استخوان ران از محکم ترین استخوان های بدن است و شکستگی آن نیاز به وارد شدن نیروی زیادی دارد و معمولا این نیروها در حین تصادفات وسایل نقلیه و سقوط از ارتفاع می تواند به بدن وارد شود. به همین خاطر بسیاری از این شکستگی ها ممکن است همراه با آسیب هایی به دیگر دستگاه های بدن همراه باشد.
فهرست مطالب
علائم
مهمترین علائم شکستگی استخوان ران عبارتند از درد شدید ران که با فشار به محل شکستگی و یا حرکت دادن اندام تحتانی بیشتر می شود.
ناتوانی در حرکت دادن اندام تحتانی، تغییر شکل اندام تحتانی بصورت کوتاه شدن و چرخش به بیرون و تورم ران از دیگر علائم شکستگی استخوان ران است. بعد از شکسته شدن استخوان، به علت انقباض عضلات قوی که در اطراف آن وجود دارد لبه های شکستگی از هم رد می شوند و اندام شکسته شده کوتاه تر می شود.
گاهی اوقات لبه تیز قطعات شکسته شده رگ های خونی ران را پاره کرده و موجب خونریزی شدید در ناحیه میشوند. نتیجه آن از دست دادن مقادیر زیادی خون در داخل بافت عضلانی ران و تورم و کبودی شدید ران است.
درمان شکستگی استخوان ران در بالغین
شکستگی استخوان ران در بالغین در غالب قریب به اتفاق موارد همراه با جابجا شدن قطعات شکسته شده است. مثل هر شکستگی دیگر، شکستگی تنه استخوان ران اگر همراه با جابجایی است باید جااندازی شود و سپس با وسیله ای بیحرکت شده تا جوش بخورد. نوع درمان به متغیر های بسیاری مثل سن بیمار، مقدار جابجایی و آسیب های همراه بستگی دارد.
درمان شکستگی استخوان ران ممکن است با استفاده از روش های غیر جراحی صورت گرفته و یا ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.
تشخیص قطعی این شکستگی با استفاده از رادیوگرافی ساده داده می شود. باید حتما دقت کرد که مفاصل زانو و ران در رادیوگرافی دیده شوند. در شکستگی های ران باید با دیدن مفصل ران حتما از عدم وجود در رفتگی مفصل ران مطمئن شد.
درمان بدون جراحی
درمان بدون جراحی شکستگی تنه استخوان ران بصورت کشش و سپس گچ گیری است. کشش قدیمی ترین روش درمان این شکستگی ها است. بزرگترین عیب این روش درمانی اینست که بیمار باید مدت طولانی در تخت بیمارستان بماند که موجب عوارض فراوانی از جمله زخم بستر، مشکلات تنفسی، مشکلات گردش خون، مشکلات روحی، هزینه زیاد تخت بیمارستانی و … می شود. امروزه بندرت از این روش درمانی استفاده می شود.
درمان با جراحی
امروزه تقریبا تمامی شکستگی های ران بالغین با عمل جراحی درمان می شوند. روش کار بدین صورت است که ابتدا شکستگی ران بصورت بسته جااندازی می شود ( با استفاده از کشش و مانورهای مخصوصی سعی می شود شکستگی بصورت بسته جااندازی شود. این جااندازی در اطاق عمل انجام شده و پزشک جراح مراحل جااندازی را با استفاده از رادیوگرافی بخصوصی که تصاویر آن مستقیما بر روی ماتیتور قابل دیدن است فلوروسکوپی کنترل می کند).
سپس از راه شکاف های کوچکی که در پوست داده می شود میله داخل استخوانی یا پلاک یا اکسترنال فیکساتور به استخوان متصل شده و آن را فیکس می کند. به این روش جااندازی بسته و فیکساسیون داخلی یا خارجی می گویند ( در صورت استفاده از پلاک یا میله داخل استخوانی به آن فیکساسیون یا تثبیت داخلی و در صورت استفاده از اکسترنال فیکساتور به آن فیکساسیون خارجی می گویند). بندرت و در صورتیکه جااندازی بسته امکانپذیر نشود پزشک جراح از جااندازی باز استفاده کرده و سپس با روش های ذکر شده شکستگی را فیکس و بی حرکت می کند. قانون کلی اینست که هر گاه جااندازی بسته امکان پذیر باشد جااندازی باز انجام نشود.
همانطور که ذکر شده از سه نوع ایمپلنت برای (تثبیت) درمان شکستگی استخوان ران بالغین استفاده می شود که عبارتند از نیل Nail یا میله داخل استخوانی Intramedullary nail، پلاک یا پلیت Plate و یا اکسترنال فیکساتور External fixator
بهترین وسیله تثبیت شکستگی ران استفاده از نیل یا میله داخل استخوانی است ولی در مواردی بنابه تشخیص پزشک معالج از دو وسیله دیگر استفاده میشود.
دو نکته مهم در درمان شکستگی استخوان ران
یکی اینکه در افراد جوان، عمل جراحی جااندازی شکستگی باید هر چه زودتر انجام شود بطوریکه هر ساعت تاخیر در انجام عمل جراحی احتمال بروز عوارضی مانند نکروز سر استخوان و یا جوش نخوردن را بیشتر میکند. این عمل جراحی باید در 12-6 ساعت اول بعد از شکستگی انجام شود.
نکته مهم دیگر اینست که بسیاری از افراد مسنی که دچار شکستگی گردن استخوان ران میشوند به علت کهولت سن و یا داشتن بیماری های دیگر مانند فشار خون و یا بیماری قلبی یا دیابت، ریسک جراحی بالایی دارند. در بسیاری از این موارد ممکن است به علت ترس از خطر جراحی، بیمار یا همراهان وی در تصمیم برای عمل جراحی مردد باشند. این را باید دانست که عمل نکردن این بیماران میتواند در بسیاری از آن ها موجب بروز عوارضی مانند زخم بستر، عفونت ادراری و ریوی و لخته شدن خون در اندام تحتانی شود که می تواند باعث مرگ آن ها شود.
عدم جراحی شکستگی استخوان ران معمولا موجب می شود بیمار تا آخر عمر توانایی راه رفتن را از دست بدهد. همچنین افراد مسن با حتی چنذ روز استراحت در بستر و راه نرفتن ممکن است توانایی راه رفتن خود را برای همیشه از دست بدهند (به علت ضعیف شدن سریع عضلات لگن).
بنابراین در این بیماران توصیه کلی اینست که به محض تشخیص شکستگی و در اولین فرصت، اقدامات طبی برای کنترل عوامل خطرساز مانند فشار خون یا دیابت انجام شده و بیمار در 48-24 ساعت اول تحت عمل جراحی فرار گیرد. مگر اینکه وضعیت بیماری های داخلی بیمار آنقدر خطیر باشد که امید چندانی به زنده ماندن وی بعد از جراحی نباشد.
