علل ریزش مو
هر پزشکی قبل از این که بخواهد ریزش موها را درمان کند باید علت ریزش موها را به درستی تشخیص دهد.
▪ عوامل تغذیه ای: یکی از شایع ترین علل ریزش موها، عوامل تغذیه ای و به خصوص فقر آهن است، البته کمبود روی، کلسیم و پروتئین و… نیز می توانند باعث ریزش مو شوند.
▪ بیماری یا جراحی سخت: ۳ یا ۴ ماه پس از یک بیماری سخت یا جراحی خشن به خاطر استرسی که به وجود می آید ممکن است به طور ناگهانی تعداد زیادی از موها بریزند که البته موقتی است. بیماری هایی مثل دیابت نیز می توانند ریزش مو ایجاد کنند.
▪ اختلالات هورمونی: اگر مشکل تیروئیدی وجود داشته باشد، چه پرکار و چه کم کار، می تواند باعث ریزش موی شما شود ولی با حل مشکل تیروئید، این مشکل هم حل خواهد شد. شاید تعادل هورمون های زنانه مثل استروژن یا مردانه مثل آندروژن به هم خورده باشد که باز هم می تواند از علل ریزش مو باشد. متعادل کردن این هورمون ها نیز به حل ریزش مو منجر خواهد شد.
▪ چربی پوست سر: اگر پوست سر چرب باشد یا حتی پوست شوره داشته باشد ممکن است ریزش مو بیشتر شود.
▪ خشکی پوست سر: گاهی نیز خشکی شدید پوست سر و انواع درماتیت ها و زمانی که گردش خون خوبی در این منطقه وجود ندارد، ممکن است باعث ریزش موها شوند.
▪ بارداری: ریزش مو در بسیار از خانم ها بعد از گذشت ۳ ماه از بچه دار شدن بیشتر می شود. این به خاطر این هست که در زمان بارداری افزایش مقدار هورمون های زنانه سبب می شود تا بدن موهایی را که باید می ریختند نگاه دارد و پس از بارداری که سطح هورمون ها نرمال می شود، موهای اضافه ریزش پیدا می کنند.
▪ داروها: بعضی داروها نیز باعث ایجاد این مشکل می شوند، مثلا داروهایی مثل داروهای ضد انعقاد خون (وارفارین، هپارین)، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد نقرس، شیمی درمانی که برای سرطان ها استفاده می شود. قطع این داروها به کاهش ریزش مو بسیار کمک کننده است.
عفونت: بعضی از عفونت ها مثل عفونت های قارچی(قارچ کچلی) یا حتی رعایت نکردن بهداشت باعث ریزش مو می شوند که با درمان آن با داروهای ضد قارچ، می توان از ریزش مو جلوگیری کرد.
مراحل کاشت مو
کاشت و پیوند مو این روزها با چند روش انجام می شود، که اغلب آن ها بسیار مطمئن هستند و تا به حال نیز نتایج خوبی دیده شده است و اکثر بیماران از انجام آن رضایت داشته اند. هرچند این عمل بسیار ساده و بی خطر است اما رعایت کامل نکات ایمنی و تخصص پزشک برای حفظ سلامت بیمار و به دست آمدن نتیجه مطلوب ضروری است، همچنین به دلیل حساسیت زیاد این عمل لازم است به طور تیمی انجام شود.
بنابراین اگر شما هم داوطلب پیوند مو هستید، نخستین گام مهم یافتن یک جراح باتجربه است تا در قبال صرف وقت و هزینه جراحی بتوانید به نتیجه رضایت بخش برسید و همچنین لازم است که خودتان نیز اطلاعات بیشتری درباره کاشت موی طبیعی بدانید. این روزها ۲ روش FUTو FITجزو رایج ترین روش های کاشت مو هستند که با مشورت پزشک خود می توانید مناسب ترین را انتخاب کنید، در واقع فولیکول های مو را به صورت تک تک و با همان حالت طبیعی می کارند، موهای کاشته شده همانند موهای طبیعی رشد خواهند کرد.
