در آمار سال 2007 در آمریكا تعداد تزریق بوتاكس 2 برابر تمامی اعمال جراحی پلاستیك شامل: رینوپلاستی، پروتز سینه، كوچك كردن سینه، ابدو مینو پلاستی و لیپوساكشن بوده است. در عین حال اظهار نظرهای ضد و نقیضی در مورد بوتاكس و عوارض آن (فواید و مضرات بوتاکس) به طور مرتب مطرح میشود. مقاله زیر میكوشد به بسیاری از این سوالات پاسخ دهد، بدانیم كه این ماده مانند هر داروی دیگری بی ضرر نیست، اما با توجه به تنوع استفاده از آن جزو كم عارضه ترین داروهای موجود است و مطمئنا انتخاب دارو و تكنیك مناسب، از بسیاری از عوارض جلوگیری میكند.
بوتاكس شكل تغییر یافته سم باكتری كلستریدیوم بوتولینوم است. این باكتری به طور معمول، باعث مسمومیت غذایی میشود، اما با تغییر ساختمان این سم، دارویی به نام بوتاكس به دست آمده است كه فواید دارویی متعدد و روزافزونی دارد. بوتاكس در واقع اسم تجاری این دارو است كه توسط شركت آلرگان آمریكا ساخته میشود . در سایر كشورها این دارو به اسامی دیگری تولید می شود كه معتبرترین آنها كه در ایران موجود است،دیسپورت نام دارد كه ساخته شركت ایپسن انگلیس و مورد تایید FDA است.
كاربرد بوتاكس در پوست و زیبایی
به طور كلی كاربردهای بوتاكس را میتوان به 2دسته زیبایی و درمانی تقسیم كرد.
کاربرد های زیبایی
رفع چین و چرو كهای حركتی ،متوقف كردن پیشرفت چروك های ثابت مثلا در پیشانی، دور چشم، خط اخم، چینهای دورلب و چین های چانه و گردن .
بالا بردن ابروها
بالا بردن گوشه لب ها
كاهش نمایش لثه هنگام خندیدن
بالا بردن نوك بینی
نتایج درمان
طول مدت اثر بوتاكس چقدر است؟
این مدت در افراد مختلف متفاوت است و بین چند هفته تا ده ماه متغیر است كه متوسط آن 3 ماه است. البته باید تذكر داد كه از زمان تزریق بوتاكس، تجزیه دارو شروع می شود وبنابراین به تدریج اثر آن كاهش پیدا میكند.به این ترتیب منظور از مدت اثر تزریق بوتاکس فاصله بین زمان تزریق تا زمان ختم اثردارو است نه كاهش اثر دارو؛ یعنی در انتهای یك ماه اثر دارواز زمان شروع آن كمتر بوده و پس از 2 ماه كمتراز اثر یك ماه پس از تزریق است.
بوتاکس جهت زیبایی چگونه عمل می کند؟
بوتاکس از طریق بلوک ایمپالس عصبی عمل می کند و باعث کاهش حرکت عضلات می شود. با کاهش حرکت، سطح پوست به تدریج صاف می شود و خطوط متوسط تا شدید شروع به ناپدید شدن می نمایند.
پروسه تزریق بوتاكس پروسه چندان پیچیده ای نیست ، در گام بعدی می بایست به ماهیچه های ایجاد چین و چروك و یا اخم ها بوتاكس تزریق گردد . درمان خیلی سریع صورت می پذیرد اما در مقایسه با استفاده از تزریق ژل بوتاكس كه فقط می بایست برای صورت استفاده شود هنوز درد ناشی از تزریق را تحت پوشش قرار نمی دهد . در پروسه تزریق به منظور سر كردن درد نیازی به بیهوشی نیست مگر اینكه خود بیمار درخواست كند . پس از تزریق بوتاكس پروسه انسداد فرستنده های عصبی بین 2 تا 10 روز طول می كشد . اما با استفاده از بولوتونیوم بوتاكس نوع A این مشكل بی حسی بوجود نخواهد آمد .
یك هفته قبل از درمان استفاده از هر گونه مشروبات الكلی قدغن می باشد . بوتاكس معمولا برای رفع یا كاهش چروكها پیشنهاد می گردد از اثرات جانبی تزریق بوتاكس كبودی اندک می باشد پس از تزریق بوتاكس از مصرف آسپرین و داروهای مشابه خوداری نمایید چرا كه به رفع كبودیتان كمكی نمی كند.
کاربرد بوتاکس در موارد غیر زیبایی چیست؟
موقعیت های مختلفی وجود دارند كه در آن از تزریق بوتاكس استفاده می شود و تزریق بوتاكس منحصر به زیباسازی نیست كه از آن میان می توان به درمان اسپاسم ماهیچه صورت یا دیگر قسمتها ، پرش پلک ، اسپاسم ماهیچه های گردن ، انقباض و تیک گردن ، لوچی شدید چشم ها اشاره كرد .
عوارض بوتاکس
از آنجا که تزریق بوتاکس عمدتا جذب عضلات محل تزریق می شود و مقادیر بسیار ناچیزی از آن وارد گردش خون می گردد، با دوزی که برای باز کردن چروک‌ها به کار می‌رود، تقریبا هیچ عارضه مهمی ایجاد نمی‌کند.
البته مثل هر تزریق دیگری ممکن است سوزش و قرمزی خفیفی در محل تزریق ایجاد کند که پس از چند ساعت خودبه‌خود برطرف میشود. به علاوه در برخی از افراد پس از تزریق ، سردرد یا تهوع خفیف یا علائم سرماخوردگی ایجاد میشود که معمولا طی 2 تا 3 روز بهبود می‌یابد.
هر چند تزریق بوتاکس عارضه جسمی مهمی ایجاد نمی کند، اما می‌تواند باعث فقدان جلوه عضلات صورت و ایجاد حالت انجماد در افراد شود.
محققان معتقدند فردی که بوتاکس به صورتش تزریق شده قادر است به محرک‌های احساسی و هیجانی واکنش نشان دهد، اما تغییرات کم عضلات صورت در اثر تزریق بوتاکس باعث میشود بازخوردهای کمتری از طرف عضلات بی‌حرکت صورت به مغز ارسال شود. بر اساس مطالعات ثابت شده است تاثیر حالت چهره بر مغز می‌تواند در حس ما نیز تاثیر داشته باشد. به عبارت دیگر خندیدن باعث میشود که احساس شادی کنیم و اخم کردن احساس ناخوشایندی در ما ایجاد می‌کند.