هدف درمان شکستگی کالیس، کمک به جوش خوردن قطعات شکستگی در وضعیت مناسب است تا کارآیی دست تا حد امکان به وضعیت قبل از شکستگی برگردد.
در صورتی که شکستگی کالیس بدون جابجایی باشد، نیازی به جایگزینی قطعات نیست و درمان با گچ گیری دست انجام میشود. اما در صورتی که شکستگی کالیس با جابجایی همراه باشد، درمان به صورت جایگزینی بسته و سپس بیحرکت کردن محل شکستگی با استفاده از گچ گیری صورت میگیرد.
پزشک ارتوپد برای درمان شکستگی کالیس، ابتدا با استفاده از بیهوشی عمومی یا تجویز داروهای خاص، عضلات ناحیه ساعد را شل میکند تا قطعات شکسته شده راحتتر از هم جدا شده و جایگزینی شوند. در بسیاری از موارد، قطعات شکسته شده در هم فرو میروند، بنابراین اولین مرحله در جایگزینی شکستگی کالیس، جداسازی قطعات شکسته شده از هم است.
پزشک ارتوپد در حالی که در بالای سر بیمار ایستاده، آرنج وی را خم میکند و محکم بازوی او را میگیرد، در سمت پای بیمار ایستاده و با دو دست خود کف دست بیمار را گرفته و به سمت خود میکشاند. با این کار، کششی طولی به مچ دست وارد میشود که باعث جدا شدن قطعات شکسته شده از هم میگردد. سپس پزشک ارتوپد با دو دست خود قطعه پایینی را که به سمت پشت جابجا شده به سمت جلو کشیده و سعی میکند قطعات جابجا شده را در کنار یکدیگر قرار دهد.
گچ گیری شکستگی کالیس
بعد از جایگزینی، قطعات شکسته شده باید مدتی در وضعیت جدید بدون حرکت باقی بمانند تا جوش بخورند. این کار با استفاده از گچ گیری انجام میشود. برای این منظور، معمولاً کل اندام فوقانی از کف دست تا بالای بازو با گچ گیری پوشانده میشود. آرنج در زاویه 90 درجه در گچ قرار داده میشود و پایینترین قسمت گچ نباید روی هیچ کدام از بندهای انگشتان را بپوشاند. گچ به گونهای قرار داده میشود که بیمار بتواند به راحتی شست و تمام انگشتان خود را خم کرده و به حالت مشت قرار دهد.
گاهی اوقات، پزشک معالج ترجیح میدهد که ابتدا محل شکستگی را با استفاده از آتل گچی بیحرکت کند. علت این اقدام این است که مچ دست تا چند روز ممکن است متورم باشد و آتل این مزیت را دارد که اگر ورم شکستگی کالیس بیشتر شد، فضای کافی برای تورم را در اختیار مچ دست قرار میدهد، در حالی که گچ جایی برای اتساع ندارد. در این موارد، معمولاً پس از چند روز که تورم فروکش کرد، آتل با یک گچ کامل عوض میشود.
پس از گچ گیری شکستگی کالیس بیمار باید تا چند روز دراز کشیده و مچ دست خود را بالاتر از قلب خود نگه دارد تا تورم مچ دست زودتر کاهش یابد. در تمام مدتی که دست بیمار در گچ قرار دارد باید تشویق شود تا تمامی انگشتان و شست خود را بطور مرتب مشت و باز کند. این کار هم موجب می شود تا ورم زودتر کم شود و هم مانع از خشکی مفاصل انگشتان و مانع از ایجاد آتروفی سودک میشود. همچنین بیمار تشویق می شود تا روزی چند بار دست خود را با کمک دست دیگر به بالای سر برده و شانه را در جهات مختلف حرکت دهد تا مانع از خشک شدن مفصل شانه شود.
پس از اعمال گچ، پزشک معالج معمولاً از مچ دست بیمار رادیوگرافی میگیرد تا از صحت قرارگیری گچ و درستی جااندازی شکستگی اطمینان حاصل کند. سپس هر هفته تا سه هفته، عکسبرداری از محل شکستگی انجام میشود. این اقدام به دلیل این است که قطعات شکسته شده حتی در داخل گچ هم ممکن است جابجا شوند. عکسبرداری هفتگی به پزشک اجازه میدهد تا اگر جابجایی در شکستگی رخ داد، به سرعت آن را تشخیص دهد. در صورت وقوع جابجایی، شکستگی باید مجدداً جااندازی شود. پس از سه هفته، معمولاً قطعات به یکدیگر چسبیده و دیگر جابجا نمیشوند.
گچ معمولاً پس از شش هفته خارج میشود. در موارد شکستگیهای کالیس که بدون جابجایی بوده و پزشک معالج تنها گچگیری بدون جااندازی انجام داده است، ممکن است گچ زودتر، یعنی پس از 3-4 هفته، خارج شود. پس از برداشتن گچ، مچ دست بیمار ممکن است محدودیت حرکتی داشته باشد. در این زمان، بیمار باید تحت نظر پزشک معالج یا فیزیوتراپیست، نرمشهای خاصی را برای افزایش دامنه حرکتی مچ دست و تقویت عضلات ساعد انجام دهد.
منبع:ايران ارتوپد