خار پاشنه یک حالت است که در آن استخوان اضافی بر روی استخوان پاشنه شکل می‌گیرد و یک توده ایجاد می‌کند. این مشکل ناشی از تحریک استخوان، التهاب، فشار مکرر، سایش مکرر با کفش‌های تنگ و بلند باشندگی پاشنه به انگشتان پا یا آسیب ممکن است به وجود آید. خار پاشنه معمولاً در قسمت پشتی یا زیر پاشنه شکل می‌گیرد.
تنها 5٪ از افراد با درد خار پاشنه روبرو می‌شوند. درد و علایم خار پاشنه رایج نیست و اغلب افراد حتی نمی‌فهمند که خار پاشنه دارند. با این حال، برخی افراد ممکن است در حین ایستادن یا راه رفتن با درد شدید یا التهاب در پاشنه مواجه شوند.
در این مقاله، علل، مکان‌ها و علایم خار پاشنه مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس به بررسی گزینه‌های مختلف درمان پرداخته می‌شود.
خار پاشنه می‌تواند فوق العاده دردناک باشد و گاهی اوقات ممکن است حتی شما قادر به شرکت در فعالیت‌های فیزیکی نباشید. پزشکان در کلینک توانبخشی امید از تمام روش‌های ممکن استفاده می‌کنند تا خارپاشنه را درمان کنند. رایج‌ترین برنامه درمانی برای بهبود علائم خارپاشنه، جلسات فیزیوتراپی همراه با تمرینات است. در صورت نیاز به دارو نیز برای تسکین درد و التهاب خار پاشنه پزشک برای شما تجویز خواهد کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی فیزیوتراپی خار پاشنه برای تسکین درد پا و یا برای رزرو نوبت در کلینیک توانبخشی امید می‌توانید با شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۸۰۱۸۰۰ – ۰۹۱۰۷۸۰۳۱۵۵ تماس حاصل فرمایید.
فهرست مطالب
علل خار پاشنه
یکی از علل شایع خار پاشنه وارد شدن فشار مکرر به پاشنه پا است که منجر به ساخت رسوب کلسیم بر روی پاشنه می‌شود. با افزایش آسیب، این رسوب‌های کلسیم انباشته می‌شوند و یک خار پاشنه تشکیل می‌شود.
دیگر دلایل رایج برای تشکیل خار پاشنه عبارتند از:
- افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند دچار خار پاشنه می‌شوند.
- راه رفتن یا دویدن نادرست نیز می‌تواند یکی از عوامل بروز خار پاشنه باشد.
- کفش نامناسب یا پوشیدن کفش پاشنه بلند.
- عوامل مادرزادی نیز می‌تواند دلیلی برای خار پاشنه باشد.
- اگر هنگام کار شما نیاز دارید برای مدت طولانی روی پای خود بایستید این هم می‌تواند عاملی برای ایجاد خارپاشنه باشد
- بالا رفتن سن نیز علتی برای ابتلا به خار پاشنه است.
- دیابتی ها بیشتر مستعد ابتلا به خارپاشنه هستند.
- معمولاً ترکیب ناهنجاری‌های گام برداشتن، وزن افراد، ساعت‌های طولانی روی پا ایستادن، سن، انتخاب کفش نامناسبی که به طور منظم پوشیده می‌شود و …. منجر به تشکیل خارپاشنه می‌شود.
علائم خار پاشنه
علائم رایج خار پاشنه شامل موارد زیر است:
درد شدید در پاشنه: درد شدید در پاشنه، که بیشترین علامت خار پاشنه است، به شکلی شبیه به چاقوزدن در پاشنه یا احساس ایستادن بر روی سنجاق ظاهر می‌شود. درد خار پاشنه معمولاً بعد از دوره‌های استراحت، به ویژه در صبح زود و یا پس از نشستن برای مدت طولانی، بدتر می‌شود. در مراحل اولیه، درد بسیار شدید است اما پس از مدتی شروع به کاهش می‌یابد.
درد مبهم: در بیشتر موارد خار پاشنه، هنگامی که شما شروع به راه رفتن می‌کنید، در نزدیکی پاشنه، درد شدید و تیزی را احساس می‌کنید، اما پس از آن با دردی مبهم و مداوم مواجه می‌شوید.
