فهرست مطالب
مقدمه
کمردرد یکی از مشکلات شایع در افراد است که به علت و علل مختلفی از جمله ضربههای ناگهانی و شدید در حین بازی و ورزش در کودکان و جوانان، بارداری، پریود، سزارین، گودی کمر، سیاتیک و کمردرد پس از انزال در برخی موارد ایجاد میشود. این مشکل میتواند به دو نوع حاد و مزمن تقسیم شود.
درمان کمردرد به دو صورت غیرجراحی و جراحی انجام میشود. درمان غیرجراحی شامل ورزش درمانی، ماساژ، حرکات اصلاحی، طب سوزنی و سنتی، بریس و ارتز میشود. این روشها میتوانند به کاهش درد کمک کنند و در بهبودی بیماری مؤثر باشند.
ورزش درمانی میتواند باعث بهبود عضلات کمر شده و در کاهش درد کمک کند. ماساژ نیز باعث افزایش جریان خون و انبساط عضلات میشود و در کاهش درد مؤثر است. حرکات اصلاحی نیز میتواند به بهبودی و تقویت عضلات کمک کند.
طب سوزنی و سنتی نیز میتوانند در کاهش درد کمک کنند. بریس و ارتز نیز میتوانند باعث حفاظت از منطقه کمر شوند و کمک کنند تا درد کمتری ایجاد شود.
در صورت عدم بهبود با روشهای غیرجراحی، جراحی نیز میتواند راه حلی دیگر باشد. درمان جراحی ممکن است شامل لیزر باشد که باعث بهبودی بیماری شود.
در این مقاله با کمردرد و علائم ، علت و همچنین چگونگی درمان آن آشنا میشوید
کمر درد چیست؟
کمردرد شامل درد قسمت پایین، وسط ، بالا یا به صورت کمر درد همراه با سیاتیک است. مشکلات عصبی و عضلانی، بیماری استئوآرتريت )دژنراتیو(/ تخریبی دیسک و آرتروز می توانند منجر به کمر درد شوند. ممکن است کمر درد با داروهای ضد درد یا مسکن ها تسکین یابد.
علائم
ممکن است علائم کمر درد مشتمل بر موارد ذیل باشد:
- درد عضلانی
- درد تیرکشنده یا بسیار شدید
- دردی که تا پاها انتشار می یابد
- انعطاف پذیری یا دامنه حرکت محدود کمر
- ناتوانی در راست ایستادن
هرچند ممکن است ناپدید شدن کامل درد چند هفته زمان ببرد ولی فرد باید در 72 ساعت اول مراقبت از خود متوجه نوعی بهبودی شود. اگر متوجه بهبودی نشود باید به پزشک مراجعه کند.
در موارد نادر، کمر درد می تواند به یک مشکل پزشکی جدی اشاره داشته باشد. اگر کمر دردتان به صورت زیر است به دنبال مراقبت های فوری باشید:
باعث مشکلات جدید روده یا مثانه شود
در ارتباط با درد یا ضربان زدن (نبض زدن) شکم یا در ارتباط با تب باشد
بدنبال افتادن از جایی، یا ضربه خوردن کمر یا آسیب دیگری بوجود آمده باشد
اگر کمر درد شما به صورت زیر است با پزشک تماس بگیرید:
- دائمی یا شدید است بخصوص در شب یا هنگامی که دراز می کشید
- تا یک یا هر دو پا گسترده می شود بخصوص اگر درد به پایین از زانو گسترش یابد
- باعث ضعف، بی حسی یا سوزن سوزن شدن یک یا هر دو پا می شود
- با کاهش وزن غیر قابل توضیح همراه است
علت و دلایل
کمر دردها در بیشتر موارد بر اثر آسیب دیدگی یا بیماری جدی بوجود نمی آیند بلکه بر اثر رگ به رگ شدن، فشار یا صدمات جزئی یا تحت فشار قرار گرفتن و تحریک اعصاب بوجود می آیند. کمر درد می تواند بر اثر فعالیت های روزانه در خانه یا سر کار شروع شود یا می تواند به تدریج و با گذر زمان ایجاد شود. علل احتمالی کمر درد عبارتند از:
- خم شدن ناشیانه یا خم شدن به مدت طولانی
- بلند کردن، حمل کردن، هل دادن یا کشیدن اشیای سنگین
- قوز کردن/لم دادن روی صندلی
- چرخیدن ناشیانه
- بیش از حد کش آمدن
- رانندگی با حالت قوز کرده یا رانندگی به مدت طولانی و بدون استراحت
- استفاده بیش از حد از عضلات به عنوان مثال در طول ورزش یا انجام حرکات تکراری ( آسیب ناشی از فشار مکرر)
گاهی اوقات کمردرد به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی ایجاد می شود. به عنوان مثال ممکن است یک روز صبح که از خواب بیدار می شوید کمر درد داشته باشید و درمورد اینکه چه چیزی باعث بوجود آمدن آن شده است هیچ نظری نداشته باشید.
