این عارضه مشکلی است که معمولا در حین تمرینات و مسابقات ورزشی ایجاد میشود و علت رگ به رگ شدن پنجه پا صدمه دیدن مفصل بزرگ شست پا بخصوص لیگامان های زیر آن است.
آناتومی
انگشت شست پا از دو بند تشکیل شده است. یک بند که ناخن شست بر روی آن قرار دارد و بند دیگر که به کف پا نزدیک تر است. محل اتصال بند دوم به کف پا، محل مفصل بزرگی است که به آن مفصل متاتارسوفالانژیال یا Metatarsophalangeal میگویند. این مفصل یکی از مهمترین مفاصل اندام تحتانی است و در حین راه رفتن بسیار فعال است.
در حین راه رفتن، ممکن است تا 8 برابر نیروی وزن به این مفصل وارد شود. در سطح کفی مفصل، کپسول مفصلی و تاندونهای عضله خم کننده کوتاه شست و دو استخوانچه ریز به نام استخوانهای سزاموئید وجود دارد.
مکانیسم رگ به رگ شدن پنجه پا
این عارضضه به علت خم شدن شدید شست پا به بالا و عقب ایجاد میشود. مفصل بزرگ شست پا بطور طبیعی میتواند حدود 80 درجه به بالا خم شود. اگر فشاری به شست پا وارد گردد بطوریکه موجب شود این مفصل بیش از حد تواناییش به بالا خم شود میتواند موجب کشش شدید بافت نرم زیر مفصل و در نتیجه پاره شدن کپسول مفصل و یا لیگامان ها و تاندون های زیر و اطراف مفصل شود و آسیب به این بافت ها موجب بروز علائم رگ به رگ شدن پنجه پا میشود.
گاهی اوقات، شدت فشار بر روی پنجه پا به حدی است که میتواند منجر به صدمهی غضروف مفصل یا دررفتگی مفصل شود. اما اکثراً، این مشکل به حد اسپرین یا کشیدگی مفصل متاتارسوفالاتژیال اول ختم میشود.
این عارضه به نام “Turf Toe” شناخته میشود و بیشتر در افرادی که در زمینهای مصنوعی مانند زمین چمن مصنوعی ورزش میکنند، دیده میشود. در حین بازی بر روی این سطوح، به دلیل اصطکاک و چسبندگی بین کفش و سطح زمین، پنجه کفش به سطح میچسبد ولی پاشنه به دلیل وزن بدن که به جلو میرود، از زمین بلند میشود. این امر باعث میشود که شست پا به طرف بالا خم شود و ممکن است منجر به این آسیب شود.
همچنین این زمین ها سطح سخت تر و غیر قابل انعطاف تری نسبت به زمین چمن دارند که این هم میتواند موجب بیشتر شدن احتمال رگ به رگ شدن پنجه پا شود. این عارضه در ورزشکارانی که ورزش های فوتبال، راگبی، کشتی و یا ورزش های نمایشی رزمی را انجام میدهند بیشتر دیده میشود.
عوامل زیر ممکن است احتمال بروز رگ به رگ شدن پنجه پا را بیشتر کنند:
- انجام ورزشهای فوتبال، راگبی، کشتی و یا ورزشهای نمایشی رزمی.
- بازی روی زمینهای سفت یا با کفی مصنوعی.
- داشتن دامنه حرکتی زیاد در مچ پا که میتواند خطر رگ به رگ شدن پنجه پا را افزایش دهد.
- داشتن دامنه حرکتی کم در مفصل شست که ممکن است باعث بروز این مشکل شود.
- استفاده از کفشهای ورزشی خیلی نرم و قابل انعطاف که ممکن است باعث رگ به رگ شدن پنجه پا شود.