فلج یکطرفه صورت یا فلج بل عبارت است از فلج یا ضعف در یک طرف صورت. این فلج به احترام پزشکی که برای اولین بار آن را کشف و توصیف کرده نامگذاری شده است. شروع آن ممکن است ناگهانی باشد یا اینکه پس از چندین روز اتفاق بیافتد. در اکثریت بیماران، پیش از بروز آن یک مشکلی وجود داشته است، مثلاً استرس، خستگی، سرماخوردگی، یا خشکی گردن یا شانه در طرفی که فلج صورت قرار است اتفاق بیافتد. در این فلج، عصب هفتم جمجمهای و آن دسته از عضلات صورت که توسط آن عصبدهی میشوند دچار مشکل شدهاند. درگیری عصب صورتی که میتواند با انقباضات عضلات صورت ، ضعف عضلات و یا فلج صورت خود را نشان دهد، به تنهائی یک بیماری نیست، بلکه علامتی از یک بیماری است و معمولاًدر نتیجه عفونت ، آسیب و یا تومور عصب صورتی این علائم ایجاد میشود و پزشک با ارزیابیهای خود سعی در تشخیص علت درگیری عصب صورت دارد. پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی در میان سایر پزشکان بیشتر از بقیه با مشکلات عصب صورت آشنا بوده و تجربه بیشتری در درمان مشکلات آن دارند.
علایم شایع فلج بل
فلج ناگهانی در یک طرف صورت ، از جمله فلج عضلات پلک
درد در پشت گوش در طرف مبتلا
از بین رفتن خطوط طبیعی و بی حالت شدن یک طرف صورت
هماهنگ نبودن دوطرف صورت به هنگام خنده یا اخم کردن
سرازیر شدن آب دهان
تغییر در حس چشایی ، و ترشح بزاق یا اشک (گاهی )
درمان فلج بل
شامل دارو درمانی و فیزیوتراپی می باشد.
اصول کلی درمان
– امکان دارد گاهی سی تی اسکن یا ام.آر.آی ، و آزمایشات جهت رد سایر علل وارد آمدن فشار به عصب هفتم (عصب صورتی ) توصیه شوند.
– امکان دارد آزمایشات الکتریکی (الکترومیوگرافی ) روی عصب هفتم انجام شوند تا میزان آسیب به عصب مشخص گردد.
– اگر نمی توانید چشمان خود را خوب بندید، از محافظ چشم از جنس پلاستیک ، شبیه آنچه شناگران به چشم می کنند، استفاده کنید. به این ترتیب ، چشم شما از آلودگی ، گرد و غبار، و خشکی محافظ می شود. این وسیله در مغازه های ورزشی یا عینک فروشی ها در دسترس هستند.
– در شب و به هنگام خواب ، از پوشش مخصوص استفاده کنید که باعث بسته شدن پلک می شود. به این ترتیب ، چشم مرطوب باقی می ماند و محافظت می شود. گاهی استفاده از پوشش به هنگام روز هم لازم می شود.
– با برگشت تدریجی قدرت عضلات ، صورت را ماساژ و ورزش دهید. عضلات پیشانی ، گونه ، لب ها، و چشمان را با کمک کرم یا روغن ماساژ دهید. عضلات ضعیف را نیز در جلوی آینه ورزش دهید. چشمان خود را باز و بسته کنید، چشمک بزنید، بخندید و دندانهایتان را نشان دهید. ماساژ و ورزش عضلات صورت را چند بار در روز و هر بار به مدت 20-15 دقیقه انجام دهید.
– دندان های خود را بیشتر مسواک کنید و لابه لای آنها نخ دندان بکشید تا دهان ، بهداشت بهتری داشته باشد.
– جراحی روی عصب صورتی (نادر)
منبع : فیزیوتراپی حکمت
