آسیب نخاعی

نخاع يا طناب نخاعي  بخشی از سيستم اعصاب مرکزی است. سيستم اعصاب مرکزی از دو قسمت عمده، يعنی مغز و نخاع تشکيل شده است. نخاع بافت بسيار ظريفی است که توسط تعدادی استخوان محافظت می شود. به اين استخوانها مهره گفته می شود. نخاع در وسط اين مهره ها قرار گرفته و به محل قرار گرفتن نخاع کانال نخاعی گفته می شود.

مهره ها به صورت منظم بر روی يکديگر قرار گرفته اند. مهره ها ستون فقرات را ايجاد  می کنند که به عنوان ستون بدن عمل می کند و دارای حالت انعطاف پذيری است. بعلاوه مهره ها  حفاظت از نخاع را نيز بر عهده دارند . قرار گرفته اند. ديسكها در بين مهره ها قرار گرفته اند. ديسک از موارد فيبری سفتی تشکيل شده که در ميان آن ماده نرمتری قرار دارد. وظيفه ديسک جذب ضربه است و به ستون فقرات امکان انعطاف پذيری را می دهد.

 

مهره ها توسط رباطهايی مهم متصل می باشند، اين رباطها باعث می شوند ستون فقرات حالت ايستاده به خود بگيرد. علاوه بر اين، امکان حرکت به ستون فقرات را می دهند. وقتی آسيب نخاعی روی می دهد اغلب اين رباطها آسيب می بينند. موارد زيادی اتفاق می افتد که مهره ها آسيب ببينند، ولی نخاع سالم بماند، اما ممکن است نخاع با وجود سالم بودن مهره ها، آسيب ببيند.

می توان نخاع را بزرگترين عصب بدن ناميد. اعصاب، ساختمانهای طنابی شکلی ميباشند که از رشته های عصبی کوچکتر تشکيل شده اند. نخاع مانند کابل اصلی تلفن عمل ميكند و مغز را به ساير قسمتهای مختلف بدن متصل می سازد. اگر تصور کنیم که نخاع به صورت کابل اصلی تلفن عمل می کند، مرکز اصلی تلفن مغز بوده و قسمتهای مختلف بدن مشترکين تلفن می باشند. پيامها از مرکز تلفن به مشترکين رسيده و همچنين از مشترکين به مرکز تلفن می رسد.

به اين معنی که دستوراتی که منجر به حرکت اندامها می شود، از مغز صادر شده و از طريق نخاع و سپس اعصاب محيطی به عضلات می رسند و همچنين گيرنده های حسهای مختلف مثل حس لمس و يا درد، آن را ثبت کرده و از طريق اعصاب محيطی به نخاع رسيده و بعد به مغز می رسند و باعث می شوند مغز حسهای مختلف را درک کند. از حسهای مختلف می توان به حس لمس، گرما، سرما و درد اشاره نمود. طول نخاع حدود 45 سانتيمتر است و از پايين مغز شروع شده و تا حدود کمر ادامه می يابد.  سی و يک جفت عصب از نخاع خارج می شود.

نخاع و آسیب های نخاعی

طناب نخاعی استوانه ای از بافت عصبی كه ضخامت آن تقریباً به اندازه انگشت كوچك است و 38 تا 45 سانتی متر طول دارد. این طناب از سوراخ جمجمه شروع می شود به طوری كه از بالا با بصل النخاع در ارتباط است و درون كانال ستون مهره ای تا سطح قاعده بدنه الویه مهره كمری 1 L پائین كشیده شده است و در آنجا به دسته ای از رشته های عصبی به نام اعصاب دم اسبی ختم می شود. این اعصاب از مناطق كمری و خاجی ستون فقرات بیرون می آیند. طناب نخاعی از 31 قسمت تشكیل شده است كه از هر كدام یك جفت عصب خارج می شود. ضخامت این طناب در نقاط مختلف متفاوت است و در نواحی گردنی و كمری قدری ضخیم تر است. زیرا در این ناحیه عصب بزرگی برای نواحی دست و پا از نخاع خارج می شود. این دو ناحیه را برجستگی های گردنی و كمری نخاع می گویند.

تشخيص آسيب نخاع :

منبع: تبیان  دکتر شجاعی