عوامل خطر
برخی عوامل خطر خاص احتمال ابتلای شما به کمر درد را افزایش می دهند. این عوامل خطر عبارتند از:
- اضافه وزن داشتن- وزن اضافی باعث فشار آمدن به ستون فقرات می شود. می توانیم از محاسبه گر وزن متناسب BMI استفاده کنیم تا پی ببریم که آیا نیاز به کاهش وزن داریم.
- سیگار کشیدن- این عامل خطر می تواند بواسطه آسیب زدن به بافت های کمر عامل خطر باشد. آسیبی که بر اثر سیگار کشیدن بوجود می آید یا بر اثر این واقعیت که افراد سیگاری نسبت به افراد غیر سیگاری مستعد شیوه زندگی ناسالم تری هستند؛ پس برای ترک سیگار کمک بگیرید.
- باردار بودن- وزن اضافی ناشی از بارداری می تواند فشار اضافه ای بر کمر وارد کند.
- استفاده طولانی مدت از داروهایی که به عنوان داروهای ضعیف کننده استخوان ها شناخته شده اند. داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها
- استرس- تصور می شود که استرس باعث بوجود آمدن تنش و فشاری در عضلات کمر می شود که می تواند منجر به کمر درد شود.
- افسردگی- کمر درد می تواند باعث شود که فرد احساس افسردگی کند که این خود می تواند گاهی باعث افزایش وزن شود. افزایش وزنی که به افزایش درد و بدتر شدن افسردگی منجر می شود.
تشخیص
کمر درد در بیشتر موارد به مراقبت های پزشکی نیاز ندارد و می توان آن را با مسکن هایی که بدون نسخه به فروش می رسند و مراقبت از خود درمان کرد.
با این وجود، اگر درمورد بیماری خود نگران هستید یا برای کنار آمدن با درد، تقلا می کنید باید به پزشک عمومی مراجعه کنید. پزشک عمومی درمورد علائم کمر درد با شما گفتگو کرده کمرتان را معاینه خواهد کرد.
معمولا در معاینه کمر توانایی فرد برای نشستن، ایستادن، راه رفتن و بلند کردن پاها ارزیابی می شود. به علاوه دامنه حرکت کمر هم تست می شود.
در زیر برخی از سوالاتی که ممکن است پزشک عمومی از بیمار بپرسد آمده اند. در نظر داشتن این سوالات پیش از مراجعه به پزشک می تواند مفید باشد.
- کمر دردتان از کی شروع شد؟
- در کجا احساس درد می کنید؟
- آیا در گذشته هم مشکلات مربوط به کمر داشته اید؟
- می توانید درد را توصیف کنید؟
- چه چیزی درد را بهتر یا بدتر می کند؟
با این سوالات پزشک عمومی می خواهد مطمئن شود که کمر درد بر اثر بیماری جدی تری بوجود نیامده است. پزشک عمومی سوالاتی را هم برای رد وجود عفونت یا شکستگی خواهد پرسید هرچند چنین چیزهایی متداول نیستند.
