اهداف اولیه فیزیوتراپی ام اس

اهداف اولیه فیزیوتراپی عبارتند از

۱) حفظ و افزایش دامنه حرکتی
2) تشویق به داشتن وضعیت با ثبات ( Stability Postuer )
3) جلوگیری از سفتی مفاصل
۴) حفظ و تشویق به وزن گذاری روی عضو درمان نباید به مداخلات غیر فعال مثل کشش و تحرک قسمت های خاص محدود شود .همچنین بیمار باید مشارکت فعال در پیشرفت حرکات هدفمند که بخشی از اعمال روزمره را تشکیل می دهد داشته باشد. برنامه های تمرینی و ورزش ها ، خصوصاً در بیماران ناتوانی که مسئولیت درمان خودشان را به عهده میگیرند مفید است و اغلب در حفظ دامنه حرکتی و حداکثر قدرت عضلانی مؤثر می باشد. نقایص و ناتوانی های بیماران را می توان مطابق جدول زیر طبقه بندی کرد . ( موسوم به جدول Kezkut )

 نقایص حرکتی و روش های درمانی

برنامه های طرح ریزی شده درمانی ، پنج حوزه کلیدی عملکرد حسی – حرکتی دارد که باید در نظر گرفته شود . این کلید ها بر باز آموزی حرکتی و نوع تکنیکهای فیزیوتراپی به کار رفته استوار می باشد.

۱)   وضعیت

وضعیت های اصلی غیر طبیعی که می تواند در MS اتفاق بیفتد :
–  خم شدن یک طرفه یا دو طرفه لگن
–  افزایش بیش از حد قوس کمری
–  راست شدن یکطرفه یا دو طرفه زانو
–  فقدان حرکت چرخش تنه
کشش مناسب روزانه منا، برای گروه های عضلانی درگیر به جلوگیری از وضعیت های غیر طبیعی ناشی از محدودیت حرکتی کمک می کند . کاربرد الگوهای مهارتی رفلکسی برای جلوگیری از پیشرفت سفتی اسپاستیک ( ۱۹۷۸ Bobath  ) کمک می کند که به نوبه خود احتمال زخم فشاری را کاهش می دهد.

۲)  تعادل

تشخیص اینکه آیا تعادل و عکس العمل بیمار طبیعی است ، کاهش یافته یا از بین رفته است امری ضروری است . ارزیابی وضعیت های در حال سکون و حرکت بعنوان بخش از بررسی کلینیکی بکار می رود . همچنین ارزیابی حسی نیز ضروری می باشد . تاکید بر درمان باید تشویق به انجام حرکات و فعالیت های عملکردی باشد.

۳) تون عضلانی Muscle Tone

تون گروه های عضلانی ممکن است بطور غیر طبیعی افزایش یا کاهش یابد . اما بسیاری از بیماران MS ممکن است تون غیر طبیعی را در هر دو جهت نشان دهند . در اینجا اجزاء مهم در درمان اسپاسیتی ذکر شده است .

۱) آموزش ضرورت اجتناب از وضعیت ها و فعالیت های که سبب افزایش تون یا تقویت الگوهای حرکتی غیر طبیعی می شوند.
۲) قدم زدن ( Walking) روزانه یا ایستادن برای Weightbeming
۳) استرچ منظم برای گروه های عضلانی هیپرتون و ساختمان های که استعداد کوتاهی و سفت شدن را دارند . بخصوص در مقاطع زمانی خطرناک مثل بیماریهایا انتقال به صندلی چرخدار
۴)اجتناب از زخم فشاری ، یبوست و عفونتهای شانه تکنیک های تسهیل سازی در درمان اختلالات تون مناسب هستند .
۵ )استفاده طویل المدت از یخ بطور موضعی یا به صورت غوطه ور شدن بیمار می تواند بطور موثر برای کاهش موقت ( افزایش سفتی ) و توانایی بکار برده شود .
۶)اثر مهاری داروها گاهی مفید است اما نظارت دقیق جهت امکان کاهش تحریک پذیری و توانایی حرکتی بیمار باید صورت گیرد.
۷) برای اصلاح کوتاهی با سفتی تاندونهای گرفتار ، جراحی صورت می گیرد.

 عدم تعادل

حرکات بیمار به هنگام شروع ، آهسته هستند و دارای پرش و ناهماهنگ می باشند . فیزیوتراپیست باید تلاش خود را معطوف به اعاده حرکات طبیعی بیمار و آگاه ساختن او از الگوهای حرکتی طبیعی و نیز تعادل و پوسچر طبیعی سازد . گسترش مرحله به مرحله حرکات در این بیماران توصیه می شود . هنگامی که استحکام بیمار کم است بیمار باید حرکات را از وضعیتی که مرکز ثقل پایین بوده و سطح اتکا وسیع است شروع کند در همین زمان تحریک ایجاد شده بوسیله حرکات ملایم می تواند موجب تشویق در انجام الگوهای مناسب شود درمانگر می تواند از بیمار بخواهد که بطور ارادی در این حرکات شرکت کند ، درمانگر با دادن دستور همراه با اعمال فشار با دست در جهات مختلف این امر را امکان پذیر می سازد .

منبع :انجمن  ام اس ایران