فاز دو (۲ تا ۶ هفته)
اهداف
۱- حفظ صافی کامل زانو
۲- ادامه تمرینات دامنه حرکتی بهمنظور بهدست آوردن ۱۲۵ درجه خم شدن زانو در انتهای این فاز
۳- کنترل تورم زانو به گونهای که پس از انجام هر سری تمرین تورم آن افزایش نیابد.
۴- ادامه انجام تمرینات تقویتی بهمنظور بهدست آوردن کنترل و قدرت عضلانی مناسب برای کنار گذاشتن عصاها و بریس (brace)
۵- شروع تمرینات تعادلی
– بهمنظور حفظ صافی کامل زانو و همچنین افزایش دامنه حرکتی در جهت خم شدن میبایست همان تمرینات قبلی را ادامه دهید.
– بنا بر تشخیص تیم توانبخشی ممکن است تمرین دوچرخه ثابت نیز به تمرینات شما اضافه شود که کمک قابل توجهی به افزایش دامنه حرکتی و همچنین بهبود قدرت و استقامت عضلات شما خواهد کرد.
– تیم توانبخشی شما در قالب تمرینات ویژه نحوه صحیح راه رفتن با عصا و چگونگی وزن اندازی مناسب را به شما آموزش میدهند.
– بهمنظور افزایش قدرت عضلات، تمرین بالا آوردن پا با زانوی صاف در سه حالت به شما آموزش داده میشود. همان گونه که در بخش قبلی نیز ذکر شد هنگام بالا آوردن پا با زانوی صاف دقت کنید که زانوی شما اصلاً خم نشود.
* اولین حالت همان بالا آوردن پا بدون چرخش به داخل و خارج است که با مکث و تعداد تجویز شده از سوی تیم توانبخشی انجام دهید.
* حالت دوم بدین صورت است که پس از بالا آوردن پا آن را به خارج چرخانده و در این وضعیت پا را نگه میدارید.
* حالت سوم همانند تمرین قبلی است تنها با این تفاوت که پا را به داخل چرخانده و نگه میدارید.
– گروه دیگر تمرینات که از اواسط این فاز ممکن است برای شما تجویز شود تمرینات تقویتی با فنر است که در تمامی آنها شما روی تخت خوابیده و تمرین میکنید.
– یکی دیگر از تمرینات مهم به این صورت است که تراباندی (یک نوع کش مخصوص تمرین) را که از جلو به جایی فیکس کردهاید پشت زانوی خود قرار میدهید. ابتدا اجازه میدهید تا زانوی شما در اثر فشار اعمالی از تراباند خم شود، سپس در برابر مقاومت تراباند زانوی خود را صاف کرده و نگه میدارید.
دقت کنید در طول انجام این تمرین پای شما از زمین جدا نمیشود.
– بهمنظور تقویت عضلات پشت ران، تمرینات تقویتی عضله همسترینگ با استفاده از وسیله تمرینی مخصوص به شما آموزش داده میشود.
– گروه دیگری از تمرینات تقویتی که بیسار مهم نیز میباشند انجام تمرینات تقویتی تمامی گروههای عضلانی ران بهشکل ایستاده و با حرکت از مفصل ران دست بدین معنی که در این تمرینات هیچ حرکتی در زانو انجام نمیشود و تمامی حرکات از مفصل ران انجام میشدند. این تمرینات غالباً از هفته چهارم به بعد به شما آموزش داده میشود و در ابتدا مقاومتی که به پا اعمال میشود بالای مفصل ران قرار میگیرد و در مراحل پیشرفتهتر مقاومت روی ساق پا اعمال میشود.
– از این فاز تمرینات تعادلی نیز برای شما شروع میشود که البته تمریناتی که در این فاز انجام میدهید تمرینات ابتدایی این گروه تمرینات هستند که با پیشرفت روند بهبودی شما، تمرینات پیشرفتهتر تعادلی به شما آموزش داده خواهد شد.
