اگر کودک هنگام راه رفتن پاهایش را با فاصله از هم قرار دهد، مشکل پا پرانتزی دارد و اگر زانوها در هنگام راه رفتن به هم بچسبند، مشکل پا ضربدری وجود دارد که در پیدایش آن عامل ژنتیک یا نرمی استخوان نقش دارند.
پای پرانتزی
اگر کودکی در هنگام راه رفتن پاهایش را با فاصله از هم قرار دهد به آن پاپرانتزی یا ژنوواروم Genu varum میگویند.
پای ضربدری
اما اگر زانوها در هنگام راه رفتن به هم نزدیک شده و به هم بچسبند به آن زانو ضربدری یا ژنووالگوم میگوییم.
گاهی اوقات پرانتزی بودن پای نوزاد طبیعی است. پرانتزی بودن پای نوزاد در بدو تولد به علت شکل قرار گرفتن وی در شکم مادر است. این وضعیت با رشد بچه کمتر میشود، به طوری که در 18 ماهگی پاهای بچه تقریبا مستقیم میشود. بعد از آن به تدریج انحراف برعکس میشود؛ یعنی پاها به سمت بیرون متمایل میشود به طوری که وقتی زانوها را به هم میچسبانیم مچ پاها از هم قدری فاصله میگیرد. شکل اندامهای تحتانی در این سنین به شکل حرف X انگلیسی درمیآید. این وضعیت در 3 تا 4 سالگی به حداکثر میرسد و در 6 سالگی اندامهای تحتانی شروع به صاف شدن میکند و به تدریج شکل اندامهای یک فرد بالغ را به خود میگیرد.
تمام این ها سیر طبیعی رشد انسان هستند. اگر رشد بچه شما نیز همینطور است، طبیعی است و نیاز به درمان زانو ضربدری ندارد.ژنووالگوم در بچهها نیاز به درمان ندارد، چون با بالا رفتن سن خودبهخود خوب میشود.
دلایل ایجاد پای ضربدری
1- چاقی یا وزن زیاد کودک
2- زود راه افتادن کودک
3- بیماری نرمی استخوان (راشیتیسم)
4- وراثت
5- کوتاهی عضله دوسر رانی
6- ضعف عضلات نیم غشایی و نیم وتری
7- کف پای صاف
عوارضی که از پای ضربدری ناشی می شوند
1- تغییر محل مرکز ثقل
2- کوتاهی قد
3- تغییر الگوی راه رفتن
4- آرتروز زود رس زانو
5- افزایش آسب پذیری مفصل
7- درد
8- آسیب به ستون فقرات (در صورتی که یکی از زانوها ضربدری باشد)
9- ایجاد لگن مایل (در صورتی که یکی از زانوها ضربدری باشد)
مفصل زانو که موجب ضربدری شدن زانو (زانوی ضربدری – ژنووالگوس) یا پرانتزی شدن زانو (زانوی پرانتزی – ژنوواروس) می شود فرد را مستعد ابتلا به آرتروز و دردهای مفصلی می کند که
بایستی به وسیله ارزیابی بیومکانیکال درمان های ارتوتیک و حرکات اصلاحی در مرکز توانبخشی امید آن را درمان نمود و از ایجاد عوارض ثانویه ی آن جلوگیری کرد.
