فهرست مطالب
مقدمه
انحراف مادرزادی پاشنه پا در کودکان به علل مختلف بوجود می آید و باعث لنگیدن کودک در آینده می شود. برای درمان آن از حرکات اصلاحی، فیزیوتراپی، بریس و ارتز، گچ گرفتن و جراحی استفاده می شود. برای آشنایی هر چه بیشتر با این مشکل و همچنین بررسی علل و تشخیص آن، در این مقاله با ما همراه باشید.
چرخش ساق پا به داخل چیست؟
چرخش ساق پا به داخل ممکن است در صورت وجود پیچ خوردگی استخوان قلم پا و حاشیه ساق رخ دهد. این مشکل معمولاً در نوزادان در ناحیه تحتانی ساق پا رخ میدهد و باعث خروج از حالت طبیعی میشود. این چرخش ممکن است قبل از تولد، هنگامی که پاها در رحم مادر شکل میگیرند، رخ دهد. بسیاری از این نوع چرخشها در کودکان طبیعی است و پس از تولد، پاها به تدریج به حالت طبیعی باز میگردند. اغلب این مشکل در کودکان تا یک سالگی بهبود مییابد. اما در برخی از کودکان، این مشکل به میزان کافی بهبود نمییابد و باعث چرخش پاهایشان به داخل هنگام راه رفتن میشود.
استخوان ساق پا معمولاً تا سن 6 تا 8 سالگی کودک میتواند صاف شود. چرخش ساق پا به داخل زمانی رخ میدهد که ناحیه تحتانی ساق پا به داخل پیچ خورده و زمانی که کودک راه میرود، پاها به سمت داخل پیچ میخورد. این اتفاق به دلیل پیچ خوردن ناحیه تیبیا (حاشیه ساق پا) در پایین ساق پا، بالای خود پا رخ میدهد. اگر ناحیه تیبیا بلندتر شود، پاها دیگر پیچ نخواهند خورد.
یکی از دلایل رایج چرخش پا به داخل، چرخش ساق پا به داخل است. این مشکل معمولاً در پسران و دختران به یک میزان اتفاق میافتد و معمولاً در دو سوم افرادی که دارای چرخش پنجه به داخل براثر چرخش ساق پا هستند، هر دو ساق پایشان دچار این مشکل میشود. در بقیه افراد، این مشکل معمولاً فقط در یک ساق پا رخ میدهد و معمولاً بر روی ساق پای چپ تاثیر میگذارد. والدین ممکن است هنگام راه انداختن فرزندانشان این مشکل را مشاهده کنند.
علت ها و دلایل
چرخش ساق پا به داخل یکی ازفرایندهای طبیعی رشد ساختاراستخوان های بدن در2 ساله اول زندگی است بعداز این 2 سال استخوان ساق پا به صورت طبیعی بهبود میابد دراین مرحله راه رفتن کود ک به بهبود چرخش ساق پا کمک میکند درتعدادی ازکودکان این عارضه به صورت کامل بهبود نمی یابد دراین موارد چرخش ساق پا به داخل باید تا سن زیر2 سال درمان شود.
تشخیص
والدین معمولا هنگام راه افتادن کودک میتوانند متوجه راه رفتن کودک به صورت غیرطبیعی شوند این عارضه معمولا نباید قبل ازراه افتادن کودک هنگام تولدکودک ارزیابی شود زیرا والدین نمیدانند که چرخش ساق پا درکودکان هنگام تولد طبیعی است وبا رشد کودک بهبود میابد هم چنین والدین کودکانی که دچار چرخش ساق پا هستند از افتادن ولیزخوردن کودک شکایت دارند وبیمار به ندرت احساس درددارد لنگیدن معمولا بابروز این عارضه ایجاد نمیشود.
عوارض دراز مدت
اکثرکودکان دچارعارضه چرخش ساق پا به داخل هستند اما دربعضی ازموارد در بزرگسالان هم این اتفاق می افتد. نوجوانان وبزرگسالانی که دچار چرخش ساق پا به داخل هستند احساس دردنمیکنند وبرای انجام فعالیت های ورزشی با مشکل مواجه نمیشوند درحقیقت برطبق مطالعات دانش آموزانی که دچار این عارضه هستند وفعالیت ورزشی انجام میدهند تمایل بیشتری به این عارضه نسبت به هم سنی های خود که ورزش انجام نمیدهند دارند پس این عارضه بسیار به ندرت باعث دردوجلوگیری ازانجام فعالیت فیزیکی میشود.
چرخش ساق پا به داخل بوسیله معاینه دقیق بیمار تشخیص داده میشود وبااختلالات دیگر مانند چرخش پنجه به جلو متفاوت است.
درچرخش ساق پا به داخل زاویه ساق پا اندازه گیری میشود تا هرگونه حالت غیرطبیعی درپا ارزیابی شود.
زمانیکه کودک برروی شکم درازکشیده است وپاها وزانوهایش زاویه 90 درجه دارد یک خط فرضی از انگشت دوم پا تا میان پاشنه پا درنظربگیرید اگرزاویه بین خط فرضی وخط ساق پا هنگام نگاه کردن ازبالا بیشتراز10 درجه باشد کودک دچار عارضه چرخش ساق پا به داخل است.
