و استفاده از مبلمان مناسب توجه کنید.
علاوه براین، میتوانید اقدامات زیر را نیز انجام دهید:
- در حین خواب روی یک سطح سفت قرار بگیرید.
- از صندلیهای پشتیبانی با ارتفاع مناسب استفاده کنید.
- از استفاده از کفشهای با پاشنه بلند خودداری کنید.
همچنین، اگر سیگار میکشید، ترک سیگار را در نظر بگیرید. نیکوتین میتواند باعث تخریب دیسکهای ستون فقرات شده و جریان خون را کاهش دهد.
با پزشک خود در مورد کمردرد خود صحبت کنید. آنها میتوانند علت را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسبی برای شما تدوین کنند.