– دیگر تمرینی که از این فاز شروع میشود انجام اسکاتهای نیمه با تکیه به دیوار است که بسیار مهم است که چگونگی انجام صحیح آن توسط تیم
توانبخشی به شما آموزش داده شود.
– در این فاز نیز از تحریک الکتریکی جهت تسهیل تقویت عضلات و همچنین کاهش درد و ورم زانوی جراحی شده شما استفاده میشود.
– دقت داشته باشید که کماکان اجازه ندارید در حالتی که کف پای شما از زمین جدا است زانوی خود را با انقباض عضلات روی ران صاف کنید.
فاز سه (از هفته ششم تا ماه ۴)
اهداف
۱- افزایش قدرت عضلات در جهت برابر کردن قدرت عضلات در دو طرف
۲- بهدست آوردن دامنه حرکتی کامل در خم کردن زانو
۳- ایجاد استقلال حرکتی (بدون استفاده از عصا و بریس)
۴- شروع تمرینات با حرکت صاف کردن زانو
– بهمنظور حفظ و افزایش دامنه حرکتی تمرینات دوچرخه ثابت شما افزایش مییابد و همچنین هنوز انجام تمرینات دامنه حرکتی قبلی نیز ممکن است برای شما لازم باشد که بنا بر تشخیص تیم توانبخشی به شما توصیه میشود.
– بهمنظور افزایش قدرت و استقامت عضله، انجام تمرینات در آب به شما توصیه میشود. توجه داشته باشید انجام تمرین در آب میتواند نقش بسیار مهمی در بازیابی قدرت و استقامت عضلات شما داشته باشد لذا میبایست تمرینات مناسب جهت انجام در آب را از تیم توانبخشی خود فراگرفته و همانگونه که برای شما تجویز شد، آن را انجام دهید.
– تمرینات تقویتی قبلی را کماکان ادامه میدهید با این تفاوت که تمرینات خوابیده و بالا آوردن پا را با وزنه مناسبی که برایتان تجویز میشود انجام میدهید و این وزنه نیز به مرور با پیشرفت تمرینات سنگینتر میشود. نحوه و تعداد انجام این تمرینات نیز ممکن است تغییر کند.
– تمرینات تقویتی که با زانوی صاف در حالت ایستاده و با حرکت از مفصل لگن انجام میشد نیز ادامه مییابد با این تفاوت که مقاومت در برابر حرکت بهمرور بر روی ساق منتقل میشود.
– به تمریناتی مانند تمرین تراباند و یا اسکات که در فاز قبلی ذکر آن آمد، تمرینات زنجیره بسته اطلاق میشود. این تمرینات نیز بهمیزان قابل توجهی گسترش مییابند.
– تمرین تقویتی همسترینگ با دستگاه پشت پای باشگاهی در طول این فاز تمرینی به شما آموزش داده میشود.
– انجام تمرینات متفاوت تعادلی با تخته تعادل در طول این فاز به شما آموزش داده میشود. این تمرینات بسیار متنوع هستند که بنا بر تشخیص تیم توانبخشی تمرینات مناسب آن به شما آموزش داده میشود.
– با تشخیص تیم توانبخشی از حدود ماه سوم اجازه صاف کردن زانو در حالتی که کف پا روی زمین نیست به شما داده میشود. بهمنظور تقویت عضله چهارسر ران، تمرینات با استفاده از این حرکت مجاز شده به شما آموزش داده میشود.
– تمرینات راه رفتن روی تردمیل نیز به شما آموزش داده میشود. بسیار مهم است که این تمرینات را با دقت و به نحوه صحیح انجام دهید و حین انجام تمرین به رعایت الگوی صحیح راه رفتن توجه ویژه داشته باشید. تمرین نحوه صحیح راه رفتن توسط تیم توانبخشی به شما آموزش داده میشود.
تمرینات قدرتی، استقامتی بسیار متنوع هستند که میبایست تک تک به شما آموزش داده شدند آنچه در بالا آمده است تنها گوشهای از تمرینات مذکور میباشند لذا میبایست تمرینات تکمیلی توسط تیم توانبخشی به شما آموزش داده شود.