تمرینات کششی و حرکات نرمشی از جمله روشهای مهم در درمان بیماریها و مشکلات مربوط به مچ پا هستند. در بسیاری از ضایعات اندام تحتانی، مثلاً پس از شکستگی ساق پا که با گچ گیری یا عمل جراحی درمان شده است، ممکن است محدودیت حرکتی در مچ پا ایجاد شود و برای بازپروری، تمرینات کششی و نرمشی ضروری هستند.
درمان محدودیت حرکتی مفصل مچ پا از طریق انجام حرکات کششی و نرمشی تقویتی بسیار موثر است. در مواردی مانند پیچ خوردن یا شکستگی مچ پا، تالوس، پاشنه و سایر آسیبهای وارده به اندام تحتانی، خطر محدودیت حرکتی مفصل وجود دارد و بدون انجام تمرینات کششی و نرمشی تقویتی، درمان ناقص خواهد بود.
از طرفی، نرمش های مچ پا و ورزش های کف پا در برخی موارد به منظور درمان مشکلات غیر آسیبی پا انجام می شوند.
نرمش های مچ پا به چند دسته تقسیم میشوند که شامل نرمش های فعال کششی و تقویتی، نرمش های غیرفعال کششی مچ پا، نرمش های تقویتی و نرمش های تعادلی هستند. انجام این تمرینات بهبود حرکت مفصل مچ پا، کاهش درد و بهبود عملکرد عضلات مربوط به پا را به همراه خواهد داشت.
نرمش های مچ پا با استفاده از وسایل کمکی
بازپروری مچ پا معمولا با انجام نرمشهای فعال کششی و تقویتی شروع میشود. بعد از بهبود نسبی دامنه حرکتی مفصل، نرمشهای تقویتی به نرمشهای کششی مچ پا اضافه میشود و سپس نرمشهای تعادلی و نرمش با استفاده از وسایل برای مچ پا انجام میشود.
نرمش های فعال کششی و تقویتی
نرمشهای فعال کششی و تقویتی اولین نرمشهایی هستند که بیمار باید انجام دهد. به عنوان مثال، بیمار میتواند این حرکات را از روز بعد از جراحی شکستگی ساق انجام دهد.
در حالیکه دراز کشیده یا نشسته اید، هر دو پای خود را کاملاً به سمت جلو بکشید. مچ پای خود را به سمت بالا ببرید تا انگشتان پا به سمت سرتان حرکت کنند. این کار را تا انتهای دامنه حرکتی، یعنی تا بالاترین جایی که میتوانید مچ پا را به پشت ببرید، ادامه دهید. سپس مچ پا را به سمت پایین ببرید تا انگشتان پا از شما دور شوند. این کار را نیز تا انتهای دامنه حرکتی، یعنی منتهی به پایین، ادامه دهید.
سپس مچ پاهای خود را به سمت داخل و خارج بچرخانید بطوریکه یک بار کف هر دو پا به سمت یکدیگر بیاید و بار دیگر از هم دور شوند.
سپس مچ پا را بصورت یک دایره بچرخانید. دقت کنید که ساق خود را حرکت نداده و تنها مچ و کف پا را حرکت دهید.
هر کدام از نرمش های مچ پا را در هر سمتی ده مرتبه تکرار کنید. در هر سمتی که حرکت را انجام میدهید سعی کنید تا آخرین جایی که میتوانید و تا انتهای دامنه حرکتی پا را حرکت دهید.