سفتی پاشنه: اغلب احساس سفتی در پاشنه، مچ پا و ناحیه ساق وجود دارد، اما با شروع به راه رفتن این احساس نیز برطرف می‌شود.
بی‌حسی: اما اگر خار پاشنه یکی از اعصاب نزدیک را تحریک کند، ممکن است بی‌حسی در پایتان تجربه کنید.
پینه و میخچه: همچنین، یکی از علائم رایج خار پاشنه، تشکیل میخچه و پینه در ناحیه آسیب دیده است. اینها تلاش بدن برای ایجاد حفاظت در اطراف خار پاشنه هستند. در بیشتر موارد، علائم خود خار پاشنه به صورت آشکاری وجود ندارند مگر اینکه خار پاشنه باعث سایش با بافت‌های اطراف مثل عضلات، اعصاب یا استخوان‌های دیگر شود.
فیزیوتراپی برای خار پاشنه
بسیاری از علائم آزاردهنده‌ی خارپاشنه را می‌توان با فیزیوتراپی کنترل و یا رفع کرد. برای مثال، علائمی چون درد شدید پاشنه، اختلالات حرکتی و التهاب مفاصل پا و مچ پا تا حدود زیادی با تکنیک‌های فیزیوتراپی قابل درمان هستند. اگر علائم خارپاشنه در زندگی روزمره‌ی شما و یا در محیط کارتان مشکل ساز شده است حتما با یک متخصص پا یا فیزیوتراپیست مشورت کنید.
این روش ها ممکن است ترکیب:
- تغییر حرکات اشتباه. از آنجا که خار پاشنه از حرکات نادرست به وجود آمده است، فیزیوتراپیست با بیمار کار خواهد کرد تا حرکت اشتباه مفصل را به حرکت فیزیولوژیکی اصلاح کند. اگر چه این فرآیند در دست اجراست و هنوز هم به طور معمول استفاده نمی‌شود، اما مزایای آن شامل کاهش فوری درد پاشنه و بهبود سهولت حرکت پا است.
- بهبود وضعیت. اغلب، وقتی فردی وضعیت بدنی‌اش به طور کلی ضعیف است یا وضعیت بدنش در بعضی موقعیت‌ها نادرست است، مفاصلش دچار رنج و مشکل می‌شوند. یک فیزیوتراپیست می‌تواند به بیمار کمک کند تا عادت‌هایی را ایجاد کند که وضعیت بدنی او را تا حد ممکن بهبود ببخشد.
- حرکت مفصل. اگر مفصل مورد نظر به دلیل فعالیت‌های تکراری از محل کار یا ورزش، دچار خارپاشنه شده باشد، فیزیوتراپیست ممکن است روش‌هایی را برای حرکت مفصل توصیه کند به گونه‌ای که فعالیت دیگر بر مفصل در همان مکان فشار وارد نکند. این امر ممکن است استفاده از تجهیزاتی مانند ارتز در کفش یا زانو، کمر، شانه و مچ پا را ضروری بداند.
- کشش. کشش دقیق و حرکات کمکی می‌تواند به خم کردن یک مفصل و به کاهش فشار از خارپاشنه بر روی بافت نرم کمک کند.
- تقویت کردن. ایجاد قدرت در عضلات اطراف می‌تواند به مفصل کمک کند تا بدون سایش استخوان‌ها به یکدیگر، به درستی حرکت کند. فیزیوتراپیست می‌تواند یک برنامه ورزشی متناسب با توانایی و سن شما برایتان تجویز کند.
- ماساژ عمیق بافت. ماساژ بافت‌ها در اطراف خارپاشنه باعث افزایش گردش خون به مفصل می‌شود و به از بین بردن سموم ساخته شده کمک می‌کند عضلات را شل می‌کند به طوری که بقیه برنامه فیزیوتراپی با موفقیت بیشتری پیش برود.
- شاک ویو درمانی. شاک ویو درمانی نیز در درمان خارپاشنه موثر بوده است. این روش می‌تواند در ایجاد خونرسانی تازه و کلاژن در بافت‌ها کمک کند در نتیجه باعث افزایش واکنش بدن در بهبودی ناحیه آسیب دیده می‌شود. پالس‌های صوتی انرژی بالا در طول درمان به بدن القا می‌شود که به تشکیل رگ‌های خونی جدید; تحریک کلاژن موضعی، برگشت التهاب مزمن، و انحلال رسوب کلسیم کمک می‌کند.
