کیستها صدها نوع مختلف دارند که ممکن است در بدن ایجاد شود. در زیر به برخی از معروفترین کیست ها اشاره میشود:
- کیستهای سینه که بخشی از بیماری پرولیفراتیو (فیبروکیستی) خوشخیم میباشد
- کیستهای تخمدان، ازجمله کیستهای درموئید، نوع مشخصی از تومور تخمدان که معمولاً حاوی کیست و سایر بافتهاست
- کیستهای غده تیروئید
- کیست بیکر (مربوط به پشت زانو)
- کیستهای گانگلیونی مفاصل و تاندونها
- کیستهای غدد درون پلک که شالازیون نامیده میشود
- کیستهای چرب غدد کوچک پوست
- کیستهای اپیدرمال پوست، که گاهیاوقات به نام کیست گنجایشی اپیدرمال خوانده میشود و معولاً روی صورت، کف سر، گردن و تنه دیده میشود.
- کیستهای بارتولین که بزرگشدگی غدد کوچک نزدیک دریچه واژن هستند
- کیستهای پینهآل که کیستهای درون غده پینهآل درون مغز هستند
- کیستهای پانکراسی که مجموعهای از مایعات درون پانکراس هستند، به دو دسته تقسیم میشوند. برخی از این کیستها کیستهای واقعی هستند که با سلولهایی پوشیده شدهاند که مایعی را ترشح میکنند. اما برخی دیگر از کیستهای پانکراس کیست کاذب هستند و سلولهای پوششی خاصی ندارند.
- بیماری کلیوی پلیکیستی یک مشکل ارثی است که در آن کلیهها کیستهای متعددی تولید میکنند. کیستهای تارلو، که همچنین به نام کیستهای مننژی یا پرینورال شناخته میشوند، در استخوان خاجی قرار میگیرند.
- عفونتها و التهابهایی مانند آبسهها و جوشهای پوستی نیز ممکن است باعث ایجاد کیست شوند. همچنین، کیستهای عنکبوتی که بین مغز یا نخاع و غشای عنکبوتیه قرار میگیرند (که یکی از سه غشایی است که مغز و نخاع را پوشانده) نیز وجود دارند.
اکثریت کیستها خوشخیم هستند اما برخی بخاطر اندازه و محلشان علائمی از خود نشان میدهند. ندرتاً کیستها ممکن است با تومورهای بدخیم (سرطانها) یا عفونتهای جدی در ارتباط باشند. اگر نگران هرگونه تورم یا توده در بدنتان هستید، با پزشکتان صحبت کنید. او میتواند آزمایشات تشخیصی دقیقی برای شما انجام دهد تا وجود کیست و علت آن را مشخص کند.
درمان کیست:
درمان کیستها به علت و محل پیدایش آنها بستگی دارد. کیستهایی که بسیار بزرگ هستند و به دلیل اندازهشان علائمی ایجاد میکنند، از طریق عمل جراحی برداشته میشوند. گاهیاوقات مایع داخل کیست با فرو کردن یک سوزن یا کاتر به حفره کیست، خشکانده شده یا بیرون کشیده میشود و این موجب فرو ریختن کیست میشود. در صورتی که کیست به راحتی قابلدسترسی نباشد، از عکسبرداری رادیولوژی برای کمک به خشکاندن یا بیرون کشیدن مایع کیستی استفاده میشود. اما باید توجه داشت که عمل خشکاندن یا بیرون کشیدن آب کیست در خانه به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
برداشتن کیست با جراحی گاهیاوقات ضروری است، به ویژه اگر گمان بر این باشد که کیستی سرطانی است. در این صورت، کیست با جراحی یا بیوپسی برداشته میشود. در برخی موارد خاص، مایع بیرون کشیدهشده از کیست زیر میکروسکوپ آزمایش میشود تا تشخیص داده شود که آیا سلولهای سرطانی در آن وجود دارد یا خیر.
اگر کیست بعنوان بخشی از یک مشکل جسمی مزمن ایجاد شود، درمان کیست متعاقب درمان بیماری انجام خواهد گرفت.
پیشگیری از بروز کیست :
پیشگیری از ایجاد کیست فقط تا جایی امکانپذیر است که عامل ایجاد آن کیست قابل پیشگیری باشد. اکثر انواع کیست قابل پیشگیری نیستند.
بهبودی کیست :
اکثریت کیستها مشکلاتی خوشخیم هستند و موجب مشکل جدی در درازمدت نمیشوند. اما کیستهایی که با عفونتهای بدخیم یا حاد در ارتباط هستند، احتمال بهبودی بسیار ضعیفی دارند.
کیستها در یک نگاه :
- کیست یک ساختار بسته و کیسهمانند است که حاوی مایعات، گاز یا مواد شبهجامد میباشد. این ساختارها صدها نوع مختلف دارند و ممکن است در هر نقطهای از بدن ایجاد شوند.
- کیستهای کاذب به شکل تودههایی غیرعادی زیر پوست حس میشوند. اما کیستهای غدد درونی بدن مانند کبد، کلیهها یا پانکراس قابل شناسایی نیستند و ممکن است علائمی ایجاد نکنند.
- فرایندهای مختلفی ممکن است موجب ایجاد کیست شود، مثل انسداد جریان مایع، عفونت، تروما، تومور، نقصهای مادرزادی و مشکلات التهابی مزمن. اکثریت کیستها خوشخیم هستند اما برخی از موارد آنها ممکن است با تومورهای بدخیم در ارتباط باشند.
- درمان کیستها به علت و محل پیدایش آنها بستگی دارد. کیستهایی که بسیار بزرگ هستند و به دلیل اندازهشان علائمی ایجاد میکنند، از طریق عمل جراحی برداشته میشوند. در صورتی که کیست به راحتی قابلدسترسی نباشد، از عکسبرداری رادیولوژی برای کمک به خشکاندن یا بیرون کشیدن مایع کیستی استفاده میشود. اما باید توجه داشت که عمل خشکاندن یا بیرون کشیدن آب کیست در خانه به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
در برخی موارد، برداشتن کیست با جراحی ضروری است، به ویژه اگر گمان بر این باشد که کیستی سرطانی است. در این صورت، کیست با جراحی یا بیوپسی برداشته میشود. در برخی موارد خاص، مایع بیرون کشیدهشده از کیست زیر میکروسکوپ آزمایش میشود تا تشخیص داده شود که آیا سلولهای سرطانی در آن وجود دارد یا خیر.