پروتز زیبایی(دست مصنوعی )

پروتزهای زیبایی یکی از انواع اندام مصنوعی است که ساخته می شود. طبق تعریف پروتز، پروتز زیبایی وسیله است که جایگزین اندام از دست رفته می شود. اغلب این پروتزها کاربرد خاصی غیر از تامین زیبایی از دست رفته را ندارند و اصطلاحا فانکشنال (Functional ) نیستند. این پروتزها معمولا حجم زیادی ندارند و گاهی بصورت پیش ساخته نیز قابل تهیه هستند.

اندامی که در صورت از دست رفتن نیاز به جایگزینی به پروتز زیبایی دارند  اندامی هستند که بیشتر دیده می شوند و  شامل موارد زیر می باشند:
1- قطع عضو پارشیال هند (Partial Hand ):  قطع عضوهایی که تقریبا از مچ دست تا انگشتان اتفاق می افتد(پروتز دست )
2- قطع عضو پارشیال فوت ( Partial Foot ):  قطع عضوهایی که تقریبا از مچ پا تا انگشتان پا اتفاق می افتد.(پروتز پا)
3- از دست رفتن سینه ( Breast ): به علت تروما یا بیماری نظیر سرطان سینه که در پی عمل ماستکتومی اتفاق می افتد. (پروتز سینه )
4- تخلیه چشم:  که به علت آسیب شدید شبکیه یا تروماهای سنگین حدقه چشم تخلیه می گردد.(پروتز چشم )

5- از دست رفتن گوش خارجی : به علت تروما و یا شکل نگرفتن مادرزادی و یا بیماریهایی نظیر سرطان پوست (پروتز گوش)
6- از دست رفتن بینی : به علت تروما و یا شکل نگرفتن مادرزادی و یا بیماری هایی نظیر سرطان پوست ( پروتز بینی )

 یکی از خدمات ویژه ای که در مرکز توانبخشی امید انجام می شود ساخت  پروتز های زیبایی در انواع مختلف می باشد این مرکز امکان ساخت پروتز زیبایی برای چشم، بینی، گوش، سینه، گونه، انگشت دست و پا و سایر بخش های بدن را دارا می باشد این مرکز با بهره گیری از تکنیک های جدید و سیستم های اسکن سه بعدی به قالبگیری و طراحی پروتز های زیبایی کاملا مطابق با چهره و اندام های بیمار می پردازد.

علاوه بر تکنیک‌های سنتی قالب‌گیری و ساخت، امروزه فناوری‌های سه‌بعدی، اسکن دیجیتال و پرینت سه‌بعدی در حال تحول اساسی در فرآیند تولید پروتزهای زیبایی هستند. با این روش‌ها، شکل و جزئیات چهره یا اندام به‌صورت دقیق‌تری ثبت می‌شود و پروتز نهایی از نظر اندازه، رنگ پوست و فرم ظاهری، شباهت بیشتری به اندام طبیعی پیدا می‌کند. این پیشرفت‌ها موجب ارتقای راحتی بیمار و افزایش میزان رضایت او از پروتز می‌شود.

از دست دادن بخشی از اندام، علاوه بر چالش‌های فیزیکی، ممکن است اثرات روانشناختی عمیقی بر فرد داشته باشد. پروتزهای زیبایی، با بازگرداندن شکل ظاهری اندام، به بیماران کمک می‌کنند تا اعتمادبه‌نفس و احساس رضایت بیشتری از تصویر بدنی خود داشته باشند. در کنار این موضوع، مشاوره روانشناختی و حمایت اطرافیان نیز نقشی مهم در مسیر سازگاری با اندام مصنوعی بازی می‌کند.

پروتزهای زیبایی معمولاً از جنس سیلیکون‌های پزشکی ساخته می‌شوند که دارای انعطاف‌پذیری بالا و سطحی نزدیک به بافت طبیعی پوست هستند. با این حال، شستشوی منظم با آب ولرم و شوینده‌های ملایم و خشک‌کردن دقیق، برای حفظ بهداشت و کیفیت سیلیکون الزامی است. همچنین، اجتناب از قرار دادن پروتز در مقابل حرارت شدید یا مواد شیمیایی قوی، به ماندگاری و حفظ رنگ آن کمک شایانی می‌کند.

دست مصنوعی در ناحیه کف دست

 به دلايل مختلف مانند حوادث ممکن است بخشي از انگشت يا تمامي انگشت، يک يا تمامي انگشتان از دست روند. در اين حالت براي حفظ ظاهر و زيبايي با استفاده از مواد خاصي مانند سيليکون سعي مي شود تا به بهترين شکل ممکن بخش هاي از دست رفته بازسازي شوند.
براي اين کار از بخش باقيمانده دست قالبگيري مي شود و بخش هاي از دست رفته با توجه به دست مقابل بازسازي و ساخته مي شوند. در مرحله آخر نيز با استفاه از ناخن و سايه زدن و رنگ کردن تا حد ممکن مشابه دست سالم و رنگ پوست دست فرد، پروتز رنگ آميزي مي شود.
براي مخفي کردن حد فاصل ها يا تعليق و نگه داشتن پروتز در جاي خود ممکن است از انگشتر، چسب و … استفاده شود.

در برخی موارد، برای تثبیت پروتز زیبایی و جلوگیری از جابه‌جایی آن، از ابزارهای کمکی نظیر انگشتر یا بندهای همرنگ پوست استفاده می‌شود. این وسایل، مرز بین پروتز و پوست را استتار می‌کنند و علاوه بر جنبه زیبایی، به ایمنی بیشتر پروتز در حین فعالیت‌های روزمره کمک می‌کنند. انتخاب روش مناسب تعلیق یا مخفی‌سازی، با توجه به سلیقه بیمار و توصیه متخصص صورت می‌گیرد.

در مرکز توانبخشی امید تکنيک هاي جديدي براي اتصال پروتز به باقيمانده عضو وجود دارند که سبب مي شوند تا ديگر نياز به استفاده از چسب و ساير روش هاي تعليق پروتز نباشد. يکي از اين تکنيک ها کار گذاشتن پيچهاي تيتانيوم است که در اين حالت با استفاده از عمل جراحي اين امر انجام و پروتز ساخته شده به اين پيچ ها، پيچ مي شوند.
با توجه به اينکه اين نوع پروتزها زيبايي بوده و صرفا عملکردي مانند خم و راست شدن ندارند همواره تلاش شده تا پروتزهايي ساخته شوند که عملکرد هم داشته باشند.
امروزه با استفاده از روش هايي مانند استفاده از تک انگشت و دست بايونيک اين امکان فراهم شده که علاوه بر زيبايي ظاهري انگشتان تک به تک بسته به نياز خم شوند.

با گسترش فناوری‌های بایونیک و میکروالکترونیک، پروتزهای زیبایی در حال حرکت به سمت کاربردی‌تر شدن هستند. در آینده نزدیک، ممکن است بتوانیم پروتزهایی بسازیم که علاوه بر ظاهر طبیعی، حرکات محدود یا حتی حس لامسه ساده را شبیه‌سازی کنند. هرچند این پروتزها هنوز در مراحل پژوهشی قرار دارند، اما امید می‌رود توسعه آنها بتواند همزمان نیازهای زیبایی‌شناختی و عملکردی بیماران را برآورده سازد.