علل
عوامل مختلفی در ایجاد درد کمر و ستون فقرات نقش دارند و تقسیم بندی های گوناگونی ازنظر مولفان در این ارتباط وجود دارد.
منشاء احشایی
گاهی دردهای کمری درارتباط با ساختارهای ستون فقرات نبوده و از بافتهای دیگری ایجاد میگردند که ممکن است مبدا احشایی داشته باشند. به طورکلی، به دردهای ستون فقرات که به علت ارتباطات عصبی مشترک در دستگاه عصبی مرکزی در ناحیه دیگری غیر از منطقه اصلی خود احساس گردند، درد ارجاعی مینامند. بیماریهای دستگاه گوارش همانند زخم دوازدهه، پانکراتیت و زخم معده ممکن است باعث کمردرد گردند.به همین ترتیب اختلالات دستگاه ادراری همانند سنگ کلیه، مشکلات حالبها، تومور پروستات، پروستاتیت (التهاب پروستات) و بیماریهای دستگاه تناسلی در خانمها مثل اندومتریوز و تومور رحم نیز میتوانند باعث ایجاد درد ارجاعی در ناحیه کمر و ستون فقرات گردند.
درد التهابی
برخی از بیماریهای روماتیسمی که باعث ایجاد پدیده التهابی در بافتهای بدن میگردند، ممکن است عامل درد کمر و ستون فقرات باشند، که شدت آن به محل و نوع بیماری بستگی دارد. دردهای التهابی ناشی از یک بیماری روماتیسمی، به هنگام استراحت افزایش و در زمانهای فعالیت کاهش مییابند (برخلاف درد مکانیکی کمری). در بسیاری از این بیماران به هنگام صبح، درد باعث بیداری فرد میگردد که پس از مدتی فعالیت کاهش مییابد. مواردی از بیماریهای روماتیسمی که ممکن است باعث درد کمر و ستون فقرات شوند عبارتنداز:
– اسپوندیلیت آنکیلوزان
– بیماری بهجت
– سندرم رایتر
تومور
تومورهای ناحیه ستون فقرات ممکن است مهرههای کمری، بافتهای نرم اطراف ستون فقرات، مننژ و یا ریشه اعصاب نخاعی را درگیر کنند. تومورهای خوش خیم همانند تومورهای بدخیم، میتوانند به عنوان یک عامل درد کمر و ستون فقرات مطرح باشند. گاهی تومور مهرهها به علت متاستاز مثلا از کلیه، پروستات، ریه و پستان ایجاد میگردد.
بیماری عفونی
عفونتهای حاد و مزمن از عوامل درد کمری محسوب میشوند. برخی از این موارد عبارتنداز:
-استئومیلیت حاد و مزمن
-عفونت قارچی
-سل
-عفونت حاد فضای دیسک
-تب مالت (بروسلوز)
منشاء عروقی
اختلالات عروقی ناشی از شریان و یا ورید در ایجاد درد نقش دارند. بعضی از مشکلات عروقی شریانی یا سیاهرگی که ممکن است عامل درد کمر و ستو فقرات باشند شامل:انسداد
پیشرونده و تدریجی آئورت
آنوریسم آئورت شکمی
انسداد عروق ایلیاک
فشار به سیاهرگهای مهرهای
نارساییهای سیاهرگی
منشاء روانی
اگر درد بدون وجود ضایعه عضوی خاصی ایجاد گردد، درد روانی (پسیکوژنیک) یا پسیکوسوماتیک مینامند. این نوع درد منشاء روحی داشته و ارتباطی با ساختار ماهیچهای، مفصلی، رباطها و دیسک بین مهرهای ندارد. به هرحال محل درد و نیز تنوع بارزی که با هیچ تفسیر آناتومیک خاصی هم خوانی نداشته باشد، پسیکوژنیک بودن درد را مطرح میسازد . مواردی چون افسردگی، هیستری و تمارض در این گروه قرارمی گیرند. تشخیص دردهای پسیکوژنیک معمولا آسان نیست و به خصوص اگر با یک ضایعه عضوی نیز همراه گردند، ممکن است گیج کننده باشند.
عوامل
-اختلالات مادرزادی همانند ساکرالیزاسیون و لومباریزاسیون
-بیماریهای متابولیک و غدد مانند استئوپروز و هیپرپاراتیروئیدی
-مسمومیت با فلزات سنگین مانند رادیوم
-بیماریهای خونی همانند تالاسمی
نکته : دردهای مکانیکی شایعترین علت درد کمر و ستون فقرات هستند.
علل مکانیکال درد کمر و ستون فقرات
۹۰ درصد درد کمر و ستون فقرات از نوع مکانیکال است . بسیاری از از این اختلالات مکانیکال نیز در قسمت پایین فقرات کمری ایجاد میشود. درحقیقت ناحیه کمری-خارجی(Lumbosacral)عامل بیشترین دردهای ستون فقرات است.
-کشیدگی عضلانی
-پیچ خوردگی ناحیه کمر و ستون فقرات
-آسیب مفاصل بین مهرهای پشتی
-فتق دیسک بین مهرهای
-لغزش مهره ناحیه کمر و ستون فقرات
-انحراف جانبی ستون فقرات
-آرتروز
-تنگی مجرای نخاعی
-شکستگیها
-دررفتگیها