فهرست مطالب
پای پرانتزی ( Genu Varum)
در حالت طبیعی ایستاده با زانوهای صاف، زمانی که قوزک ها کنار یکدیگر قرار گرفتهاند، نباید فاصله چندانی بین زانوها وجود داشته باشد.اگر به هر دلیلی فاصله بین زانوها افزایش یابد، درحالی که قوزک ها به هم چسبیده اند پای پرانتزی (ژنوواروم) نامیده می شود.
به علت کمانی شدن پاها در این بیماری اصطلاح پای پرانتزی به کار می رود.در حالت پرانتزی شدن ساق پاها به سمت داخل انحراف می یابد.
علل پرانتزی شدن پای کودکان
-عدم هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)
-بیمارییهای که باعث کاهش ماده معدنی استخوان می شوند(مثلاً بیماری راشیتیسم و استئومالاسی)
– به دنبال ضربات وارده(به ویژه به صفحه رشد)
-آرتروز (استئوآرتریت)
-پارگی رباطهای زانو
-شکستگیهای انتهایی استخوان ران که منجربه بد جوش خوردن شده اند
-شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی(به علت بد جوش خوردن)
-بيماري پاژه
-آرتريت روماتوييد
پرانتزی شدن پا درکودکان
پرانتزی شکل شدن پاها در اطفالی که تازه شروع به “راه رفتن” کرده اند معمولاً خود به خود اصلاح می شود.به این نوع از پرانتزی شدن زانوها، اصطلاح فیزیولوژیک بودن به کار می رود.این وضعیت معمولاً تا هیجده ماهگی برطرف میشود و بنابراین نیاز به درمان خاصی ندارد.عقیده بر این است که چنین وضعیتی(پرانتزی شدن فیزیولوژیک)در کودکانی که زودتر از حالت طبیعی راه می افتند شایع تر است.
درجات خفیف پرانتزی شدن در اطفال شایع است.این نوع تغییر به درمان نیازی ندارد.البته اگر تغییر شکل ایجاد شده تا پایان دوران کودکی اصلاح نشده باشد نیاز به درمان دارد.
درمان پاي پرانتزی کودکان
- تجویز کفش طبی برای کودکان
- تجویز کفش طبی و بریس برای کودکان(در موارد شدیدتر نسبت به بالا)
- انجام جراحی. در کودکان در موارد شدید و زمانیکه روشهای فوق پاسخ ندهد انجام می شود.
- عمل جراحی. پس از بسته شدن صفحه رشد به خصوص در موارد شدید در بزرگسالان معمولاً جراحی انجام می شود.پس از بسته شدن صفحه رشد استئوتومی انجام می گیرد.
در مرکز توانبخشی امید کفش طبی با استفاده از ارزیابی بیومکانیکال و اسکنر سه بعدی طراحی و ساخته میشود .
درصورت عدم درمان پای پرانتزی با افزایش سن احتمال آسیب مفصل زانو که منجر به آرتروز زانو میشود تشدید می گردد.بنابراین در مواردی که به علت ژنوواروم شدید، آرتروز زانو ایجاد شده است احتمال انجام تعویض مفص زانو(آرتروپلاستی) مطرح می شود.
عدم راستایی اندام تحتانی به خصوص مفصل زانو که موجب ضربدری شدن زانو (زانوی ضربدری – ژنووالگوس) یا پرانتزی شدن زانو (زانوی پرانتزی – ژنوواروس) می شود فرد را مستعد ابتلا به آرتروز و دردهای مفصلی می کند مرکز توانبخشی امید به وسیله درمان های ارتوتیک و حرکات اصلاحی درمان و از ایجاد عوارض ثانویه جلوگیری میشود .
ملاحظات اصلاحی و درمانی
اصلاح زانوی پرانتزی ساختاری، عمدتا با استفاده به موقع از بریس (بریس با استفاده از دستگاه CAD CAM و اسکنر سه بعدی طراحی و ساخته میشود )در دورههای مناسب امکان پذیر میشود. به طور معمول، قرار دادن گوه خارجی در کف پا یا پاشنه توصیه نمیشود زیرا به دنبال کمانی شدن ساقها، پا به پرونیشن تمایل پیدا میکند. اصلاح این نوع ناهنجاری نیاز به اصلاح ساختار اسکلتی دارد که فقط در موارد شدید توصیه به استفاده از جراحی برای اصلاح این وضعیت میشود.
ملاحظات اصلاحی زانوی پرانتزی
-ارائه حركات اصلاحي زانوي پرانتزي
-ارائه حرکات تقویتی برای عضلات جانب خارجی ساق و ران
-ارئه حرکات کششی برای کپسول داخل زانو
– تصحیح راه رفت به صورتی که پنجه مستقیم و در مسیر خط پیشروی قرار گیرد.
– تصحیح کفش وتعویض کفشهایی که سائیدگی جانب خارج آنها بیشتر از حد معمول است.
– پرهیز از نشستن در وضعیت چهار زانو