وقتی صحبت از میزان دفع كودكان درمیان است. هیچ برنامه یا مقدار “نرمالی” وجود ندارد – تنها میتوان گفت چه میزانی برای این كودك خاص نرمال است. وی ممكن است پس از هر وعدهی غذایی دفع انجام دهد یا میان دو دفعاش یك یا دو روز یا بیشترفاصله بیافتد. الگوی منحصر به فرد هر كودك بستگی دارد به آنچه میخورد و مینوشد، میزان تحركاش و سرعت هضم غذا و دفع اضافات.
اگر نگران هستید كه كودكتان یبوست دارد یا خیر؟ به سرنخهای زیر دقت كنید:
• كاهش دفعات دفع،به خصوص اگر پس از چهار روز یا بیشتر دفعی انجام نداده باشد و وقتی احتیاج به دفع دارد ناراحت به نظر بیاید.
• تكههای خشك و سفت كه دفعشان به راحتی انجام نمیشود.
• مدفوع بسیار روان و شل در پوشك بچه یا اگر میتواند خود به دستشویی برود،لباس زیرِ چرك شده. مدفوع روان میتواند از انسداد در رودهی پایین گذشته و به پوشك یا لباس زیر بچهتان راه یابد. اگر با چنین چیزی روبرو شدید.فرض نگیرید كه اسهال است – این میتواند شاهدی دال بر یبوست باشد.
فهرست مطالب
دلیل یبوست در کودکان:
خوردن غذاهای كمفیبر به مقدار زیاد؛ اگر برای مثال كودك شما شیر، پنیر، ماست،یا كرهی بادام زمینی به مقدار زیاد میخورد و به مقدار كافی میوه و سبزیجات نمیخورد ممكن است به یبوست دچار شود.
اضطراب دستشویی؛ اگر كودك شما در مورد دستشویی رفتن احساس فشار كند، ممكن است عمداً مدفوع خود را نگه دارد. اگر او تمامی نشانههای سختیِ دفع را نشان میدهد – سفت كردن بدن خود،خم نمودن پشتاش و قرمزی صورت – ولی هیچچیز بیرون نمیآید ممكن است خود مدفوعش را نگه داشته باشد.
اگر كودكتان آموخته باشد كه خود به دستشویی برود؛ ممكن است به اندازهی كافی در آنجا نماند تا همهی مدفوعش دفع شود. این میتواند به ایجاد مدفوع خشكشده در رودهی بزرگ بیانجامد كه به گشاد شدن و درد منجر شود. رودهی بزرگ گشادشده میتواند به مدفوع سفت، بزرگتر از حد طبیعی و دشوار برای دفع منجر گردد و كودك شما را به دستشویی رفتن بیمیلتر سازد.
از دست دادن آب بدن؛ اگر كودك شما به اندازهی كافی مایعات نمینوشد، سیستم وی با جذب آب بیشتر از هرچه كه میخورد یا میآشامد – و نیز از آنچه كه در مدفوع دفع میشود- واكنش نشان خواهد داد. نتیجه ممكن است مدفوع خشك و سفت باشد كه به سختی دفع میشوند.
كمبود تحرك؛ تحرك میتواند به جریان یافتن خون به سیستم گوارش كودك كمك كند لذا اگر وی تحرك نداشته باشد، ممكن است در دستشویی با مشكل روبرو شود.
درمان یبوست کودکان:
• از دادن غذای زیاد به كودك خودداری نمایید. زیرا كه ممكن است اثر سفت كننده داشته باشد. این غذاها شامل موز،هویج پخته، یا كدو و مقادیر زیاد از لبنیات چون شیر، پنیر، ماست و بستنی هستند.
• جذب فیبر كودك خود را افزایش دهید. به او مقادیر زیادی از جوانهی گندم،برشتوك صبحانه، یا نان و میوه و سبزیهایی چون آلو، زردآلو، گوج، نخودفرنگی، لوبیا و كلم بروكلی بدهید.
• برای كمك به اینكه مدفوع كودكتان نرم باشد مقدار مایعاتی را كه مینوشد افزایش دهید. آب بهترین چیز است، ولی مقادیر كم از آب سیب و آلو نیز میتواند كمككننده باشد. با این حال، باید مصرف مایعات كودكتان را به 5/1 تا 5/3 لیوان در روز محدود سازید. تا از تخریب دندانها و اشتهای او جلوگیری كنید. اگر هر 5 تا 6 ساعت ادرار میكند پس احتمالا به میزان كافی مایعات مینوشد.
• وی را هر روز تشویق به پیادهروی، بالارفتن و دویدن در اطراف خانه كنید تا خون درتمامی اعضای بدنش جریان یابد.
• شكم فرزندتان را ماساژ دهید. به عرض 3 انگشت از ناف او پایین بیایید و به آرامی ولی سفت با انگشتان خود شكم وی را ماساژ دهید. تا جایی فشار دهید كه به یك سفتی یا تودهی سخت بربخورید. به مدت حدود 3 دقیقه فشار آرام ولی ثابتی را حفظ كنید.
• كودكتان را پیش از اینكه كاملاً آماده شود، به زور برای دستشویی رفتن تحت فشار قرار ندهید. تحت فشار گذاشتن كودك میتواند او را بترساند یا بیمیل سازد و ممكن است عمدا مدفوع خود را نگه دارد. اگر پی بردید كه كودكتان چنین كاری میكند مقدار مصرف فیبر وی را افزایش دهید.تمرین دستشویی رفتن را فراموش كنید و تا زمانی كه پی نبردید وی كاملا برای این كار آماده است صبر پیشه كنید.
• وقتی برای دفع آماده است وی را به استفاده از دستشویی تشویق كنید. اگر میگوید كه هیچگاه آماده نخواهد بود وی را وادار كنید 5 تا 10 دقیقه پس از صبحانه و شام روی توالت بنشیند. (كودكی كه برای مدت طولانی یبوست داشته باشد ممكن است توان درك پر بودن روده را از دست بدهد.) اگر كودك شما مهد میرود. كنترل كنید كه آیا آنجا به درستی دستشویی میرود یا نه. برخی بچهها در استفاده از دستشویی در خارج از خانه بیمیل هستند.
• با پزشك در مورد گزینههای درمان یبوست مشورت كنید. وی ممكن است یك داروی نرمكنندهی مدفوع پیشنهاد كند یا روانكنندهای چون روغن معدنی یا اگر یبوست كودكتان شدید باشد یك شیاف طبی یا نوعی ملین. شیاف گلیسرین میتواند روده را تحریك كند و به كودك شما در دفع مدفوع كمك كند. گرچه استفاده از شیاف گاه مفید است به طور مرتب از آن استفاده نكنید، زیرا كه ممكن است كودك برای دفع به آنها وابسته شود.
توجه: اگر كودك شما عمدا مدفوع خود را نگه میدارد معالجهی وی با شیاف یا تنقیه میتواند شدیداً برایش ناراحتكننده باشد. همواره پیش از توسل به این نوع از درمانها با پزشك مشورت كنید.
• اگر كودك شما آنچنان مدفوع خشك و سختی دفع میكند كه پوست نزدیك دریچهی مقعدش را پاره كند میتوانید كمی آلوئه ورا به آن ناحیه بمالید تا به التیام زخم كمك كند. حتماً این پارگیها را به دكتر نشان دهید.
______________________________