فاز دو (2 تا 6 هفته)
اهداف
1- حفظ صافي کامل زانو
2- ادامه تمرينات دامنه حرکتي بهمنظور بهدست آوردن 125 درجه خم شدن زانو در انتهاي اين فاز
3- کنترل تورم زانو به گونهاي که پس از انجام هر سري تمرين تورم آن افزايش نيابد.
4- ادامه انجام تمرينات تقويتي بهمنظور بهدست آوردن کنترل و قدرت عضلاني مناسب براي کنار گذاشتن عصاها و بريس (brace)
5- شروع تمرينات تعادلي
– بهمنظور حفظ صافي کامل زانو و همچنين افزايش دامنه حرکتي در جهت خم شدن ميبايست همان تمرينات قبلي را ادامه دهيد.
– بنا بر تشخيص تيم توانبخشي ممکن است تمرين دوچرخه ثابت نيز به تمرينات شما اضافه شود که کمک قابل توجهي به افزايش دامنه حرکتي و همچنين بهبود قدرت و استقامت عضلات شما خواهد کرد.
– تيم توانبخشي شما در قالب تمرينات ويژه نحوه صحيح راه رفتن با عصا و چگونگي وزن اندازي مناسب را به شما آموزش ميدهند.
– بهمنظور افزايش قدرت عضلات، تمرين بالا آوردن پا با زانوي صاف در سه حالت به شما آموزش داده ميشود. همان گونه که در بخش قبلي نيز ذکر شد هنگام بالا آوردن پا با زانوي صاف دقت کنيد که زانوي شما اصلاً خم نشود.
* اولين حالت همان بالا آوردن پا بدون چرخش به داخل و خارج است که با مکث و تعداد تجويز شده از سوي تيم توانبخشي انجام دهيد.
* حالت دوم بدين صورت است که پس از بالا آوردن پا آن را به خارج چرخانده و در اين وضعيت پا را نگه ميداريد.
* حالت سوم همانند تمرين قبلي است تنها با اين تفاوت که پا را به داخل چرخانده و نگه ميداريد.
– گروه ديگر تمرينات که از اواسط اين فاز ممکن است براي شما تجويز شود تمرينات تقويتي با فنر است که در تمامي آنها شما روي تخت خوابيده و تمرين ميکنيد.
– يکي ديگر از تمرينات مهم به اين صورت است که تراباندي (يك نوع كش مخصوص تمرين) را که از جلو به جايي فيکس کردهايد پشت زانوي خود قرار ميدهيد. ابتدا اجازه ميدهيد تا زانوي شما در اثر فشار اعمالي از تراباند خم شود، سپس در برابر مقاومت تراباند زانوي خود را صاف کرده و نگه ميداريد.
دقت کنيد در طول انجام اين تمرين پاي شما از زمين جدا نميشود.
– بهمنظور تقويت عضلات پشت ران، تمرينات تقويتي عضله همسترينگ با استفاده از وسيله تمريني مخصوص به شما آموزش داده ميشود.
– گروه ديگري از تمرينات تقويتي که بيسار مهم نيز ميباشند انجام تمرينات تقويتي تمامي گروههاي عضلاني ران بهشکل ايستاده و با حرکت از مفصل ران دست بدين معني که در اين تمرينات هيچ حرکتي در زانو انجام نميشود و تمامي حرکات از مفصل ران انجام ميشدند. اين تمرينات غالباً از هفته چهارم به بعد به شما آموزش داده ميشود و در ابتدا مقاومتي که به پا اعمال ميشود بالاي مفصل ران قرار ميگيرد و در مراحل پيشرفتهتر مقاومت روي ساق پا اعمال ميشود.
– از اين فاز تمرينات تعادلي نيز براي شما شروع ميشود که البته تمريناتي که در اين فاز انجام ميدهيد تمرينات ابتدايي اين گروه تمرينات هستند که با پيشرفت روند بهبودي شما، تمرينات پيشرفتهتر تعادلي به شما آموزش داده خواهد شد.
