استفاده از آب به عنوان روش درمانی، به دوران گذشته بازمی‌گردد. در گذشته، انسان‌ها برای کسب آرامش، رفع خستگی و درمان برخی از بیماری‌ها از آب درمانی استفاده می‌کردند. وقتی که یک جسم در آب قرار می‌گیرد، وزن آن توسط حجم آبی که جابجا می‌شود کاهش می‌یابد. این ویژگی (کاهش وزن در آب) می‌تواند برای اهداف درمانی استفاده شود. بنابراین، از اثرات مستقیم آب درمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– اعضا یا اعضایی که به دلیل نداشتن عصب و عضله در شرایط خشکی قادر به حرکت نیستند، به دلیل سبک شدن بدن در آب، توسط عضلاتی که عصب دارند، به حرکت می‌آیند.
– جریان خون به عضو فلج افزایش می‌یابد و تغذیه آن بهبود می‌یابد.
– تحلیل عضلات نیمه فلج راهگشایی می‌کند.
– اثرات مستقیم آب درمانی باعث افزایش روحیه، شادابی و سرزندگی می‌شود و از اختلالاتی مانند خمودگی، گوشه‌نشینی و رکود که منجر به افسردگی و ناراحتی روحی و روانی می‌شود، جلوگیری می‌کند.
-اسپاسم يکی از معضلات بيماران نخاعی است . آب تا حد بسيار زيادی اسپاسم را کم می کند بخصوص اگر اين آب گرم باشد .
-اثرات گرما نيز به حرکت در آب اضافه شده و تاثير بسزايی در کاهش اسپاسم می گذارد.
حرکت در آب و آب درمانی اثرات غیرمستقیم بسیاری دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– افزایش گردش خون و گرم شدن نواحی دردناک روی دریچه درد در شاخه نخاع اثر گذاشته و از شدت درد می‌کاهد.
– از بین بردن محدودیت حرکتی در مفاصلی که عضلات فلج و یا نیمه فلج دارند.
– جلوگیری از پوکی استخوان.
– در افراد دچار ضایعه نخاع به علت عدم استفاده بیش از حد از ویلچر و نشستن دراز مدت در آن، انحنایی بصورت جانبی در ستون فقرات ایجاد می‌شود (اسکولیوز) که این معضل با حرکت درمانی در آب و شنا حل می‌شود. زیرا در آب ستون فقرات به حالت کشیده در می‌آید و حرکت دستها در آب به تقویت عضلات ناحیه پشت کمک کرده و از ایجاد اسکلیوز جلوگیری می‌نماید.
-اين ورزش با ايجاد افزايش گردش خون در ناحيه کليه ها و مثانه از رسوب مواد معدنی به شکل سنگ در کليه ها و مجاری ادرار جلوگيری نموده و تخليه بهتر مثانه را سبب می شود.
-حرکت در آب دارای اثرات بسیار مفیدی برای سلامت ریه‌ها است. این فعالیت با افزایش حجم تنفسی ریه، از تجمع ترشحات و خلط در ریه و ایجاد عفونت در آن جلوگیری کرده و باعث تضمین سلامت بیشتر ریه‌ها می‌شود.
خواص فیزیکی آب از قبیل چسبندگی، شناوری، فشار و ویسکوزیته، باعث ایجاد اثرات بسیار مفیدی در انجام حرکات ورزشی می‌شود و از این خواص در دستگاه‌های هیدروتراپی استفاده می‌شود. در هیدروتراپی عمومی معمولاً از استخر یا وان‌های پروانه‌ای شکل استفاده می‌شود، در حالی که در هیدروتراپی موضعی از وان‌های کوچک یا وان‌های گردابی استفاده می‌شود. برخی از دستگاه‌های آب درمانی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند آب را با فشار زیاد به اندام‌ها بپاشند یا حالت گردابی در آب ایجاد نمایند. در این حالت، علاوه بر استفاده از اثرات حرارتی آب، از اثرات مکانیکی آن نیز بهره برد.
