شکستگی مچ دست برای اولین بار توسط آبراهام کالیز (Abraham Colles) شرح داده شده و به همین جهت به شکستگی کالیز معروف است. این شکستگی در ناحیه متافیز دیستال رادیوس اتفاق می افتد و قطعه دیستال به سمت دورسال جابجا می شود. بنابراین شکستگی کالیز اسکتراآرتیکولار می باشد. شکستگی مچ دست ممکن است با یا بدون شکستگی انتهای پایینی استخوان اولنا باشد. شکستگی مچ دست در افراد مسن بیش از جوانان دیده می شود. (به علت پوکی استخوان).
علت
شکستگی مچ دست زمانی اتفاق می افتد که فرد روی دست در حالی که مچ دست به بالا خم شده باشد زمین می خورد.
نشانه ها
در مشاهده شکستگی مچ دست ، مچ دست متورم است و تغییر شکل خاصی در آن مشهود است. بدین معنی که تحدب یکنواخت پشت دست از بین می رود و تکه پایینی استخوان شکسته به بالا، بیرون و پشت دست تغییر مکان می دهد. در بالای این برآمدگی فرو رفتگی ای در مچ دست مشهود است و روی هم به مچ دست، نمای چنگال غذاخوری (Silver Fork Deformity) می دهد.
در لمس شکستگی مچ دست ، محل شکستگی مچ دست حساس و دردناک است. حرکات مچ فوق العاده دردناک و محدودند. رادیوگرافی شکستگی انتهای پایین استخوان رادیوس را در حدود 3 سانتی متر بالای سطح مفصلی نشان می دهد. تکه شکسته در هم فرو رفته و به سطح پشتی مچ دست و خارج تغییر مکان داده است. انتهای پایینی استخوان اولنار نیز ممکن است شکسته باشد. گاه تکه پایینی خود چند تکه شده و شکستگی به درون مفصل راه می یابد.
درمان شکستگی مچ دست
اگر شکستگی مچ دست چند تکه ای نبوده و پایدار باشد، آن را با بی هوشی عمومی و یا موضعی جا انداخته و با گچ بلند دست بی حرکت می کنیم. ولی اگر شکستگی مچ دست ناپایدار باشد پس از جا انداختن، آن را با گذاشتن پین ارتوپدی، بدون بازکردن محل شکستگی (Percutaneous Pinning) ثابت کرده و برای بیمار گچ بلند مدت می گیریم. این کار باید با کنترل C-Arm باشد. بعضی از مؤلفین پس از ثابت کردن شکستگی مچ دست به جای گچ بلند مدت از فیکساتور خارجی استفاده می کنند. زمانی بی حرکت کردن در هر صورت 5-6 هفته می باشد.
عوارض شکستگی مچ دست
مهمترین عوارض ناشی از شکستگی مچ دست عبارتند از:
1- بد جوش خوردن شکستگی: که نتیجه جا انداخته نشدن یا جابجایی مجدد بعد از جانداختن است و نه تنها باعث بد شکل شدن مچ دست می شود بلکه قدرت دست بیمار هم کاهش می یابد.
2- سندرم تونل کارپ: که در اثر تغییر مکان تکه های شکسته و تنگ شدن مجرای مچ دستی بروز می کند.
3- پارگی وتر راست کننده بلند شست (EPL): که در اثر تماس (Friction) تاندون با محل شکستگی بوجود می آید و در شکستگی های بدون جابجایی احتمال آن بیشتر است و معمولاً به صورت دیر رس رخ می دهد.
4- محدودیت حرکات مفصلی در مفاصل انگشتان، مچ دست و شانه: که رایج ترین آنان، محدودیت حرکات شانه است و به همین جهت، حرکات مفصلی باید به طور مربتط انجام گیرند.
5- آتروفی سودک (RSD یا CRPS)
خواننده گرامی پیشنهاد می شود مطلب زیر را بخوانید
درمان درد مچ با طب سوزنی