اهداف درمان شکستگی

•  شکل ظاهری اندام به اندازه های قبل از شکستگی برگردد.

•  کارکرد عضو آسیب دیده در کوتاه ترین زمان به اندازه های قبل از آسیب برگردد.

برگشت شکل ظاهری اندام از چند جنبه قابل بررسی است

طول اندام نباید کوتاه شود و بعد از جوش خوردن شکستگی باید طول استخوان به اندازه قبل از آسیب برگردد.

اندام در محلی که شکسته شده در حالت زاویه دار جوش نخورد. به این معنی که بطور مثال اگر بر اثر شکستگی استخوان به دو قطعه تبدیل شده است این دو قطعه بعد از جوش خودن نسبت به هم کج نباشند و به زبان دیگر امتداد طولی آنها بر یکدیگر منطبق باشد.

استخوان در محل شکستگی در حالت چرخیده جوش نخورد بطور مثال اگر استخوان ساق در وسط شکسته شود و قطعه ای که به مچ پا نزدیک تر است در حالت چرخیده به خارج جوش بخورد مچ پا و بدنبال آن کف پا هم به خارج میچرخند و مثل پای سالم به طرف جلو قرار نمیگیرند.

برگشت کارکرد عضو آسیب دیده هم چند جنبه مهم دارد. اندام از قسمتهای مختلف و عناصر متفاوتی تشکیل شده که اگر بدرستی کار نکنند فعالیت آن اندام به وضع طبیعی برنگشته است. برگشت کارکرد عضو از چند جنبه قابل بررسی است.

اهداف درمان شکستگی

در اندام تحتان ( منظور اندامی است که معمولا در فرهنگ مردم به آن پا میگویند) اگر زانو به خوبی خم و راست نشود شما نمیتوانید به راحتی بنشینید یا از پله بالا بروید یا حتی ناخن های پایتان را کوتاه کنید یا در اندام فوقانی ( که به غلط دست هم نامیده میشود) اگر بطور مثال آرنج شما خم نشود شما نمیتوانید در حین غذا خوردن قاشق را به دهانتان ببرید یا سرتان را شانه کنید.

در بسیاری اوقات بعد از درمان شکستگی، حرکات مفاصل در اندام آسیب دیده دچار محدودیت میشود. مثلا برای درمان آسیب مچ دست پزشک معالج بعد از جاانداختن استخوان اقدام به گچ گیری میکند. در مدتی که اندام در این گچ بیحرکت مانده است مفاصل آن اندام بتدریج قابلیت تحرک و نرمی خود را از دست داده و به اصطلاح خشک میشوند. یا اگر برای درمان یک آسیب تنه استخوان ران از عمل جراحی و کارگذاری پلاک استفاده شده است بعد از جراحی معمولا عضلات آسیب دیده در حین شکستگی به یکدیگر و به استخوان زیرشان میچسبند و این چسبندگی مانع از حرکت روان عضلات روی یکدیگر و روی استخوان شده که نتیجه آن محدود شدن حرکات مفاصلی است که حرکاتشان وابسته به آن عضلات است. روند ذکر شده در درمان بسیاری از آسیب ها بطور طبیعی اتفاق میفتد با این حال پزشک معالج با انجام اقداماتی یا از آن پیشگیری میکند و یا اگر قابل پیشگیری نباشد حرکت مفصل را به حالت اولیه آن برمیگرداند. بنابراین یکی از معیارهای دست یافتن به اهداف درمان اینست که دامنه حرکات مفاصل در اندام آسیب دیده به حالات قبل از آسیب بازگردد.

عوارض شکستگی

 اندام بدون حرکت بشدت ناکارا است و عامل حرکت در هر اندام عضلات آن هستند. عضلات اندام آسیب دیده بشدت در معرض خطر ضعیف شدن در طول درمان شکستگی قرار دارند. ضعیف شدن این عضلات میتواند با مکانیسم های متفاوتی ایجاد شود.
بطور مثال بیماری را در نظر بگیرید که بدنبال آسیب ناحیه آرنج تحت درمان با گچ گیری قرار گرفته است. در مدتی که اندام وی تا زمان بهبودی در گچ بیحرکت باقی میماند عضلات بازوی وی فعالیتی ندارند پس طبیعی است که بعد از مدتی کم تحرکی دچار ضعف شوند. این ضعف البته تا زمانی که اندام بیمار در گچ قرار دارد خود را نشان نمیدهد ولی بعد از اینکه اندام از گچ خارج شد بیمار متوجه کاهش قدرت بازوی خود نسبت به قبل از آسیب میشود.

بیمار دیگری را در نظر بگیرید که بدنبال شکستگی ساق تحت عمل جراحی با استفاده از میله های داخل استخوانی قرار گرفته است. بیمار به علت احساس درد بعد از جراحی توصیه های پزشک معالج را نادیده گرفته و مچ پایش را حرکت نمیدهد. طبیعتا پس از مدتی عضلاتی از ساق که مچ پا را حرکت میدهند به علت کار نکردن دچار ضعف میشوند. این ضعف بخصوص وقتی خود را نشان میدهد که بیمار بعد از جوش خوردن محل میخواهد روی پای آسیب دیده ایستاده و حرکت کند ولی به علت ضعیف شدن عضلات این کار برایش مشکل شده است. پس معیار دیگر دست یافتن به اهداف درمان شکستگی (درمان موفق) اینست که قدرت عضلات اندام آسیب دیده در حد قبل از آسیب حفظ شوند.