شانه منجمد
“شانه منجمد”، “شانه یخ زده”، “شانه فریز شده”، “چسبندگی شانه”، “فروزن شولدر” و “کپسولیت چسبنده” همگی اسامی یک بیماری است که در زبان انگلیسی به آن “Frozen Shoulder” یا “Adhesive Capsulitis” گفته می شود. در این بیماری، هم شانه دردناک می شود و هم دامنه حرکتی آن بطور قابل توجهی کاهش می یابد و بیمار نمی تواند دست خود را بالای سر و یا به پشت خود ببرد، یعنی شانه به “خشکی” (Stiffness) مبتلا می شود. در این بیماری کپسول شانه سفت، چروکیده و کوتاه شده و حجم داخل آن کاهش می یابد. کپسول شانه یک کیسه محکم است که از یک طرف سر استخوان بازو را در بر می گیرد و از طرف دیگر به لبه سطح مفصلی استخوان کتف، یعنی به لبه گلنوئید متصل می شود و با حرکات شانه، سر بازو داخل آن می چرخد.
علت انجماد شانه
علت این بیماری هنوز معلوم نشده و اغلب بیمارانی که به انجماد شانه مبتلا می شوند بیماری خاصی در شانه و یا سایر نقاط بدن نداشته اند؛ اما ثابت شده که اگر بیمار به یکی ازبیماریهای زیر مبتلا باشد احتمال ابتلایش به بیماری شانه منجمد بیشتر از افراد سالم است:
1) دیابت؛ احتمال ابتلا به حدود 20-20% (حدود 5 برابر افراد غیر دیابتی) و احتمال در گیری سمت مقابل در سالهای بعدی به 70% افزایش می یابد.
2) کم کاری تیروئید
3) بیماری دیسک های گردن
4) بیماری و یا جراحی احشاء داخل قفسه سینه مثل قلب و ریه
نوعی از شانه منجمد داریم که بدنبال بیماریهای مفصل شانه مثل ضربه به شانه و یا انجام کارهای سنگین و طولانی با شانه و یا جراحی آن ایجاد می شود. بعضی ها این انواع را به عنوان “خشکی” شانه می شناسند و جزو “شانه منجمد” معمولی حساب نمی کنند، ولی بسیار به هم شبیه اند و اغلب آنها را یکی می دانند. در مجموع می توان گفت تقریباً تمام بیمارانی که به این بیماری مبتلا میشوند، مدتی به دلیلی بیحرکتی شانه داشته اند.
درمان شانه منجمد
همانطور که ذکر شد این بیماری خود به خود و بدون درمان بهبود می یابد. طول مدت بیماری بطور معمولاً 18-12 ماه است ولی ممکن است حتی تا 3.5 سال (42 ماه) هم طول بکشد؛ این مدت، از بیماری به بیمار دیگر و حتی از یک شانه به شانه دیگر فرق دارد و قابل پیش بینی نیست. برای کاهش درد بیمار و راحتی او، از داروهای ضد درد معمولی، فیزیوتراپی و ورزش درمانی هم استفاده می شود. البته فیزیوتراپی و ورزش درمانی کمک می کنند که مدت طولانی تری طول بکشد تا محدودیت حرکتی شدید شود، و اگر این درمانها زودتر شروع شوند ممکن است طول دوره بیماری کوتاهتر گردد. در 10% بیماران مقداری ناراحتی و محدودیت حرکتی دائمی باقی می ماند.
تزریق کورتون به مفصل شانه اگر در 5-4 ماه اول بیماری انجام شود مفید است و ممکن است تا سه بار هم تکرار شود. پس از این مدت اگر تزریق انجام شود به نظر می رسد که بی تأثیر باشد.
درمان شانه منجمد در طب سوزنی
اساس این نوع طب به یافتن محل دقیق نقاط حساس بدن و تحریک متناسب آنهاست این نقاط باید براساس نوع بیماری خود مراجعه کننده باشد. بنابراین به نظر می رسد آشنایی با علم پزشکی برای یک پزشک طب سوزنی لازم است.
باتوجه به اساس طب سوزنی و فلسفه خاص آن، که برای همه بيماريها يک مکانيسم پايه ای مشترک تعريف ميکند، دامنه عمل طب سوزنی طيف وسيعی از بيماريها را شامل می شود. در يک سر اين طيف، بيماری ساده ای چون سرماخوردگی قرار دارد و در سوی ديگر آن، بيماريهای نسبتا پيچيده ای همچون فلج بلز و بيماری منير. شانه منجمد نیز از جمله بیماری هایی که با این نوع طب می توان به درمان آن اقدام کرد.
منبع: آفتاب وبلاگ دکتر رشاد وبلاگ دکتر نخعی