اگر پزشک عمومی فکر کند که ممکن است علت جدی تری وجود داشته باشد، بیمار را به دنبال گرفتن آزمایش های بیشتر مانند تصویربرداری اشعه ایکس یا ام آر آی می فرستد.
درمان
بهترین درمان کمر درد بسته به مدت زمانی که بیمار درد داشته است، شدت درد و نیازها و اولویت های فردی فرق خواهد داشت.
کمر درد کوتاه مدت
در حال حاضر، بیشتر کارشناسان متفق هستند که برای بهبود کمر، نباید به مدت طولانی در تختخواب بمانید و منفعل بود. افرادی که فعالیت خود را حفظ میکنند، احتمالاً سریعتر بهبود مییابند. اگر درد شدید است، ابتدا فعال بودن ممکن است دشوار باشد، اما سعی کنید هر چه زودتر حرکت کنید و تصمیم بگیرید که هر روز کمی فعالیت خود را افزایش دهید.
فعالیت میتواند از راه رفتن در اطراف خانه تا رفتن به فروشگاهها گسترده شود. ممکن است قدری ناراحتی را تحمل کنید، اما از هر چیزی که باعث درد شدید میشود، بپرهیزید. نیاز نیست منتظر شوید تا کاملاً از درد رها شوید تا به سر کار بازگردید. بازگشت به سر کار به شما کمک میکند تا به یک الگوی نرمال از فعالیتها بازگردید و اغلب ذهن شما را از درد منحرف کرده و آن را تسکین میدهد.
ورزش
سعی کنید به علل کمر درد خود بپردازید تا از بیماری های دیگر ناشی از آن پیشگیری کنید. علل شایع کمر درد عبارتند از اضافه وزن داشتن، حالت بد قرار گیری بدن و استرس.ورزش منظم و به صورت روزانه ،فعال بودن (قوی کردن) و سالم نگاه داشتن کمر کمک می کند. افراد به طور متداول فعالیت هایی مانند قدم زدن، شنا کردن و یوگا را انتخاب می کنند. چیزی که مهم است انتخاب یک فعالیت لذت بخش است که می توان بدون احساس درد از آن بهره مند شد.
دارو:
بیشتر موارد کمر دردی که بیش از شش هفته طول نمی کشند را می توان با مسکن هایی که بدون نسخه به فروش می رسند و خود درمانی ها درمان کرد.
روش های سرد کردن و گرم کردن:
برخی افراد درمی یابند که گرما- به عنوان مثال یک حمام گرم یا یک بطری آب گرم که روی ناحیه مبتلا به درد قرار می گیرد به کاهش درد کمک می کند.
سرما مانند یک بسته یخ یا یک کیسه سبزیجات یخ زده که روی ناحیه دردناک قرار می گیرد هم موثر است. یخ را مستقیما روی پوست نگذارید زیرا ممکن است باعث سوختگی سرد شود. بسته یخ زده را پیش از استفاده بر روی ناحیه مبتلا به درد در یک پارچه مرطوب بپیچید.
گزینه دیگر این است که به نوبت از گرما و سرما یعنی بسته های یخ و بسته های کمپرس گرم یا بطری آب گرم استفاده کنیم. بسته های کمپرس گرم را می توان از بیشتر داروخانه های بزرگ خریداری کرد.
نحوه خوابیدن
تغییر نحوه خوابیدن می تواند برخی فشارها را از روی کمر بردارد و درد را سبک کند.اگر به پهلو می خوابید، پاهای خود را کمی به سمت بالا و به طرف قفسه سینه خود جمع کنید و بین پاها یک بالش قرار دهید. اگر به پشت می خوابید، قرار دادن یک بالش زیر زانوها به حفظ انحنای طبیعی کمر کمک می کند.
