به جرات می توان گفت مهمترین وسیله برای ممانعت از بیمار شدن زانو، مهمترین راه درمان بسیاری از بیماری های زانو و مهمترین نکته که باید بعد از بسیاری از اعمال جراحی زانو رعایت کرد توجه به عضلات ناحیه ران است. سلامت مفصل زانو ارتباط مستقیم به درستی کارکرد این عضلات دارد.
دو دسته مهم عضلانی بر روی زانو اعمال اثر میکنند.
عضلات جلوی ران که به آنها عضلات چهارسر ران یا کوادری سپس می گویند. این عضلات زانو را راست و مستقیم می کنند
عضلات پشت یا خلف ران که به آنها عضلات همسترینگ می گویند. این عضلات موجب خم شدن زانو می گردند.
سلامتی این عضلات در دو خصلت آنها خلاصه می شود. عضلات باید قوی باشند و قابلیت انعطاف و کشش کافی داشته باشند. قوی بودن عضلات ران میتواند تا حد زیادی فشار را از روی مفصل زانو بردارد. عضلات جلوی ران که مهمترین آنهاعضله چهارسر رانQuadriceps است و عضلات پشت ران که به آنهاعضلات همسترینگHamstring می گویند اگر قوی باشند می توانند تا حد زیادی نیروهای مضری را که به زانو وارد می شوند جذب کنند. این عضلات به غیر از قوی بودن باید قابلیت انعطاف و کشش خوبی هم داشته باشند. عضله اگر قوی باشد ولی نتواند کش بیاید به راحتی می تواند دچار آسیب شود و به مفصل زانو هم آسیب بزند. برای میل به این اهداف نرمش های طبی خاصی طراحی شده است. برای افزایش در قابلیت انعطاف عضلات و رباط ها و تاندون های اطراف مفصل زانو نرمش های خاصی طراحی شده که به آنها نرمش های کششی می گویند. هدف از این نرمش ها این است که با انجام حرکات خاصی بافت های ذکر شده را به آرامی و به تدریج تحت کشش قرار داد. این کشش موجب افزایش نسبی طول الیاف و فیلامان های آنها شده و در قابلیت کشسانی آنها افزایش می یابد که نتیجه آن افزایش قابلیت انعطاف مفصل زانو و کاهش محدودیت حرکتی در آن است. همچنین نرمش های تقویتی طراحی شده که هدف از آنها قوی تر کردن عضلات جلو و پشت ران است. تقویت این عضلات نقش مهمی در درمان بسیاری از بیماری های زانو و در بازپروری بعد از بسیاری از اعمال جراحی زانو دارد.
نرمش های زانو را می توان به چهار دسته کلی تقسیم کرد
کشش کوادری سپس
کشش همسترینگ
تقویت کوادری سپس
تقویت همسترینگ
نرمش های کششی و تقویتی این دو دسته عضلات را می توان در حالت خوابیده، نشسته و یا ایستاده انجام داد. راحت ترین کار انجام آنها در حالت خوابیده و نشسته است. در صورتی که پزشک معالج به بیمار اجازه ایستاده و وزن گذاشتن روی اندام تحتانی را بدهد می توان نرمش ها را در حالت ایستاده هم انجام داد.
منبع :ایران ارتوپد
