شکستگی مچ دست برای اولین بار توسط آبراهام کالیز (Abraham Colles) شرح داده شده و به همین جهت به شکستگی کالیز معروف است. این شکستگی در ناحیه متافیز دیستال رادیوس اتفاق می افتد و قطعه دیستال به سمت دورسال جابجا می شود. بنابراین شکستگی کالیز اسکتراآرتیکولار می باشد. شکستگی مچ دست ممکن است با یا بدون شکستگی انتهای پایینی استخوان اولنا باشد. شکستگی مچ دست در افراد مسن بیش از جوانان دیده می شود. (به علت پوکی استخوان).
علت
شکستگی مچ دست زمانی اتفاق می افتد که فرد روی دست در حالی که مچ دست به بالا خم شده باشد زمین می خورد.
نشانه ها
وقتی مچ دست شکسته میشود، معمولاً دیده میشود که مچ دست متورم شده و شکل آن تغییر میکند. به عبارت دیگر، قسمت پشت دست که معمولاً صاف است، دچار تحدب ناهموار میشود و بخش پایینی استخوان شکسته به سمت بالا، برون و پشت دست حرکت میکند. در نقطه بالای این تورم، یک فرو رفتگی در مچ دست مشاهده میشود و ظاهری مشابه چنگال غذاخوری (Silver Fork Deformity) به مچ دست میدهد.
در لمس محل شکستگی مچ دست، متوجه میشویم که این ناحیه حساس و دردناک است. حرکات مچ دست بسیار دردناک و محدود است. اگر این شکستگی را با رادیوگرافی بررسی کنیم، میبینیم که انتهای پایینی استخوان رادیوس حدود 3 سانتیمتر بالاتر از سطح مفصلی شکسته شده است. تکهای از استخوان شکسته به سمت پشت دست حرکت کرده و ممکن است انتهای پایینی استخوان اولنار نیز متاثر شده باشد. گاهی اوقات، تکههای دیگری از استخوان شکسته ممکن است به سمت درون مفصل حرکت کنند و شکستگی داخلی را نشان دهند.
درمان شکستگی مچ دست
اگر شکستگی مچ دست چند تکه ای نبوده و پایدار باشد، آن را با بی هوشی عمومی و یا موضعی جا انداخته و با گچ بلند دست بی حرکت می کنیم. ولی اگر شکستگی مچ دست ناپایدار باشد پس از جا انداختن، آن را با گذاشتن پین ارتوپدی، بدون بازکردن محل شکستگی (Percutaneous Pinning) ثابت کرده و برای بیمار گچ بلند مدت می گیریم. این کار باید با کنترل C-Arm باشد. بعضی از مؤلفین پس از ثابت کردن شکستگی مچ دست به جای گچ بلند مدت از فیکساتور خارجی استفاده می کنند. زمانی بی حرکت کردن در هر صورت 5-6 هفته می باشد.
عوارض شکستگی مچ دست
شکستگی مچ دست ممکن است باعث تحدب و تغییر شکل مچ دست شود. اگر شکستگی پایدار باشد، معمولاً با بی هوشی عمومی یا موضعی جا اندازی شده و با گچ بلند دست بدون حرکت قرار میگیرد. اما اگر شکستگی ناپایدار باشد، پس از جا اندازی، با استفاده از پین ارتوپدی و بدون باز کردن محل شکستگی، آن را ثابت کرده و برای بیمار گچ بلند مدت میگیرند. برخی از مؤلفین از فیکساتور خارجی برای ثابت کردن شکستگی مچ دست استفاده میکنند. مدت بی حرکت کردن در هر صورت 5-6 هفته است.
عوارض شکستگی مچ دست عبارتند از:
1- بد جوش خوردن شکستگی: که میتواند نتیجه جا انداخته نشدن یا جابجایی مجدد بعد از جانداختن باشد و باعث بد شکل شدن مچ دست و کاهش قدرت دست بیمار میشود.
2- سندرم تونل کارپ: که در اثر تغییر مکان تکههای شکسته و تنگ شدن مجرای مچ دستی رخ میدهد.
3- پارگی وتر راست کننده بلند شست (EPL): که در اثر تماس تاندون با محل شکستگی بوجود میآید و در شکستگیهای بدون جابجایی احتمال آن بیشتر است.
4- محدودیت حرکات مفصلی در مفاصل انگشتان، مچ دست و شانه: که رایجترین آنها، محدودیت حرکات شانه است و به همین جهت، حرکات مفصلی باید به طور مربتط انجام گیرند.
5- آتروفی سودک (RSD یا CRPS) که باعث درد، تورم و احساس گرما و سردی در محل شکستگی میشود.
خواننده گرامی پیشنهاد می شود مطلب زیر را بخوانید
درمان درد مچ با طب سوزنی