– ديگر تمريني که از اين فاز شروع ميشود انجام اسکاتهاي نيمه با تکيه به ديوار است که بسيار مهم است که چگونگي انجام صحيح آن توسط تيم
توانبخشي به شما آموزش داده شود.
– در اين فاز نيز از تحريک الکتريکي جهت تسهيل تقويت عضلات و همچنين کاهش درد و ورم زانوي جراحي شده شما استفاده ميشود.
– دقت داشته باشيد که کماکان اجازه نداريد در حالتي که کف پاي شما از زمين جدا است زانوي خود را با انقباض عضلات روي ران صاف کنيد.
فاز سه (از هفته ششم تا ماه 4)
اهداف
1- افزايش قدرت عضلات در جهت برابر کردن قدرت عضلات در دو طرف
2- بهدست آوردن دامنه حرکتي کامل در خم کردن زانو
3- ايجاد استقلال حرکتي (بدون استفاده از عصا و بريس)
4- شروع تمرينات با حرکت صاف کردن زانو
– بهمنظور حفظ و افزايش دامنه حرکتي تمرينات دوچرخه ثابت شما افزايش مييابد و همچنين هنوز انجام تمرينات دامنه حرکتي قبلي نيز ممکن است براي شما لازم باشد که بنا بر تشخيص تيم توانبخشي به شما توصيه ميشود.
– بهمنظور افزايش قدرت و استقامت عضله، انجام تمرينات در آب به شما توصيه ميشود. توجه داشته باشيد انجام تمرين در آب ميتواند نقش بسيار مهمي در بازيابي قدرت و استقامت عضلات شما داشته باشد لذا ميبايست تمرينات مناسب جهت انجام در آب را از تيم توانبخشي خود فراگرفته و همانگونه که براي شما تجويز شد، آن را انجام دهيد.
– تمرينات تقويتي قبلي را کماکان ادامه ميدهيد با اين تفاوت که تمرينات خوابيده و بالا آوردن پا را با وزنه مناسبي که برايتان تجويز ميشود انجام ميدهيد و اين وزنه نيز به مرور با پيشرفت تمرينات سنگينتر ميشود. نحوه و تعداد انجام اين تمرينات نيز ممکن است تغيير کند.
– تمرينات تقويتي که با زانوي صاف در حالت ايستاده و با حرکت از مفصل لگن انجام ميشد نيز ادامه مييابد با اين تفاوت که مقاومت در برابر حرکت بهمرور بر روي ساق منتقل ميشود.
– به تمريناتي مانند تمرين تراباند و يا اسکات که در فاز قبلي ذکر آن آمد، تمرينات زنجيره بسته اطلاق ميشود. اين تمرينات نيز بهميزان قابل توجهي گسترش مييابند.
– تمرين تقويتي همسترينگ با دستگاه پشت پاي باشگاهي در طول اين فاز تمريني به شما آموزش داده ميشود.
– انجام تمرينات متفاوت تعادلي با تخته تعادل در طول اين فاز به شما آموزش داده ميشود. اين تمرينات بسيار متنوع هستند که بنا بر تشخيص تيم توانبخشي تمرينات مناسب آن به شما آموزش داده ميشود.
– با تشخيص تيم توانبخشي از حدود ماه سوم اجازه صاف کردن زانو در حالتي که کف پا روي زمين نيست به شما داده ميشود. بهمنظور تقويت عضله چهارسر ران، تمرينات با استفاده از اين حرکت مجاز شده به شما آموزش داده ميشود.
– تمرينات راه رفتن روي تردميل نيز به شما آموزش داده ميشود. بسيار مهم است که اين تمرينات را با دقت و به نحوه صحيح انجام دهيد و حين انجام تمرين به رعايت الگوي صحيح راه رفتن توجه ويژه داشته باشيد. تمرين نحوه صحيح راه رفتن توسط تيم توانبخشي به شما آموزش داده ميشود.
تمرينات قدرتي، استقامتي بسيار متنوع هستند که ميبايست تک تک به شما آموزش داده شدند آنچه در بالا آمده است تنها گوشهاي از تمرينات مذکور ميباشند لذا ميبايست تمرينات تکميلي توسط تيم توانبخشي به شما آموزش داده شود.