سکته مغزی (stroke)هنگامی رخ میدهد که یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون‌رسان به مغز می‌شود (سکته مغزی ایسکمیک) یایک رگ خونی مغز پاره و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می‌شود (سکته مغزی هموراژیک).
عروق کاروتیدی، اصلی‌ترین رگ‌هایی هستند که خون و اکسیژن را به مغز می‌رسانند. در صورتی که راه داخلی این عروق به هر دلیلی باریک شود شود و خون به راحتی از عروق عبور نکند، به این حالت “تنگی عروق کاروتیدی” گفته می‌شود. تنگی عروق مغزی بر اثر تصلب شرایین ایجاد می‌شود که به معنای رسوب کردن و تجمع چربی، کلسیم و سایر مواد زائد در دیواره‌ی شریان است. عارضه‌ی تنگی عروق کاروتیدی مشابه با عارضه تنگی عروق کرونری میباشد که در آن، مشکل انسداد در عروق اصلی قلب رخ میدهد و می‌تواند موجب سکته قلبی شود. تنگی عروق کاروتیدی موجب کاهش خونرسانی به مغز و نرسیدن اکسیژن کافی به مغز می‌شود. بنابراین، سلولهای مغز پس از آن که چند دقیقه خون یا اکسیژن به آن‌ها نمی رسد، می‌میرند. اگر تنگی عروق کاروتیدی بسیار شدید شود که جریان خون کاملا مسدود شود و یا قسمتی از پلاک داخل رگ از دیواره‌ی رگ جداشده و در رگ جریان پیدا کند و در جای دیگری، جلوی جریان خون را بگیرد، سکته‌ی مغزی رخ میدهد.
به علت سکته مغزی در عرض چند دقیقه پس از این حادثه سلولهای مغز شروع به مردن می‌کنند.
از علایم سکته مغزی می توان گفت که سکته مغزی ناقص (mini-strokes) یا “حملات گذرای کاهش خونرسانی به مغز” هنگامی رخ میدهد که جریان خون به مغز به طور موقت مختل می‌شود. در این حالت آسیب دائمی به سلولهای مغزی وارد نمی‌شود و علائم عصبی در کمتر از ۲۴ ساعت برطرف می‌شود.
علائم سکته مغزی اینها هستند:
- بی‌حسی با ضعف صورت، دست یا پا (به خصوص در یک طرف بدن).
- اغتشاش شعور ناگهانی، اشکال در صحبت کردن یا درک گفتار.
- اشکال ناگهانی در بینایی در یک یا دو چشم.
- اشکال ناگهانی در راه‌رفتن، سرگیجه یا از دست رفتن تعادل یا هماهنگی عضلات.
- سردرد شدید ناگهانی بدون علت مشخص.
- در برخی از افراد این علائم حاصل از سکته مغزی با ورزش های مناسب سکته مغزی به طور کامل بهبود پیدا می‌کند، اما در بیش از دوسوم بازماندگان مقداری ناتوانی باقی خواهد ماند.
عوامل خطرساز برای سکته مغزی شامل سن بالا، فشار خون بالا ، سابقه قبلی سکته مغزی، دیابت، کلسترول بالا، سیگار کشیدن، فیبریلاسیون دهلیزی (یک نوع اختلال ریتم قلب)، میگرنی که با اورا (علائم حسی قبل از شروع میگرن) همراه است و گرایش به لخته‌شدن خون می‌شود.
در درمان سکته مغزی در برخی موارد از داروهای حل‌کننده لخته می‌شود، اما به طور کلی درمان آن بر اساس مراقبت‌های حمایتی ( کاردرمانی) و پیشگیری ثانوی با داروهای ضد پلاکتی مانند آسپیرین برای جلوگیری از لخته‌شدن مجدد خون در رگهای مغز، کنترل فشار خون، داروهای استاتینی کاهنده کلسترول و در برخی از بیماران داروهای ضدانعقاد خون است.
کاردرمانی یکی از شاخه های علوم توانبخشی است که با استفاده از فیزیوتراپی سکته مغزی برای افراد مبتلا به بیماری های نورولوژیک از جمله بیماران سکته مغزی مفید و موثر می باشد که در صورت انجام کاردرمانی به موقع و به میزان کافی، معلولیت و مشکلات ناشی از بیماری کم خواهد شد و باعث می شود بیمار توانایی و استقلال از دست رفته خود را باز یابد.
یکی دیگر از روش های بازتوانی سکته مغزی، تحریک مغناطیسی مغز می باشد که در این روش با تمرکز انرژی مغناطیسی بر روی سلولهای مغزی موجبات باز آموزی سلولهای مغزی در سکته مغزی و ضایعات نخاعی و ضایعات ناشی از صدمات مغزی مانند تصادفات و تومورها فراهم می گرددبطوریکه استفاده از این روش باعث بهبود عملکرد عضو فلج شده یا ضعیف شده می گردد.
متخصصان از روش‌های مختلف و کم‌تهاجمی جراحی بسته مغز برای درمان مشکلات عروق مغزی که منجر به مشکلات جدی‌تری همچون آنوریسم مغزی و سکته مغزی و تومورها می‌شوند و نیز جلوگیری از خونریزی مغزی که گاهی منجر به مرگ بیمار می‌شود بهره می‌گیرند.
کلینیک کاردرمانی مجموعه توانبخشی امید با کادر مجرب و امکانات تخصصی کاردرمانی در جهت فیزیوتراپی برای سکته مغزی آماده خدمت رسانی میباشد.