عوارض کاشت مو
1) تورم پوست
گاهی تورم خفیف در پیشانی رخ می دهد که به دلیل تزریق مایعات در زیر پوست سر در جریان پیوند مو می باشد. اقدامات ذیل برای کاهش بروز تورم مفید هستند:
رعایت حالت نیمه نشسته در حین خواب در چند شب اول، عدم استفاده از دارو )به غیر از داروهای تجویز شده( برای دو هفته، کمپرس یخ در محل پیشانی )روی پانسمان( ساعتی یکبار هر نوبت بیست دقیقه بلافاصله پس از کاشت موی طبیعی تا زمان خوابیدن )فقط برای روز اول( و استفاده از هدبند (برای افزایش جذب مایعات).
در مواردی تورم شدید بوده و گاهی حتی دورچشم ها را هم درگیر می کند. در این مواقع لازم است با پزشک خود مشورت نما یید تا درمان مقتضی انجام شود. در هرصورت تورم )حتی اگر شدید هم باشد( اهمیتی نداشته و خود به خود خوب می شود.
2) خونریزی
معمولاً خفیف است و در کمتر از نیم درصد موارد رخ می دهد.کمپرس سرد در محل خونریزی، پانسمان فشاری و رعایت حالت نیمه نشسته مفید هستند.
3) بی حسی و مور مور شدن خفیف در منطقه دهنده مو
این حالت زودگذر بوده و خودش خوب می شود. به دلیل این بی حسی گاهی به سر بیمار ضربه هایی وارد شده و خودش متوجه نمی شود و از این نظر بایستی خیلی مراقب باشد به خصوص در حین سوار و پیاده شدن از اتومبیل. در موارد نادری بی حسی هفته ها طول می کشد تا خوب شود. گرم نگه داشتن موضع در رفع سریع تر ب یحسی بسیار مؤثر است.
4) حساسیت به داروهای مصرفی که نادراست.
5) اختلاف بین موهای پیوندزده شده و موهای قبلی
وی از نظر میزان مجعدبودن، رنگ و قطر موها که همگی موقتی بوده و با گذشت زمان مرتفع می شوند.
6) درد منطقه دهنده یا گیرنده مو که اغلب خفیف و زودگذر بوده و با مصرف قرص مسکن (طبق تجویز پزشک) سریعاً برطرف می گردد. با متدهای جدید کاشت مو سردردهای شدید که قبلاً دیده می شد به هیچ عنوان رخ نمی دهند.
7) خارش
شایع است و به دلیل خوب نشستن سر و یا روند ترمیم زخ مهای پوست رخ می دهد. خارانیدن محل برداشت اهمیتی ندارد ولی در مورد محل کاشت ممکن است موجب آسیب به گرافت های کاشته شده گردد و لذا این کار در دو هفته اول ممنوع است. شستشوی مرتب، مرطوب کردن محل کاشت مو با سرم نمکی خنک، لوسیون بتامتازون و قرص آنت یهیستامین مفید می باشند.
8) کَبَره(کِراست)
معمولاً در چند روز اول رخ می دهد و به دلیل ترشح سرم منعقد شده و خون از دور گرافت ها است. کراست ها مشکلی برای موهای پیوند زده شده به وجود نیاورده و خودشان به تدریج می افتند. تمیزکردن و خوب شستن (البته با احتیاط) در منطقه پیوند مو برای جلوگیری از بروز کراست بسیار مهم است. کراست ها را نبایستی کند زیرا باعث کنده شدن فولیکول پیوند زده شده می شود.
9) پوسته ریزی سر
گاهی اوقات رخ داده و عمدتاً به دلیل خوب نشستن سر ناشی از احتیاط بیش از حد فرد است که می ترسد موهای کاشته شده کنده شوند. گاهی هم به دلیل وجود الکل در محلول ماینوکسیدیل است. در هر صورت پوسته ریزی اهمیتی نداشته و خود به خود بهبود می یابد.
