فهرست مطالب
سیاتیک
اگر ناگهان دچار کمردرد ی شده اید که همراه با آن درد به باسن و پشت ران و ساق شما هم انتشار پیدا میکند به احتمال زیاد دچار وضعیتی شده اید که به آن سیاتیک Sciatica میگویند. سیاتیک به درد های تیر کشنده ای میگویند که از پشت باسن شروع شده و به پشت ران و ساق و گاهی کف پا تیر میکشد.
علت سیاتیک
سیاتیک بیشتر در سنین 50-30 سالگی بوجود میاید و علت عمده آن پاره شدن دیسک بین مهره ای است. بدنبال وارد شدن فشار بیش از حد به ستون مهره، قسمت حلقوی محیطی دیسک ( آنولوس فیبروزوس) پاره شده و قسمت مرکزی ( نوکلئوس پولپوزوس) از بین شکاف پارگی به بیرون راه پیدا میکند. این قسمت بیرون زده را هرنی یا فتق میگویند.
مهمترین مشکلی که در فتق دیسک بوجود میاید اینست که قسمت بیرون زده به ریشه های عصبی که در حال بیرون آمدن از نخاع و مهره هستند فشار وارد میکند. همچنین تماس مواد شیمیایی تشکیل دهنده قسمت ژلاتینی دیسک با ریشه های عصبی موجب تحریک و التهاب آنها میشود. این فشار و التهاب عصب موجب بروز علائم سیاتیک میگردد. در ستون مهره کمری این تغییرات بیشتر در دیسک بین مهره های 3 و 4 و دیسک بین مهره های 4 و 5 ایجاد میشود.
هرنی یا فتق دیسک معمولاً بعد از فعالیت هایی مانند بلند کردن یا هل دادن جسم سنگین یا خم شدن یا چرخیدن ناگهانی بوجود میاید. بطور متوسط از هر 50 نفر یک نفر در طول عمرش دچار هرنی دیسک میشود و از این تعداد در 25-10 درصد آنها علائم بیماری ممکن است بیش از شش ماه ادامه یابد.
درمان دردهای سیاتیکی
اولین درمان برای درد سیاتیک استراحت است. یک هفته استراحت از فشار روی عصب می کاهد؛ البته باید بدانیم استراحت زیادی می تواند زیان آور هم باشد و مشکلات دیگری به وجود آورد. داروهای ضد التهاب یکی دیگر از درمان هاست که باید با تجویز پزشک صورت گیرد. استفاده از مسکن که بسیار زیاد و اغلب خودسرانه از سوی بیمار انجام می شود فواید و ضررهای خود را دارد.
مسکن درد را کاهش می دهد و ممکن است بیمار فعالیت کند و وضع او بدتر شود. توجه داشته باشیم درد یک مکانیسم دفاعی بدن است که موجب می شود از حرکات اضافه و غیر ضروری خودداری کرده و بدن را در وضعیت بدون درد که همان شکل صحیح است نگه داریم.
پزشک معمولاً با تذکرات لازم و استراحت از داروهای مسکنی استفاده می کند که علاوه بر کاهش درد، خاصیت ضد التهابی نیز دارد و به درمان سرعت می بخشد. داروهای شل کننده عضلات در برخی موارد کمر درد استفاده می شود، اما اگر خود عصب سیاتیک درگیر باشد معمولاً تأثیری ندارد. مگر در مواردی که انقباض عضله ای در لگن نزدیک عصب سیاتیک قرار دارد باعث فشار بر عصب و بروز درد شده باشد.
فیزیوتراپی در مواردی که بیرون زدگی علت بیماری باشد نقش مهمی در بهبودی بیمار دارد. ورزش هایی که به طور معمول در فیزیوتراپی داده می شوند، به قرار گرفتن بدن در وضعیت صحیح کمک کرده و موجب تقویت عضلات کمر می شود.
از دیگر درمان های مهم درمان دستی یا مانیپولاسیون است که در مرکز توانبخشی امید انجام میشود .
در موارد بسیار شدید بیماری که به دارو پاسخ نمی دهد یا احتمال آسیب شدید عصب و قطع قسمتی از آن می رود عمل جراحی ضرورت پیدا می کند.