پیشگیری از بدتر شدن علائم خار پاشنه با روش‌های خانگی
به منظور درمان بهتر درد در ارتباط با خار پاشنه و یا جلوگیری از بدتر شدن آن, در اینجا برخی از درمان‌های خانگی موثر آورده شده است که می‌توانید آنها را امتحان کنید.
- پای خود را در سرکه سیب خیس کنید چون به تسکین التهاب کمک می‌کند.
- بسته‌های یخ را به خصوص پس از استفاده فعال از پاهای خود استفاده کنید.
- پا را در نمک اپسوم خیس کنید.
- روغن نارگیل را به آن ناحیه بمالید.
- انجام کشش ساق پا، چرخش پا، دوچرخه سواری، و یا شنا.
- کفش مناسب پای خود را بپوشید.
- حفظ وزن سالم بدن.
- از پد بالشتکی در قسمت پاشنه کفش‌هایتان استفاده کنید.
- پابرهنه راه نروید، به ویژه روی سطوح سفت و ناهموار راه نروید.
- هنگام بیدار شدن پاهای خود را دراز کنید و بکشید.
- از ایستادن روی پاها برای ساعت‌های طولانی اجتناب کنید.
- مکمل‌های منیزیم کلسیم را مصرف کنید، اما قبل از آن با پزشک خود صحبت کنید.
- کاهش استرس.
- یوگا یا مراقبه را امتحان کنید.
- طب سوزنی را امتحان کنید.
- برای کاهش درد خار پاشنه از مسکن‌های بدون نسخه پزشک استفاده کنید.
چه ورزش‌هایی را می‌توان برای خار پاشنه در منزل انجام داد؟
همانطور که گفته شد، برخی از تمرینات می‌تواند باعث بهبود و تسکین علائم خار پاشنه شود. در اینجا برخی از تمرینات آورده شده است که شما می‌توانید سعی کنید برای بهبود علائم خارپاشنه از آنها استفاده کنید.
ورزش 1: تکیه دادن به دیوار و کشش
روش انجام تمرین: یکی از زانوهای خود را صاف نگه دارید و به سمت جلو خم شوید و زانوی دیگر را خم کنید. با خم شدن به جلو، قوس پای شما باید کشیده شود. ده ثانیه در همان وضعیت بمانید و برای پای دیگر این کار را تکرار کنید. قبل از اینکه به تمرین بعدی بروید، 20 بار به صورت متناوب برای هر یک از پاشنه‌های کف پا این کار را ادامه دهید.
توجه: اگر در روند ورزش‌های کششی احساس درد شدیدی می‌کنید، آن را متوقف کنید. به آرامی تحمل و قدرت لازم در شما ایجاد می‌شود. حرکات کششی باعث کاهش فشار عضلات سفت آشیل و ساق پا بر روی پاشنه پا می‌شوند.
ورزش 2: استفاده از نیمکت برای کشش
برای ورزش بعدی روی نیمکت یا راه پله بایستید. مطمئن شوید که پاشنه شما آویزان است. پاشنه را تا حدی که احساس کشش کنید پایین بیاورید. این حرکت را برای چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. این تمرین را حدود 20 بار تکرار کنید.
ورزش 3: استفاده از حوله
روی زمین بنشینید و یک پای خود را به جلو دراز کنید. حوله را دور پا قرار داده و بکشید تا زمانی که احساس کشش کنید آن را ادامه دهید و برای چند بار دیگر همین تمرین را تکرار کنید. این ورزش برای ساق پاها و پلانتار فاشیا(در پای انسان بافت‌هایی از نوارهای ضخیم فیبری (فاشیا) وجود دارند که از استخوان پاشنه تا انگشتان پا کشیده شده‌اند) خوب است.
ورزش 4: ایجاد کشش با دست خود
روی نیمکت یا صندلی بنشینید و یکی از پاهای خود را از روی پای دیگر عبور دهید. پایی که عبور داده‌اید را به سمت خود بکشید.
ورزش 5: تمرینات خار پاشنه با توپ تنیس
روی صندلی یا نیمکت بنشینید و یک توپ تنیس را زیر پای خود قرار دهید. حدود ده دقیقه به آرامی آن را بغلتانید و برای پای دیگر تکرار کنید. غلتاندن توپ تنیس زیر پا روشی موثر برای کشش بافت فاشیا پلانتار خود است.