10) بیرون آمدن گرافت ها
این وضعیت به صورت خفیف شایع بوده و اهمیتی ندارد. علت آن خارانیدن موضع، ضربه (مثل ضربه خوردن به سر در حین سوار و پیاده شدن از اتومبیل)،کشیدن گرافت ها توسط بیمار، برس و شانه زدن شدید موهای خشک، زیاد خم شدن در حالت ایستاده، زورزدن، مالش شدید در حین شستشو و فشار زیاد آب دوش رخ می دهد.
11) جوش چرکی
تعداد کمی جوش چرکی همیشه ایجاد شده و اهمیت خاصی ندارند. زمان ایجاد این ضایعات از چند هفته تا 4-2 ماه بعد از عمل است. برای جلوگیری از بروز جوش منطقه کاشت مو باید خوب، تمیز و مرتب با شامپو شسته شود. استفاده از کمپرس گرم و مرطوب، آنت یبیوتیک موضعی و در صورت عدم جواب دهی آنتی بیوتیک خوراکی و گاهی بازکردن و تخلیه جوش ها از اقدامات درمانی برای جو شها هستند.
مراقبت های قبل از عمل
۱) برای ۱۰ روز قبل (و بعد از) پیوند از مصرف عوامل زیر خودداری شود. مشروبات الکلی، داروهای مسکن و ضددرد مثل قرص آسپیرین، بروفن، ایندومتاسین (استامینوفن اشکالی ندارد)، قرص ویتامین E، داروهای ضدانعقاد خون مثل وارفارین و هپارین، سیر خوراکی و سیگار.
۲) در صورتی که داروی خاصی را به طور مرتب مصرف می کنید یا بیماری مهمی دارید حتما در جلسه مشورت ابتدایی، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید زیرا در این موارد لازم است یک برگه مبنی بر بلامانع بودن انجام عمل جراحی کاشت موی طبیعی با توجه به نوع بیماری و دارویی که برای آن مصرف می شود از سوی پزشک معالج تان به کلینیک کاشت مو ارایه دهید.
توجه داشته باشید که مصرف برخی داروها با انجام پیوند مو تداخل داشته و لازم است قبل از پیوند مو استفاده از آن دارو را قطع کنید. بنابراین اگر طبق صلاحدید دکتر معالجتان نتوان استفاده از آن دارو را قطع کرد به این معنی است که کاشت موی طبیعی برای شما امکان پذیر نیست تا زمانی که بیماری تان خوب شده و نیازی به مصرف دارو نداشته باشید. تمامی سوالات و مشکلات احتمالی خود را که فکر می کنید با پیوند موی فعلی شما ارتباط دارند قبل از انجام کار با دکتر مطرح کنید تا با اطمینان خاطر و آرامش کار را شروع کرده و بعدا مشکلی برای شما پیش نیاید.
۳) قبل از مراجعه سر خود را با شامپو به طور کامل چند بار بشویید. بهتر است وعده غذای قبل از پیوند مو مختصر ولی مقوی بوده و از نوشیدن مایعات زیاد و چای، قبل از کاشت مو خودداری کنید. قبل از انجام کار تمامی زیورآلات (انگشتر، گردنبند، النگو، گوشواره و…) و ساعت خود را دربیاورید. به دلیل اثر داروهای بی حسی و استرس عمل، رانندگی بلافاصله پس از عمل به صلاح بیمار نیست.
● مراقبت های پس از عمل
۱) کمپرس یخ روی پانسمان موجود در منطقه کاشت در قسمت جلوی سر، ساعتی یکبار، هر نوبت ۲۰ دقیقه، بلافاصله پس از اتمام عمل تا وقت خوابیدن در روز اول مفید بوده و توصیه می شود.
۲) برای دو هفته محل برداشت مو در پشت سر را به طور مرتب در طول روز و شب گرم و مرطوب نگه دارید. کمپرس با حوله گرم و خیس یا اسفنج مرطوب و گرم برای این منظور مفید است. گرم و مرطوب نگه داشتن موضع برداشت مو کمک شایانی به بهبود سریع تر زخم ها کرده و اسکار(جوشگاه) محل برداشت نیز کمتر مشخص خواهد شد.