زاویه طبیعی ساق پا درکودکان درسنین بیشتر وبزرگسالان باید 10 تا20 درجه باشد عارضه چرخش ساق پا به داخل معمولا خود به خود درسن 6 تا 12 ماهگی زمانیکه کودک شروع به راه رفتن کند بهبود میابد اگرچرخش ساق پا به داخل 40 درجه باشد ودرسن 6 تا12 ماهگی هنگام راه رفتن کودک این عارضه بهبودنیافت حتما برای ارزیابی پاهای کودک به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
درمان
درمان های خاص برای بهبود چرخش ساق پا به داخل توسط پزشک کودک انجام میشود که براساس مواردزیراست
1- سن، سلامتی عمومی،شرح کامل سلامتی وسابقه بیماری
2- میزان شدت شرایط
3- میزان طاقت کودک برای انجام درمان های خاص،جراحی ودرمان
4- انتظارات بیمار
5- نظروعقیده بیمار
پزشک بوسیله ارزیابی زاویه ساق پا عارضه راتشخیص میدهد درکودکان 18 ماهه زاویه باید بین 10- درجه و10+ درجه باشد درمواردی که زاویه بیشتراز10- باشد چرخش ساق پا تشخیص داده میشود اما به درمان خاصی نیازنیست این عارضه زمانیکه زاویه بیشتراز45- باشد به درمان نیازدارد
چرخش ساق پا به داخل اغلب در کودکان رخ میدهد و ممکن است والدین هنگام راه رفتن کودک خود این مشکل را مشاهده کنند. این مشکل معمولاً در ناحیه تحتانی ساق پا رخ میدهد و باعث خروج از حالت طبیعی میشود. یکی از دلایل رایج چرخش پا به داخل، چرخش ساق پا به داخل است که معمولاً در پسران و دختران به یک میزان اتفاق میافتد و معمولاً در دو سوم افرادی که دارای چرخش پنجه به داخل براثر چرخش ساق پا هستند، هر دو ساق پایشان دچار این مشکل میشود.
برای درمان چرخش ساق پا به داخل، پزشک میتواند عوارضی مانند متاتارسوس اداکتوس (Metatarsus adductus) و Femoral Torsion را بررسی کند. یکی از درمانهایی که میتواند برای درمان چرخش ساق پا به داخل انجام شود، استفاده از یک میله برای پا در شب در کودکان 6 تا 12 ماه است. این درمان یکی از درمانهای تنبیه کننده برای کودکان و والدین است که با قرار دادن این میله، نمیتوانند در شب بخوابند.
میلههای ساخته شده جدید، میلههایی هستند که کودک هنگام استفاده از آن میتواند راه برود، اما این میلهها هم برای استفاده نیاز به تحمل دارد و استفاده از آن برای کودکان سخت است. به همین دلیل، مطالعات اخیر نشان میدهد که میزان فشاری که این میله برای اصلاح حالت پاها ایجاد میکند، بسیار کم است و به دلیل اینکه زانوها دچار کشش میشوند، این فشار به جای اینکه بر روی ساق پا ایجاد شود، بر روی لگن وارد میشود. پس به همین دلیل، این میلهها خیلی موثر نیستند.
در نتیجه، برای درمان چرخش ساق پا به داخل، بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کرده و درمان مناسب را برای کودک خود انتخاب کنید.
بریس با یک جز دربالای آن: شما میتوانید بانگه داشتن زانوها به زاویه 90 درجه ازبروز این عارضه مطلع شوید با نگه داشتن زانوها به صورت خمیده وبازاویه 90درجه میتوان این بریس ها را برای ساق پا استفاده کرداگر فقط یک ساق پا دچارچرخش به داخل است بریس برای همان پا استفاده میشود میزان استفاده ازبریس به دلیل خصوصیاتی که این بریس دارد بسیاربالا است زمانیکه بیماراین بریس را 6 ماه استفاده کند عارضه چرخش ساق پابه داخل بهبود میابد.
جراحی
جراحی برای بهبود چرخش ساق پا به داخل معمولاً زمانی انجام میشود که این مشکل بسیار شدید باشد و پزشک مطمئن شود که بدون جراحی، عارضه بهبود نخواهد یافت. عمل جراحی معمولاً قبل از سن 5 سالگی انجام میشود، به جز در موارد کودکانی که دچار فلج نخاعی هستند. همچنین، اگر بافتهای نرمشان دچار آسیب دیدگی شده باشند (که مانند استخوانهای سخت نیستند)، جراحی باید حداقل تا سن 8 سالگی به تعویق بیفتد.
این نوع جراحی که برای بهبود چرخش ساق پا انجام میشود، به دیروتیشنال اوستئومی (derotational osteotomy) معروف است. در این جراحی، استخوان ساق پا (اوستئومی) نزدیک به زانو شکاف داده میشود و چرخش آن به سمت پشت به حالت طبیعی (چرخش دوباره) انجام میشود. سپس استخوان ساق پا با استفاده از مواد سخت در موقعیت طبیعی خود ثابت میشود و تا زمان بهبود کامل این ناحیه گج گرفته میشود.
این جراحی درمواردی که چرخش سا ق پابیشتراز35 درجه باشد انجام میشود تاجایی که امکان دارد باید از انجام جراحی به دلیل مشکلات وخطراتی آن جلوگیری شود این مشکلات شامل آسیب دیدگی ناحیه صفحه رشد مفصل درصورتی که استئومی درناحیه غلط انجام شود است. ویاشکستگی استخوان ومشکلاتی که در مواد سختی که برای نگهداری استخوان انجام میشود بوجود می آید و باعث شکستن استخوان در جایش میشود.
نتیجه گیری
راه و روش های درمان چرخش ساق پا به داخل و انحراف پا در کودکان با فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی و گچ گرفتن، دارو و همین طور جراحی قابل مداوا و درمان بوده و جای هیچ نگرانی ندارد. در صورتی که از جانب پزشک تشخیص داده شد که شما یا فرزندتان مبتلا به این بیماری هستید، جهت درمان آن سریعاً اقدام کنید تا دچار عوارض ناشی از این بیماری نگردید.