روماتیسم مفصلی کودکان عبارت است از یک بیماری التهابی بافت همبند، عمدتاً بافت مفاصل، که در کودکان رخ می‌دهد. امکان دارد با آرتریت ناشی از بیماری لایم اشتباه شود. مفاصلی که درگیر می‌شوند معمولاً عبارتند از زانو، آرنج، مچ پا، و گردن. التهاب می‌تواند عضلات نزدیک مفصل، غضروف، و غشاهای پوشانندهٔ مفصل را نیز متأثر سازد. روماتیسم مفصلی بین سنین ۵-۲ سالگی آغاز می‌شود، و اغلب تا جوانی بهبود می‌یابد. این بیماری در دختران چهار برابر شایع‌تر از پسران است.
علایم شایع روماتیسم مفصلی در کودکان:
- درد، تورم، و خشکی در مفاصل انگشتان پا، زانو، مچ پا، آرنج، شانه، یا گردن. درد ممکن است به طور ناگهانی یا تدریجی آغاز شود و ممکن است در تنها یک، یا بسیاری از مفاصل وجود داشته باشد. امکان دارد کودک بدون این که قادر به توضیح باشد، از راه‌رفتن امتناع کند.
- دمای بدن هر روز و معمولاً در عصر تا حدود ۴/۳۹ درجهٔ سانتیگراد بالا می‌رود. تب به طور شایع با بثورات پوستی و لرز همراه است.
- بی‌اشتهایی، کاهش وزن
- کم‌خونی
- تحریک‌پذیری، بی‌حالی
- تورم گره‌های لنفاوی
- درد و قرمزی چشم
- درد قفسهٔ صدری به قدری شدید است که بر قلب تأثیر می‌گذارد.
علل روماتیسم مفصلی در کودکان:
▪ احتمالاً به علت اختلال خود ایمنی است که طی آن دستگاه ایمنی بدن به بافت خودی حمله می‌کند. بروز علایم برای اولین بار، اغلب باعث استرس جسمانی یا عاطفی می‌شود.
درمان روماتیسم مفصلی در کودکان:
▪ آزمایش خون، از جمله بررسی وضعیت خود ایمنی
▪ عکس برداری از مفاصل. البته تغییرات مفصل ممکن است تا مراحل انتهایی بیماری نیز خود را در عکس مفصل نشان ندهند.
▪ روان درمانی یا مشاوره برای کمک به خانوادهٔ کودک، تا آنها بتوانند به خوبی از عهدهٔ بیماری طولانی مدت کودک برآیند. شاید مهمترین عامل در درمان کودک حمایت عاطفی از وی باشد.
▪ جراحی برای درست‌کردن مفصل تغییر شکل یافته (گاهی)
▪ اگر تشک کودک سفت نیست، یک تختهٔ ضخیم چندلا زیر تشک قرار دهید.
▪ چشم کودک باید حداقل ۲ بار در سال معاینه شود تا اگر التهابی در چشم وجود دارد زود تشخیص داده شود.
▪ بسیار مهم است که کودک به مدرسه عادی به طور روزانه برود. هر جا که لازم باشد، مدرسه باید خدمات اضافی برای برآورده کردن نیازهای کودک فراهم کند.
داروهای روماتیسم مفصلی کودکان:
▪ آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروییدی، برای کاهش درد و التهاب
▪ امکان دارد داروهای دیگری چون کورتیکواسترویید، نمک طلا، یا یا سایر داروها تجویز شوند.
فعالیت در کودکان مبتلا به روماتیسم مفصلی:
▪ به هنگام حمله، کودک باید در تخت استراحت کند، مگر برای توالت، تا زمانی که تب و سایر علایم تخفیف یابند.
▪ امکان دارد برای حفاظت و حمایت از مفصل ملتهب استفاده از آتل ضروری باشد.
▪ پس از رفع حمله، کودک می‌تواند به تدریج فعالیت‌های عادی را از سر بگیرد، البته باید در طی روز ساعت‌هایی را به استراحت بپردازد. کودک نباید زیاد خسته شود و هر شب باید حداقل ۱۲-۱۰ ساعت بخوابد.
▪ فیزیوتراپی توصیه خواهد شد. بعضی از حرکات را کودک خود می‌تواند انجام دهد، و بعضی از آنها را والدین می‌توانند برای کودک انجام دهند. انجام حرکات توصیه شده مهم است زیرا کمک می‌کند تا درد و اثرات ناتوان کنندهٔ بیماری به حداقل برسند.
▪ به دلیل تغییرات دوره‌ای علایم، گاهی برنامه فیزیوتراپی نیاز به بازبینی خواهد داشت.
▪ به طور کلی از انجام ورزش‌هایی که بدن کودک در معرض ضربه قرار می‌گیرد باید خودداری شود، ▪ اما کودک باید تشویق شود تا در دیگر فعالیت‌های مدرسه، خانه یا اجتماع شرکت کند.
درمان بیماری روماتیسم مفصلی در کلینیک طب فیزیکی و فیزیوتراپی امید انجام می شود.
__________________________