۳) در دو هفته اول پس از کاشت موی طبیعی بهتر است که فرد از خم کردن سر خود در جهت رو به جلو خودداری کند زیرا با این کار به پوست پشت سر کشش بیشتری وارد شده و بنابراین امکان برجای گذاری جوشگاه (اسکار) محل برداشت مو در پشت سر افزایش می یابد.
۴) بهتر است که پس از عمل مابقی روز را در منزل استراحت کرده و در چند شب اول هنگام استراحت دو بالش نرم طوری زیر سرقرار داده شود که فرد به حالت نیمه نشسته بخوابد. برای یک هفته از انجام اعمالی که ممکن است باعث خونریزی در محل پیوند مو شوند اکیدا خودداری شود، مثل کارهای سنگین که نیاز به زور زدن و فشارآوردن زیاد دارد، حرکات سریع و سرفه های شدید و خم شدن زیاد در حالت ایستاده مانند بستن بندکفش یا برداشتن اجسام از روی زمین.
۵) روز بعد از پیوند باید جهت برداشت پانسمان سرمراجعه شود. پس از شست وشوی اولیه در کلینیک لازم است که محل کاشت موی طبیعی روزانه با شامپوی بچه به صورت ملایم و با فشارکم شسته شود. شستن مرتب سر به خصوص در منطقه کاشت از اهمیت زیادی برخوردار است و برخلاف تصور بیماران اگر به درستی انجام شود نه تنها موجب بیرون آمدن موهای کاشته شده نخواهد شد بلکه باعث زدوده شدن لکه های خون، بتادین، دَلَمه و سایر آثار به جا مانده از جراحی نیز شده و خارش احتمالی پس از عمل را نیز تخفیف می دهد.
۶) اگر بیمار سرش را خوب بشوید ۳ تا ۴ روز بعد از عمل منطقه کاشت کاملا تمیز بوده فقط کمی قرمز و ملتهب است ولی درصورت عدم شست وشوی کافی منطقه کاشت مو پراز پوسته، شوره و چربی است و بنابراین احتمال دارد که بعدا دچارجوش های چرکی و کیست مویی شود که درمان آنها بسیارسخت است و احتمال آسیب رسیدن به موهای کاشته شده نیز می رود.
۷) معمولا ۱ تا ۲ هفته طول می کشد تا قرمزی و التهاب سربرطرف شود. برای پوشانیدن محل کاشت می توان از کلاه معمولی استفاده کرد. کلاه باید لبه دار، ازجنس پارچه ای قابل شست وشو، نرم و تا حدامکان گشاد بوده به طوری که با موهای کاشته شده تماس نداشته باشد. کلاه را باید هرروز شست.
۸) کَبَره (کِراست) هایی که در محل پیوند مو وجود دارند با شست وشوی ملایم روزانه و در عرض چند روز خودبه خود افتاده و بنابراین از کندن و دستکاری آنها اکیدا خودداری کنید. کلاه گیس در هفته اول ممنوع است و در صورتی که بیمار بخواهد در هفته دوم از آن استفاده کند بهتر است که از ۱۲ ساعت در روز بیشتر نباشد. از هفته سوم استفاده از کلاه گیس آزاد است.
۹) فعالیت بدنی شدید و ورزش تا یک هفته ممنوع و سپس ورزش سبک (به جز شنا) با احتیاط از نظرضربه به سرآزاد است. پس از دو هفته همه نوع ورزشی مجاز است. قراردادن منطقه پیوند مو در معرض هوای آزاد و نور خورشید بسیار مفید است. بعد از کاشت موی طبیعی مرخصی از محل کار لازم نیست، معمولا مشکل خاصی پیش نمی آید و فرد می تواند یک تا دو روز بعد به سرکارش باز گردد.
۱۰) به طور کلی دو هفته پس از انجام عمل به هر روشی که باشد، همه چیز به حالت طبیعی برمی گردد. به این معنی که شست وشوی سر به صورت عادی و با فشار معمولی آب انجام شده و فعالیت های روزمره و ورزشی فرد نیز عادی می شود.