تمدد اعصاب:
تلاش کردن برای آرام بودن بخش بسیار مهمی از سبک کردن درد است زیرا تنش عضلانی بوجود آمده بر اثر نگرانی درمورد بیماری، می تواند شرایط را بدتر کند.
تحقیقات نشان داده است افرادی که به رغم درد موفق می شوند دیدگاه خود را مثبت نگاه دارند سریع تر رو به بهبودی می گذارند و از کمر درد طولانی مدت به دور هستند.
کمر درد طولانی مدت
اگر برای بیش از شش هفته کمر درد (که به کمر درد مزمن معروف است) داشته اید، پزشک عمومی به شما پیشنهاد خواهد کرد چه مسکن هایی را مصرف کنید و درمان هایی را که در ذیل آمده اند توصیه خواهد کرد.
ورزش
معمولا شکل گروهی از ورزش ها را به خود می گیرد که تحت نظارت یک مربی واجد شرایط انجام می شود. این گروه ورزش ها می توانند شامل ورزش هایی برای تقویت عضلات و بهبود حالت بدن و همین طور آیروبیک و تمرینات کششی باشند. NICE (موسسه ملی تعالی بالینی) حداکثر هشت جلسه ورزش را در یک دوره 12 هفته ای توصیه می کند.
درمان های دستی
انواع مختلفی از درمان های دستی وجود دارند شامل دستکاری، موبیلیزیشن و ماساژ. این درمان های دستی معمولا توسط فیزیوتراپ ها، متخصصان بیماری های استخوان و فیزیوتراپیست ها انجام می شود ( فن ماساژوجابجا کردن ستون فقرات ودرمان امراض استخوانی در NHS به صورت گسترده موجود نیستند). NICE (موسسه ملی تعالی بالینی) حداکثر نه جلسه درمان دستی را در یک دوره 12 هفته ای توصیه می کند.
طب سوزنی
یک درمان سنتی چینی است که در آن سوزن های ظریفی را در نقاط مختلف بدن وارد می کنند. نشان داده شده است که طب سوزنی به کاهش درد قسمت پایین کمر کمک می کند. به توصیه NICE یک دوره طب سوزنی باید شامل حداکثر 10 جلسه در یک دروه 12 هفته ای باشد.
دارو
انسداد ریشه عصب هنگامی بوجود می آید که یک استروئید یا داروی بیهوشی به کمر تزریق می شود. اگر کمر درد بر اثر یک عصب به دام افتاده یا ملتهب در ستون مهره ها بوجود آمده باشد آنگاه تزریقا ستروئید یا داروی بیهوشی می تواند به تسکین درد کمر به علاوه هر نوع پا درد مرتبط با آن کمک کند. برای موثر بودن تزریق نیاز است که دقیقا به جای درستی از کمر تزریق شود بنابراین این عمل با راهنمایی تصاویر اشعه ایکس یا سی تی انجام خواهد شد.
تزریق
تزریق داروی بیهوشی یااستروئید به مفاصل فاست هم امکان پذیر است. مفاصل فاست مفاصلی هستند که یک مهره را به مهره دیگر متصل می کنند به طوری که ستون فقرات در یک ردیف/ تراز نگاه داشته می شود. مفاصل گاهی به آرتروز مبتلا می شوند. تزریق داروی بیهوشی یا استروئید به مفاصل فاست همواره برای تسکین کمر درد موثر نیست.
جراحی
معمولاً، جراحی تنها زمانی توصیه میشود که تمام گزینههای دیگر برای درمان کمردرد ناکام مانده باشند. در صورتی که کمردرد به گونهای شدید یا پایدار باشد که فرد قادر به خوابیدن یا انجام فعالیتهای روزانه نباشد، ممکن است جراحی توصیه شود. نوع جراحی مورد نیاز به نوع کمردردی که فرد دارد و علت آن بستگی دارد.
روشهای دیگر درمان این بیماری شامل لیزر و طب سنتی میشود که با توجه به تشخیص پزشک متخصص انجام میشود.