مراقبت از پای دیابتی
دیابت به طور کلی باعث بروز آسیب به عروق بدن میشود.از جمله این آسیب ها آسیب به عروق ریز تغذیه کننده رشته های عصبی میباشد که باعث بروز اختلال حسی به خصوص در انتهای اندام ها(انگشتان دست و پا) میشود.
ازنظر درمعرض خطر بودن بیماران دیابتی را به گروههای مختلفی تقسیم می‌کنیم:
1- گروهی که در معرض خطر نیستند. این افراد بیماری دیابت ( و یا سایر انواع بیماریهایی که می‌توانند سبب کاهش حس در پا شوند) دارند ولی حس محافظتی در پا از بین نرفته است. این افراد باید توسط پزشک ویزیت شوند و پزشک حس پاهای آنها را معاینه نماید. آموزش بیمار بر کنترل دیابت، توقف سیگار‌کشیدن و تهیه کفش مناسب متمرکز میشود.
2- گروهی که در معرض خطر کمی‌هستند. در این افراد حس محافظتی پاها از دست نرفته است ولی هنوز زخمی‌در پاها ندارند. اینها هر 6 ماه یکبار باید توسط پزشک ویزیت شوند. آموزش به بیمار جهت مشاهده روزانه پاها، مراقبت از پاها و پوشیدن تدریجی کفش نو، معاینه کفش از نظر مناسب بودن، از اهمیت زیادی برخوردار است. یک کفی ظریف جهت محافظت کف پا ممکن است توصیه شود.
3- گروهی که در معرض خطر متوسط هستند. در این افراد حس محافظتی از دست رفته است. بعلاوه دفورمیتی (تغییر شکل دادن پا) و یا محدودیت تحرک در مفاصل پا وجود دارد که آنها را در معرض خطر بالاتر تخریب بافتی در اثر تحمل وزن قرار می‌دهد. اینها هر سه ماه یکبار باید توسط پزشک معاینه شوند. این افراد باید از کفشهای طبی که با دفورمیتی پای آنها تطبیق داده شده است و نیز اتاقک کفش فضای کافی برای انگشتان داشته باشد، استفاده نمایند. ورزش‌های خاص جهت ایجاد تحرک در مفاصل پا مهم است.
4- گروهی که در معرض خطر شدید هستند: این افراد حس محافظتی در پا ندارند. سابقه زخم قبلی در پا دارند و در بیشترین خطر عود زخم هستند. این افراد هر 1 تا 2 ماه باید به کلینیک پای دیابتی مراجعه نمایند تا مطمئن شویم که زخم در حال تشکیل نیست. بیمار باید در تمام اوقات به پوشیدن کفش مناسب ادامه دهد. برنامه‌درمانی جامع توسط کلینیک چند تخصصی پای دیابتی جهت این افراد ضروری است.
برای آن دسته از بیمارانی که دچار زخم پای دیابتی شده اند.آب درمانی در مخزنهای خاص که آب آن حرارت 98 تا 97 درجه فارانهایت دارد به مدت 10 ـ 15 دقیقه جهت تمیز کردن مکانیکی زخم بکار می‌رود. ( در مراکز درمانی). مهمترین مسئله ممانعت از عود زخم میباشد. زیرا شانس عود حدود 32 ـ 19 درصد است. علل شایع عود زخم عبارتند از : استفاده نکردن از پوشش مناسب پا(مثل کفش مناسب)، وجود دفورمیتی در پا، عفونت استخوان و کاهش حس شدید در پا.
بخش مراقبت های پای دیابتی در کلینیک توانبخشی امید علاوه بر مشاوره ، آموزش و ارائه راهکارهای مستمر نگهداری از پای دیابتی، اقلام مورد نیاز این بیماران همچون کفی طبی ،کفش طبی و….را نیز تامین می کند.