دو نوع تنگی نخاع داریم: تنگی نخاع گردنی و تنگی نخاع کمری. هرچند که تنگی کانال نخاعی در کمر بیشتر است اما تنگی کانال در گردن عوارض و خطرات بیشتری دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. در تنگی کانال نخاعی در کمر، ریشه اعصاب نخاعی در قسمت تحتانی کمر دچار فشار می شود که در نتیجه آن سبب علایم سندرم سیاتیک از قبیل: گزگز، مورمور، ضعف و بی حسی در اندام تحتانی می شود که مسیر انتشار آن از قسمت تحتانی کمر، باسن، ران، ساق و پاشنه پاها می باشد. در نتیجه تنگ شدن فضاهای ستون فقرات، نخاع و اعصاب تحت فشار قرار می‌گیرند و عارضه تنگی کانال نخاعی بروز می‌یابد.
یکی از علل شایع کمردرد تنگی کانال نخاعی است. تنگی کانال نخاعی بیماری افراد میانسال و مسن است.تنگ شدن کانال نخاع به علت رشد استخوان و بافت های دیگر به داخل این کانال است و این رشد بافت های اضافی جزئی از روند پیری و مسن شدن است. در حقیقت این بیماری معمولاً در افراد بالای 60-50 سال دیده میشود. در مرد و زن شیوع یکسانی دارد ولی معمولاً در خانم ها با علائم بیشتری بروز کرده و بیشتر نیاز به درمان و مراجعه به جراح تنگی کانال کمری پیدا میکند. راهکارهای زیر در درمان تنگی کانال نخاعی موثر هستند:
فهرست مطالب
کشیدن زانو بر روی شکم
* به پشت دراز بکشید. * دو پای خود را روی شکم خم کرده و به کمک دو دست، پاها را به طرف شکم بکشید. * با تمدد اعصاب 45 ثانیه در همین حالت بمانید. * به حالت دراز کشیده بازگردید، تمدد اعصاب و نفس عمیق. * این تمرین را با توجه به وضعیت جسمی خود بین 5 تا 10 بار تکرار کنید.
بالا کشیدن باسن:
* به پشت دراز بکشید. پاها خم، کف پا و دستها مماس با سطح زمین. * ضمن حفظ تماس دایمی کف دست و پا و کتف با سطح زمین باسن خود را به طرف بالا بکشید. * 10 تا 15 ثانیه به همین حالت (ضمن تمدد اعصاب) بمانید. * این تمرین را 10 بار انجام دهید. پس از چند هفته، (در صورت توان) مدت بالا نگاه داشتن باسن را به 30 ثانیه افزایش دهید.
چرخش پایین تنه:
* به پشت دراز بکشید. پاها را به هم بچسبانید * ضمن حفظ تماس قسمت بالای بدن با سطح زمین، قسمت پایین بدن را (از طرف باسن به پایین) به طرف سمت چپ کشیده (مماس با زمین) و به مدت 30 ثانیه به همین حالت نگاه دارید. * سپس به آرامی پاها را به طرف راست بدن بکشید و به مدت 30 ثانیه به همین حالت بمانید. به همین صورت تمرین را به تعداد 10 بار انجام دهید.
دراز نشست آهسته:
* به پشت دراز بکشید. دستها را بر روی سینه قرار داده، پاها خم و کف پا مماس با سطح زمین. * به آرامی و با احتیاط (تمدد اعصاب) قسمت بالایی بدن را به طرف شکم بالا کشیده و به مدت 10 ثانیه نگاه دارید. * این تمرین را به تعداد 10 تا 15 بار انجام دهید.
راه کاهش کمر درد:
فشار روی کمر را (به طوری که خودتان تشخیص می دهید) کاهش دهید. در صورتی که دراز کشیدن کمک می کند، دراز بکشید. و یا اگر قرار دادن یک پا بر روی صندلی و خم شدن به طرف جلو کمک می کند، این کار را به تناوب در طول روز انجام دهید. به پشت دراز بکشید و با قرار دادن بالشی در زیر زانو های خود و یا در صورت امکان با استفاده از یک صندلی می توانید فشار روی کمر خود را کاهش دهید . معمولا گرم کردن عضلات کمر در تخفیف درد موثر می باشد.
درمواقع زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
اگر درد کمر دارید و به راحتی ادرار نمی کنید. اگر در پاهایتان احساس ضعف و یا بی حسی می کنید. اگر درد کمر شما هر روز شدیدتر می شود. اگر درد کمر شما ناشی از تصادف و یا مصدومیت کاری باشد. اگر در رابطه با درد کمر وزن کم می کنید. اگر درد شما پس از دو هفته کمتر نشود.
درد پشت یا نشیمنگاه یا اندام تحتانی که با راه رفتن یا ایستادن ایجاد می شود. درد با نشستن بهبود می یابد. تقریبا اکثر انسان ها در طول زندگی خود چندین بار دچار درد کمر می شوند. یافتن دلیل این درد آسان نیست. این درد می تواند به دلایل مختلفی از جمله: حرکت و چرخش ناگهانی و نامناسب، بلند کردن اشیاء سنگین به طور غلط، نشستن زیاد و تحرک کم ایجاد شود. استرس، ناآرامی و فشار عصبی یکی دیگر از دلایل درد کمر می باشد. درد کمر معمولا پس از مدت 2-3 هفته کمتر و کمتر و یا بطور کلی از بین می رود.
کمردرد در زمان نشستن و یا خم شدن رو به جلو ، درد ، ضعف عضلانی ، کرختی یک یا هر دو پا ، باسن و یا ساق پاها ،احساس سوزش ، سوزن سوزن شدن و حتی خارش آنهاها ( مثلا پا ) ، درد و گرفتگی های عضلانی ، خستگی زود رس و احساس ضعف و لنگش پاها رفتن ( لنگش عصبی ) که وجه تفاوت آن از لنگش های عروقی ( ناشی از نارسائی عروق خونی ) اینست که در موارد عروقی ایستادن و توقف کردن برای برطرف شدن علائم کافیست اما در موارد نخاعی فرد حتما باید خود را به جلو خم کند و یا به حالت چمباطمه بنشیند تا احساس بهبودی کند .
در موارد شدید تنگی کانال نخاعی ، اختلال در دفع ادرار و مدفوع ، معمولا بصورت بی اختیاری ، بندرت و در موارد شدید اختلال در راه رفتن و فلج اندام تحتانی نیز محتملند.
علائم در اندام تحتانی معمولا دو طرفه است. ممکن است ضعف ناحیه ای، بی حسی، یا تغییرات رفلکس ها وجود داشته باشد. بر خلاف مشکلات عروقی علائم حتی با ایستادن هم ایجاد می شود و بر خلاف دیسک کمری، علائم با نشستن تسکین می یابد. به ندرت ممکن است فلج و یا عدم کنترل ادرار رخ بدهد.
